Những ngày đầu tháng 12, cánh đồng dứa rộng bạt ngàn ở phường Quang Trung (Thanh Hóa) - nơi được xem là "thủ phủ dứa" của tỉnh - trở nên úa tàn. Từng đám lá dứa ngả vàng, thối gốc rồi chết dần. Nhiều nông dân đứng nhìn ruộng dứa chết trắng, lặng người vì nguy cơ mất sạch vốn liếng sau bao tháng ngày chăm sóc.
Cánh đồng dứa rộng lớn ở phường Quang Trung, tỉnh Thanh Hóa đang úa lá, chết hàng loạt.
Giữa ruộng dứa rộng 8 sào giờ chỉ còn lại những gốc cây héo rũ, bà Vũ Thị Duyên (69 tuổi, khu phố 10 Bắc Sơn) liên tục lau nước mắt. Hơn chục năm gắn bó với cây dứa, bà nói chưa từng chứng kiến cảnh dứa chết hàng loạt, thối gốc nhanh đến vậy.
Người nông dân thiệt hại nặng, nguy cơ không còn vốn tái sản xuất.
Gia đình bà xuống giống cuối năm 2024, dự kiến tháng 5/2026 sẽ cho thu hoạch. "Vậy mà đang lên xanh tốt thì lá chuyển vàng, gốc mềm nhũn rồi chết rụi. Không hiểu do mưa nhiều hay sương muối, nhưng cả ruộng dứa giờ coi như mất trắng", bà Duyên nghẹn giọng.
Dứa đang vào thời kỳ ra quả bỗng chết trắng không rõ nguyên nhân.
Tổng chi phí đầu tư cho 8 sào dứa lên đến khoảng 100 triệu đồng. Những năm trước, sản lượng đạt 20 tấn, bán 6.000–10.000 đồng/kg, trừ chi phí gia đình còn lãi 30–50 triệu đồng mỗi vụ. "Năm nay thì hết thật rồi, không còn vốn để trồng lại", bà Duyên nói.
Đầu tư hàng trăm triệu đồng vào vụ dứa chờ ngày thu hoạch, nông dân hoang mang vì dứa chết hàng loạt.
Ông Vũ Văn Mẫn, Bí thư kiêm Tổ trưởng tổ dân phố 10 Bắc Sơn, cho biết, Quang Trung có hàng nghìn héc-ta đất trồng dứa, riêng khu vực ông quản lý hơn 300ha, là vùng trồng lớn nhất phường.
Khoảng một tháng trở lại đây, dứa bắt đầu thối gốc và chết rải rác. Đến đầu tháng 12, diện tích thiệt hại ước tính đã trên 40%, phần còn lại cũng xuất hiện dấu hiệu vàng lá, thối thân.
Gia đình ông Mẫn có 2ha dứa, đầu tư hơn 400 triệu đồng. "Khoảng 7 sào dứa nhà tôi đã chết, mất trên 120 triệu đồng. Số còn lại chắc cũng khó cứu", ông nói.
Theo ông Mẫn, nhiều năm qua dứa chủ yếu mắc bệnh nấm lá nhưng chỉ cần phun thuốc là kiểm soát được. Tuy nhiên, đợt này cây chết hàng loạt dù đã xử lý. Người dân nghi ngờ sau những trận mưa lớn kéo dài, nước mưa có chứa axít làm hỏng rễ, khiến dứa thối gốc nhanh bất thường.
Những cây dứa vàng lá, rụng quả rồi chết dần.
Điều đáng lo là dứa tại đây được trồng quanh năm, vì vậy cây mới xuống giống, cây chuẩn bị ra quả hay thậm chí những quả đã to bằng nắm tay đều chết, làm thiệt hại tăng gấp nhiều lần.
Bà Trần Thị Hợi, Chủ tịch Hội Nông dân phường Quang Trung, xác nhận tình trạng dứa chết la liệt đang diễn ra trên diện rộng. Chính quyền đã yêu cầu các tổ dân phố thống kê, đánh giá mức độ thiệt hại để báo cáo lên phường và đề xuất hỗ trợ.
"Qua ghi nhận từ các hộ dân, nguyên nhân có thể không phải sâu bệnh thông thường. Tình trạng bắt đầu từ sau những trận mưa xối xả khoảng một tháng trước, và vài ngày gần đây lan nhanh hơn", bà Hợi cho biết.
Nguyên nhân chính thức đang chờ cơ quan chuyên môn kiểm tra đất, nước và mẫu bệnh trên cây dứa.
Lương Thị Diễn