Dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi): Bảo đảm tính trung lập, công bằng và sát thực tế

một giờ trướcBài gốc

Quang cảnh phiên họp. Ảnh: Quang Khánh

Bổ sung nhóm khoản chi được giảm trừ khỏi thu nhập chịu thuế

Thảo luận tại hội trường về dự thảo Luật thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi), các ĐBQH đánh giá cao dự thảo Luật đã sửa đổi, bổ sung nhiều quy định về miễn, giảm thuế thu nhập cá nhân cho phù hợp với yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của đất nước trong giai đoạn tới đây như thông lệ quốc tế.

Hoan nghênh cơ quan soạn thảo đã bổ sung quy định cho phép giảm trừ thu nhập chịu thuế đối với một số khoản như tiền lương, tiền công chi cho y tế, giáo dục đào tạo, tham gia bảo hiểm bắt buộc, đóng góp vào quỹ hưu trí bổ sung, mua bảo hiểm hưu trí tự nguyện, bảo hiểm nhân thọ, ĐBQH Đỗ Đức Hiển (TP. Hồ Chí Minh) cho rằng, đây là bước tiến quan trọng, tạo cơ chế khuyến khích tiết kiệm dài hạn, bảo đảm an sinh xã hội và giảm gánh nặng cho Nhà nước.

ĐBQH Đỗ Đức Hiển (TP. Hồ Chí Minh) phát biểu. Ảnh: Quang Khánh

Tuy nhiên, đại biểu chỉ rõ, nếu chỉ dừng lại ở đây thì chính sách thuế thu nhập cá nhân mới chỉ hỗ trợ mục tiêu an sinh rất hạn chế và chưa thực sự trở thành động lực mạnh mẽ cho đổi mới sáng tạo, phát triển kinh tế tư nhân, hình thành các doanh nghiệp khởi nghiệp, quỹ đầu tư mạo hiểm, quỹ phát triển hạ tầng - những nội dung mà cả Nghị quyết số 57-NQ/TW và Nghị quyết số 68-NQ/TW của Bộ Chính trị đều nhấn mạnh.

Đất nước ta đang bước vào giai đoạn phát triển mới với mục tiêu tăng trưởng hai con số, hướng tới trở thành nước thu nhập cao vào năm 2045. Bên cạnh đó, đẩy mạnh đầu tư các dự án hạ tầng chiến lược đòi hỏi nguồn vốn lớn. Bối cảnh này đặt ra yêu cầu cần phải căn chỉnh thêm về mô hình chính sách thuế thu nhập cá nhân theo hướng kết hợp giữa bảo đảm tính trung lập của chính sách thuế với khuyến khích đầu tư, đổi mới sáng tạo.

Các đại biểu dự phiên họp. Ảnh: Phạm Thắng

Đại biểu Đỗ Đức Hiển cho rằng, cần nghiên cứu bổ sung quy định ưu đãi có mục tiêu, có điều kiện đối với các khoản tiền lương, tiền công mà người có thu nhập sử dụng để đầu tư vào những lĩnh vực được Đảng, Nhà nước xác định là động lực chiến lược. Qua đó, hướng dòng tiền cá nhân vào thị trường vốn thay vì vào các tài sản thụ động.

Cụ thể, đại biểu đề nghị, bổ sung nhóm khoản chi được giảm trừ khỏi thu nhập chịu thuế bao gồm: phần tiền lương, tiền công dùng để đóng góp vào doanh nghiệp nhỏ và vừa, doanh nghiệp đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp; phần tiền lương, tiền công để mua bảo hiểm y tế tư nhân ngoài bảo hiểm y tế bắt buộc; phần tiền lương, tiền công dùng để mua và nắm giữ dài hạn các sản phẩm tài chính được cơ quan nhà nước cho phép thành lập và giám sát.

Đồng thời, để tránh trục lợi chính sách, cần quy định về điều kiện chặt chẽ, rõ ràng; giới hạn mức giảm trừ tối đa theo tỷ lệ phần trăm thu nhập chịu thuế và mức trần tuyệt đối theo năm. Quy định thời gian nắm giữ tối thiểu, chẳng hạn từ 3- 5 năm đối với khoản góp vốn, chứng chỉ quỹ; riêng đối với quỹ hưu trí bổ sung tự nguyện thì thời hạn nắm giữ tới tuổi nghỉ hưu, nếu trước thời hạn thì phải truy thu thuế và phạt chậm nộp.

Các đại biểu dự phiên họp. Ảnh: Phạm Thắng

Nghiên cứu giảm trừ gia cảnh đối với người phụ thuộc có thu nhập thấp ở mức dưới 4 triệu đồng/tháng

Tại Điều 10 dự thảo Luật sửa đổi quy định về giảm trừ gia cảnh theo hướng giao Chính phủ quy định mức giảm trừ gia cảnh trên cơ sở căn cứ biến động của giá cả, thu nhập và giao Bộ Tài chính quy định về mức thu nhập để xác định các cá nhân là người phụ thuộc được giảm trừ gia cảnh.

Cho rằng, quy định như vậy là cần thiết và phù hợp với thực tiễn hiện nay, ĐBQH Lê Thị Ngọc Linh (Cà Mau) nhận thấy, điều này thể hiện tính linh hoạt trong quản lý, điều hành chính sách thuế của nhà nước, giúp kịp thời phản ánh biến động kinh tế - xã hội, nhất là trong bối cảnh lạm phát hay giá cả sinh hoạt và thu nhập của người dân thay đổi mạnh mẽ sau đại dịch và giai đoạn phục hồi kinh tế.

ĐBQH Lê Thị Ngọc Linh (Cà Mau) phát biểu. Ảnh: Hồ Long

Tuy nhiên, đại biểu Lê Thị Ngọc Linh nêu thực tiễn, trong thời gian qua, mức giảm trừ gia cảnh hiện hành chưa thật sự phù hợp với biến động giá cả và mức sống thực tế, đặc biệt là ở các đô thị lớn, nơi giá thuê nhà, chi phí học tập, y tế và tiêu dùng đều tăng nhanh.

Cùng quan điểm, ĐBQH Nguyễn Thị Mai Phương (Gia Lai) phân tích, theo quy định của Luật hiện hành, Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư hướng dẫn cụ thể về người phụ thuộc, trong đó, có các đối tượng cha mẹ đẻ, cha mẹ vợ hoặc cha mẹ chồng; cha dượng, mẹ kế, cha, mẹ nuôi hợp pháp của người nộp thuế.

ĐBQH Nguyễn Thị Mai Phương (Gia Lai) phát biểu. Ảnh: Quang khánh

Theo đó, chia làm 2 nhóm. Nhóm thứ nhất, nếu cha mẹ vẫn trong độ tuổi lao động thì phải đáp ứng đồng thời cả 2 điều kiện: một là, bị khuyết tật, không có khả năng lao động; hai là, không có thu nhập hoặc thu nhập bình quân tháng trong năm từ tất cả các nguồn thu nhập không vượt quá 1 triệu đồng.

Nhóm thứ hai, nếu cha mẹ ngoài độ tuổi lao động thì phải không có thu nhập hoặc thu nhập bình quân tháng trong năm từ tất cả các nguồn thu nhập không vượt quá 1 triệu đồng.

“Như vậy, điểm mấu chốt để được giảm trừ gia cảnh đối với cha mẹ khi là người phụ thuộc phải đáp ứng điều kiện thu nhập bình quân tháng trong năm từ tất cả các nguồn thu nhập bao gồm cả lương hưu không vượt quá 1 triệu đồng. Mức ngưỡng này đã được áp dụng nhiều năm nay, nhưng thực tế cho thấy đã trở nên rất lạc hậu và không còn phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội hiện tại”, đại biểu Nguyễn Thị Mai Phương nêu rõ.

Các đại biểu dự phiên họp. Ảnh: Quang Khánh

Mặt khác, dự thảo Luật tiếp tục giao cho Bộ Tài chính quy định về nội dung này. Cơ bản tán thành việc không quy định trong dự thảo Luật về mức thu nhập tối đa của người phụ thuộc có thu nhập được miễn trừ gia cảnh để bảo đảm sự linh hoạt, thuận lợi cho việc sửa đổi khi kinh tế - xã hội đất nước có sự phát triển, song, đại biểu Nguyễn Thị Mai Phương đề nghị nội dung này cần được giao Chính phủ hoặc Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành theo hướng cho phép giảm trừ gia cảnh đối với người phụ thuộc có thu nhập thấp có thể ở mức dưới 4 triệu đồng/tháng - tiệm cận với mức thu nhập bình quân thấp nhất của vùng có thu nhập thấp nhất cả nước năm 2024 theo Điều tra về mức sống dân cư và có sự điều chỉnh theo sự phát triển kinh tế xã hội của đất nước. Đồng thời, đơn giản hóa thủ tục đăng ký qua ứng dụng điện tử VNeID để người dân dễ tiếp cận.

Đại biểu Lê Thị Ngọc Linh đề nghị nghiên cứu, rà soát và có quy định cụ thể, như quy định về mức sống và chi phí sinh hoạt giữa vùng đô thị và nông thôn, miền núi, vì giữa các vùng thu nhập và chi phí có sự chênh lệch đáng kể. Có thể nghiên cứu áp dụng hệ số vùng hoặc biểu giảm trừ linh hoạt tương tự như cách quy định lương tối thiểu vùng để bảo đảm công bằng và sát thực tế. Đồng thời, cần có cơ chế linh hoạt để điều chỉnh tự động khi chỉ số giá tiêu dùng biến động vượt mức nhất định, nhằm tạo điều kiện thuận lợi nhất cho người nộp thuế.

Minh Trang

Nguồn Đại Biểu Nhân Dân : https://daibieunhandan.vn/du-thao-luat-thue-thu-nhap-ca-nhan-sua-doi-bao-dam-tinh-trung-lap-cong-bang-va-sat-thuc-te-10396285.html