Dự thảo Luật Giáo dục sửa đổi nhận được nhiều góp ý

5 giờ trướcBài gốc

Bộ Giáo dục và Đào tạo đã công bố bản tổng hợp ý kiến, tiếp thu, giải trình ý kiến góp ý của các Bộ, ngành, Đoàn đại biểu Quốc hội, địa phương, cơ sở giáo dục; ý kiến phản biện xã hội đối với dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục

Theo đó, có hơn 150 cơ quan, tổ chức, địa phương, đơn vị giáo dục đã gửi văn bản góp ý, cùng với phản biện xã hội của Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam.

Kết quả cho thấy, nhiều vấn đề “nóng” của ngành giáo dục đã được xem xét, đồng thời dự thảo Luật đã tiếp thu nhiều kiến nghị quan trọng.

Sau đây, người viết xin được tóm tắt những nội dung chính về ý kiến, tiếp thu, giải trình ý kiến đối với dự thảo này.

Ảnh minh họa trên giaoduc.net.vn

Hệ thống giáo dục quốc dân cần quy định rõ ràng, linh hoạt hơn

Một trong những nội dung thu hút nhiều ý kiến là quy định về hệ thống giáo dục quốc dân. Nhiều đoàn đại biểu Quốc hội cho rằng dự thảo còn khái quát, chưa phản ánh đầy đủ tính “mở” và “liên thông” của hệ thống.

Thực tiễn cho thấy, đào tạo trực tuyến, tích lũy tín chỉ, liên kết quốc tế ngày càng phổ biến, song lại chưa được đưa vào luật.

Bộ Y tế đề nghị phân biệt rõ các bậc đào tạo trong lĩnh vực y khoa, bao gồm cả chuyên khoa và chuyên khoa sâu – vốn chưa được dự thảo đề cập.

Bộ Quốc phòng thì lưu ý cần có lộ trình chuyển tiếp hợp lý khi đổi mới mô hình “trung học nghề”, để người học yên tâm về tính pháp lý của văn bằng.

Trong phần giải trình, Bộ Giáo dục và Đào tạo khẳng định sẽ nghiên cứu để bảo đảm tính thống nhất với Luật Giáo dục đại học và Luật Giáo dục nghề nghiệp đang sửa đổi, đồng thời giữ mô hình “trung cấp nghề” nhằm đảm bảo sự đồng bộ.

Những vấn đề chi tiết hơn như chuẩn đầu ra, điều kiện liên thông sẽ được bổ sung trong các văn bản dưới luật.

Văn bằng, chứng chỉ số cần yêu cầu cao về bảo mật và minh bạch

Nhiều ý kiến đề nghị bổ sung văn bằng trung cấp để phân biệt với trung học nghề. Đáng chú ý, hầu hết các địa phương đều nhấn mạnh đến nhu cầu xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về văn bằng, chứng chỉ, với chuẩn định dạng thống nhất, có chữ ký số và mã QR để chống giả mạo.

Một số Đoàn đại biểu lo ngại dự thảo chưa quy định đầy đủ về bảo mật dữ liệu, dễ dẫn đến nguy cơ lộ lọt thông tin cá nhân của người học.

Bộ Giáo dục và Đào tạo đã tiếp thu, bổ sung quy định về văn bằng, chứng chỉ số có giá trị pháp lý tương đương văn bằng giấy, đồng thời giao Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo quy định cụ thể về quản lý và kỹ thuật.

Riêng vấn đề bảo mật và an toàn dữ liệu sẽ được quy định chi tiết trong Nghị định, bảo đảm tính cập nhật và linh hoạt.

Giáo dục bắt buộc mở rộng đến trung học cơ sở

Một điểm đồng thuận cao là mở rộng phạm vi giáo dục bắt buộc. Nếu trước đây chỉ dừng ở bậc tiểu học, thì nhiều Đoàn đại biểu đề nghị đưa cả trung học cơ sở vào diện bắt buộc.

Lý do là yêu cầu phát triển nguồn nhân lực trong thời kỳ mới, đặc biệt khi đất nước bước vào giai đoạn chuyển đổi số và hội nhập sâu rộng.

Tiếp thu kiến nghị, dự thảo Luật sửa đổi đã quy định: “Giáo dục tiểu học và trung học cơ sở là giáo dục bắt buộc; Nhà nước thực hiện phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ từ 3 đến 6 tuổi”.

Đây được coi là bước tiến quan trọng, khẳng định cam kết của Nhà nước về cơ hội học tập bình đẳng cho mọi trẻ em.

Chuyển đổi số, trí tuệ nhân tạo và an toàn dữ liệu

Trong bối cảnh cách mạng công nghiệp 4.0, vấn đề khoa học công nghệ và chuyển đổi số trong giáo dục cũng được nhiều cơ quan góp ý.

Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam đề nghị xây dựng các trung tâm đào tạo chuyên sâu về trí tuệ nhân tạo, kết hợp đào tạo với nghiên cứu và sản xuất.

Bộ Khoa học và Công nghệ bổ sung yêu cầu về hạ tầng số, số hóa dữ liệu và ứng dụng trí tuệ nhân tạo có kiểm soát.

Bên cạnh đó, các Đoàn đại biểu từ Nam Định (cũ), Thanh Hóa đến Hà Nội đều nhấn mạnh tầm quan trọng của bảo mật dữ liệu cá nhân.

Thông tin học sinh, kết quả học tập, tình trạng sức khỏe hay hoàn cảnh gia đình là dữ liệu nhạy cảm, nếu không được bảo vệ nghiêm ngặt sẽ dẫn đến hệ lụy khó lường.

Bộ Giáo dục và Đào tạo đã bổ sung quy định về cơ sở dữ liệu quốc gia giáo dục, đồng thời cam kết Chính phủ sẽ quy định chi tiết nguyên tắc bảo mật, an toàn thông tin và an ninh mạng.

Sách giáo khoa và tài liệu địa phương cần kiểm soát chặt chẽ

Câu chuyện sách giáo khoa tiếp tục là vấn đề nhận được nhiều ý kiến. Một số địa phương đề nghị có một bộ sách giáo khoa chung cho học sinh cả nước, để tránh lãng phí và bất cập khi chọn lựa.

Trong khi đó, nhiều Đoàn đại biểu lại nhấn mạnh cần kiểm soát chặt chẽ tài liệu giáo dục địa phương, tránh trùng lặp hoặc thiên lệch, đồng thời đề xuất bổ sung cả “sách nói” để tiếp cận đa dạng người học.

Bộ Giáo dục và Đào tạo giải trình rằng sẽ tiếp tục thực hiện chủ trương của Quốc hội và Bộ Chính trị về xã hội hóa biên soạn sách giáo khoa, song các tài liệu địa phương sẽ được kiểm định kỹ lưỡng, do Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh quyết định và Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo quy định tiêu chuẩn kỹ thuật.

Chính sách cho giáo viên, mầm non và học phí

Nhiều ý kiến tập trung vào đội ngũ nhà giáo, yêu cầu có chính sách đãi ngộ tốt hơn, đặc biệt với giáo viên vùng sâu, vùng xa. Bộ Giáo dục và Đào tạo khẳng định đã tiếp thu, bổ sung chính sách đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao năng lực giáo viên.

Đối với giáo dục mầm non, Thanh tra Chính phủ và Thông tấn xã Việt Nam nhấn mạnh cần thể chế hóa Kết luận 91-KL/TW, bảo đảm đủ trường lớp ở đô thị, khu công nghiệp, hải đảo, biên giới.

Bộ Giáo dục và Đào tạo hiện đang xây dựng Nghị quyết về đổi mới chương trình mầm non và Đề án nâng cao chất lượng mầm non giai đoạn 2025–2030.

Về học phí, nhiều Đoàn đại biểu đề nghị minh bạch hóa chính sách miễn giảm, hỗ trợ học sinh – sinh viên, nhất là đối tượng yếu thế. Dự thảo đã bổ sung nguyên tắc công khai, minh bạch và giao Chính phủ hướng dẫn chi tiết.

Có thể thấy, quá trình lấy ý kiến cho dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục đã diễn ra dân chủ, công khai, thu hút sự tham gia của nhiều cấp, nhiều ngành.

Nhiều góp ý quan trọng đã được tiếp thu, như giáo dục bắt buộc đến hết trung học cơ sở, bổ sung văn bằng trung cấp, quy định về văn bằng số, xây dựng cơ sở dữ liệu giáo dục quốc gia và bảo mật thông tin cá nhân.

Dù còn một số nội dung bảo lưu, song dự thảo đã thể hiện sự cầu thị, tiếp thu ý kiến để phù hợp hơn với thực tiễn. Đây là bước đi cần thiết nhằm xây dựng một hệ thống giáo dục mở, linh hoạt, hiện đại, đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong giai đoạn mới.

Bạn đọc có thể xem toàn văn bản tổng hợp ý kiến góp ý dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục tại: https://moet.gov.vn/van-ban/vbdt/Pages/chi-tiet-van-ban.aspx?ItemID=1715

(*) Văn phong, nội dung bài viết thể hiện góc nhìn, quan điểm của tác giả.

Cao Nguyên

Nguồn Giáo Dục VN : https://giaoduc.net.vn/du-thao-luat-giao-duc-sua-doi-nhan-duoc-nhieu-gop-y-post254019.gd