Đưa công nghệ hàng không, vũ trụ vào dự báo, ứng phó thiên tai

3 giờ trướcBài gốc

Trong khuôn khổ Hội thảo khoa học sinh viên lĩnh vực Công nghệ Hàng không, vũ trụ do Trung ương Hội SVVN tổ chức sáng 10/11, các chuyên gia, nhà khoa học trong lĩnh vực này đã chia sẻ về vai trò, tầm quan trọng cũng như định hướng giải pháp xây dựng một cộng đồng học thuật vững mạnh, sáng tạo và cống hiến vì một Việt Nam phát triển, tự cường và làm chủ công nghệ hàng không, vũ trụ trong tương lai.

Kết nối trí tuệ Việt

TS. Phan Minh Hiền - Trưởng nhóm Nghiên cứu Khí động và Động lực học bay, Trung tâm Công nghệ Hàng không Viettel cho rằng, lĩnh vực hàng không, vũ trụ được xem là đỉnh cao của khoa học và công nghệ hiện đại. Bởi, nó đòi hỏi sự hội tụ của hầu hết các ngành kỹ thuật tiên tiến nhất từ vật liệu, năng lượng, điều khiển, cảm biến, khí động học đến trí tuệ nhân tạo và dữ liệu lớn.

Theo TS. Hiền, làm chủ công nghệ hàng không không chỉ là một bài toán kỹ thuật, mà còn là bài toán tổng hợp về con người, tri thức và năng lực quốc gia. Chúng ta đang đối mặt với không ít thách thức như chuỗi công nghệ phức tạp, yêu cầu tiêu chuẩn quốc tế khắt khe, vốn đầu tư lớn và thời gian nghiên cứu dài.

Tuy nhiên, trong chính những thách thức đó lại ẩn chứa những cơ hội to lớn, công nghệ hàng không không chỉ phục vụ quốc phòng - an ninh, mà còn mở ra không gian ứng dụng rộng lớn trong đời sống kinh tế - xã hội.

TS. Phan Minh Hiền - Trưởng nhóm Nghiên cứu Khí động và Động lực học bay, Trung tâm Công nghệ Hàng không Viettel.

Các phương tiện bay không người lái, thiết bị giám sát và cảm biến hàng không đang từng bước trở thành công cụ thiết yếu trong nông nghiệp thông minh, giám sát môi trường, cứu hộ cứu nạn, đo đạc bản đồ, vận tải hàng hóa, và quản lý đô thị thông minh.

"Đây là một lĩnh vực kinh tế công nghệ tầm thấp nhưng có giá trị lan tỏa cao, giúp hình thành chuỗi công nghiệp phụ trợ, tạo công ăn việc làm cho các ngành cơ khí chính xác, điện tử, vật liệu và dữ liệu", TS. Hiền nói.

Đặc biệt, Việt Nam có một lực lượng kỹ sư trẻ đông đảo, sáng tạo, cùng mạng lưới chuyên gia Việt kiều có trình độ cao, đang làm việc trong các tập đoàn công nghệ và hàng không hàng đầu thế giới. Nếu được kết nối và trao quyền, họ sẽ là nguồn lực trí tuệ quý báu, góp phần rút ngắn khoảng cách công nghệ của Việt Nam với thế giới.

Nhiều ứng dụng bức thiết cho đời sống

TS. Nguyễn Xuân Anh - Phó Viện trưởng Viện Các Khoa học Trái Đất, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam dẫn số liệu, hiện nay, mỗi năm Việt Nam phải hứng chịu khoảng 649 đợt thiên tai khác nhau như bão, lũ quét, lốc xoáy, mưa đá, lở đất... Những hiện tượng này không chỉ gây thiệt hại nghiêm trọng về người và tài sản mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến khoảng 3 triệu người dân mỗi năm.

Trong bối cảnh đó, khoa học vũ trụ và công nghệ hàng không, vũ trụ nổi lên như những công cụ quan trọng để hỗ trợ con người quan sát, dự báo và ứng phó với thiên tai.

Khoa học vũ trụ không chỉ là hành trình thám hiểm không gian hay nghiên cứu các thiên thể xa xôi, mà còn bao gồm vật lý không gian, khoa học hành tinh, khí tượng không gian và môi trường không gian gần Trái Đất - những lĩnh vực cung cấp dữ liệu quý giá giúp hiểu rõ hơn các hiện tượng tự nhiên tác động tới hành tinh của chúng ta.

TS. Nguyễn Xuân Anh - Phó Viện trưởng Viện Các Khoa học Trái Đất, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam.

Công nghệ hàng không, vũ trụ bao gồm máy bay, vệ tinh, tên lửa và hệ thống cảm biến hiện đại chính là cầu nối giữa Trái Đất và không gian, cho phép con người quan trắc toàn cầu thông qua mạng lưới trạm mặt đất, vệ tinh, bóng thám không và máy bay không người lái.

Những thiết bị tiên tiến này giúp thu thập và phân tích dữ liệu về sử dụng đất, tài nguyên thiên nhiên, năng lượng, nước, nông nghiệp, cũng như quản lý đa dạng sinh học, theo dõi dịch bệnh và biến đổi khí hậu.

Theo TS. Nguyễn Xuân Anh, không một ngành nào có thể đứng riêng lẻ. Khoa học Trái Đất cần công nghệ vũ trụ để mở rộng tầm quan sát, từ đó hiểu rõ hơn về môi trường và khí hậu.

Ngược lại, công nghệ vũ trụ cần khoa học Trái Đất để định hướng phát triển theo nhu cầu thực tế của con người. Chính từ những thách thức như sét, bão hay lũ quét từng là mối nguy cho việc phóng vệ tinh lại trở thành động lực thúc đẩy đổi mới công nghệ và nghiên cứu ứng dụng.

Những thành tựu trong quan trắc khí tượng và giám sát môi trường góp phần bảo vệ tính mạng và tài sản con người, hỗ trợ hiệu quả cho hàng không, hàng hải, nông nghiệp, và đặc biệt đóng góp thiết thực vào mục tiêu phát triển bền vững kinh tế - xã hội.

TS Xuân Anh cho rằng, là những kỹ sư hàng không, vũ trụ, các bạn trẻ hôm nay không chỉ là người tạo ra công nghệ bay trong quỹ đạo, mà còn là cầu nối giữa khoa học và xã hội. Công việc của bạn biến tri thức thành giải pháp chinh phục vũ trụ để bảo vệ Trái Đất, sử dụng công nghệ để quan sát, dự báo và phòng ngừa thiên tai, qua đó góp phần xây dựng một tương lai an toàn, xanh và bền vững cho nhân loại.

Hội thảo khoa học sinh viên lĩnh vực Công nghệ Hàng không, vũ trụ góp phần khẳng định vai trò tiên phong của Hội Sinh viên Việt Nam và sinh viên Việt Nam trong nghiên cứu, sáng tạo, làm chủ công nghệ mới; thúc đẩy liên kết giữa nhà trường, viện nghiên cứu, doanh nghiệp, các tổ chức quốc tế để chuẩn bị nguồn nhân lực chất lượng cao cho chiến lược phát triển công nghiệp hàng không, vũ trụ Việt Nam đến năm 2045.

Châu Linh

Nguồn Tiền Phong : https://tienphong.vn/dua-cong-nghe-hang-khong-vu-tru-vao-du-bao-ung-pho-thien-tai-post1794999.tpo