Rà soát toàn hệ thống, điều chỉnh dự báo để sát dân hơn
Bắt đầu từ ngày 1-7, chính quyền địa phương 2 cấp trong toàn quốc chính thức đi vào hoạt động, kéo theo việc dự báo thời tiết phải có sự điều chỉnh, cập nhật cho phù hợp điều kiện địa giới hành chính mới, bảo đảm chính xác, kịp thời trong từng khu vực, đến từng xã, phường, đặc khu.
Theo đồng chí Nguyễn Thượng Hiền, Cục trưởng Cục Khí tượng Thủy văn, Bộ Nông nghiệp và Môi trường, ngay sau khi Trung ương quyết định sắp xếp đơn vị hành chính, thực hiện chỉ đạo của Bộ, Cục KTTV đã tiến hành rà soát tổng thể công tác dự báo, cảnh báo KTTV và thiên tai. Trong đó, đặc biệt chú trọng điều chỉnh bản tin cho phù hợp với các xã, phường, đặc khu mới, giúp người dân và chính quyền địa phương tiếp cận nhanh, hiểu rõ và hành động kịp thời.
Lãnh đạo Cục Khí tượng thủy văn, Bộ Nông nghiệp và Môi trường kiểm tra công tác trực dự báo thời tiết. Ảnh: LA DUY
Đây là một nhiệm vụ không nhỏ. Bởi lẽ, các bản tin dự báo trước đây vốn được thiết kế tương ứng với địa danh hành chính cũ, từ cấp tỉnh đến một số huyện. Việc sáp nhập, chia tách, thay đổi tên gọi các đơn vị địa phương buộc ngành KTTV phải cập nhật lại toàn bộ cơ sở dữ liệu, bản đồ khí tượng và hệ thống phân vùng dự báo.
Trước kia, Trung tâm dự báo KTTV quốc gia chỉ dự báo chi tiết cho 63 điểm, tương ứng với 63 tỉnh, thành phố. Nhưng nay, hệ thống sẽ mở rộng, cập nhật chi tiết cho toàn bộ 3.321 xã/phường, đặc khu mới. Mỗi điểm đều được gắn với thông tin dự báo thời tiết liên tục 24/24 giờ, với thời hạn dự báo trước từ 1 đến 10 ngày.
Không chỉ vậy, Trung tâm còn đang xây dựng một ứng dụng thời tiết dành cho điện thoại di động và máy tính. Dự kiến ra mắt vào tháng 8-2025, ứng dụng sẽ cung cấp bản tin miễn phí, chi tiết đến tận người dân: Từ thời tiết hằng ngày đến cảnh báo thiên tai như lũ quét, sạt lở đất, dông, lốc, áp thấp nhiệt đới, nắng nóng, triều cường…
PGS, TS Mai Văn Khiêm, Giám đốc Trung tâm dự báo khí khí tượng thủy văn quốc gia.
Ứng dụng này sẽ giúp người dân, nhất là ở vùng sâu, vùng xa, chủ động hơn trong việc ứng phó với thời tiết cực đoan. Đặc biệt, đối với lãnh đạo chính quyền địa phương – nơi trực tiếp chỉ đạo phòng, chống thiên tai – thì thông tin kịp thời, chính xác đến cấp xã là điều kiện tiên quyết để đưa ra phương án hành động phù hợp.
Phân vùng dự báo theo địa danh hành chính mới
Trung tâm dự báo KTTV quốc gia sẽ dự báo cho các khu vực khí hậu đặc trưng cho cả nước, trong đó bao gồm 7 khu vực cũ và bổ sung thêm khu vực TP Hồ Chí Minh.
Các khu vực được điều chỉnh theo địa danh hành chính mới gồm: Khu vực Tây Bắc Bộ: Lai Châu, Điện Biên, Sơn La, Lào Cai, khu vực phía Tây của tỉnh Phú Thọ (là tỉnh Hòa Bình cũ).
Khu vực Đông Bắc Bộ: Tuyên Quang, Cao Bằng, Thái Nguyên, Lạng Sơn, Bắc Ninh, Bắc Giang, Hải Phòng, Hưng Yên, Ninh Bình, Hà Nội; khu vực phía Bắc của tỉnh Phú Thọ (tỉnh Vĩnh Phúc và Phú Thọ cũ).
Khu vực Thanh Hóa-Huế; Khu vực duyên hải Nam Trung Bộ (Đà Nẵng, Khánh Hòa và ven biển các tỉnh Quảng Ngãi, Gia Lai, Đắk Lắk, Lâm Đồng); Khu vực cao nguyên Trung Bộ: Phía Tây các tỉnh Quảng Ngãi, Gia Lai, Đắk Lắk, Lâm Đồng; Khu vực Nam Bộ; Khu vực Hà Nội; Khu vực TP Hồ Chí Minh.
Ca trực của cán bộ, nhân viên Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn quốc gia. Ảnh: LA DUY
Bản tin dự báo thời tiết biển
Khu vực Bắc vịnh Bắc Bộ (vùng biển từ Quảng Ninh đến Ninh Bình); Khu vực Nam vịnh Bắc Bộ (vùng biển từ Thanh Hóa đến Bắc Quảng Trị (là khu vực biển tỉnh Quảng Bình cũ); Khu vực biển Nam Quảng Trị-Quảng Ngãi (là khu vực biển Quảng Trị-Quảng Ngãi cũ).
Khu vực biển Gia Lai-Khánh Hòa (là khu vực biển Bình Định-Ninh Thuận cũ); Khu vực biển Lâm Đồng-Cà Mau (là khu vực biển Bình Thuận-Cà Mau cũ); Khu vực biển Cà Mau-An Giang (là khu vực biển Cà Mau-Kiên Giang cũ).
Khu vực phía Bắc của Biển Đông (vùng biển phía Bắc 15 độ vĩ Bắc); Khu vực Giữa của Biển Đông (vùng biển 10-15 độ vĩ Bắc); Khu vực Nam của Biển Đông (vùng biển 5-10 độ vĩ Bắc); Khu vực Vịnh Thái Lan; Đặc khu Hoàng Sa (là khu vực biển quần đảo Hoàng Sa); Đặc khu Trường Sa (là khu vực biển quần đảo Trường Sa).
Đội ngũ cán bộ Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn quốc gia cập nhật tình hình thời tiết trên các vùng trong cả nước. Ảnh: LA DUY
PGS, TS Mai Văn Khiêm, Giám đốc Trung tâm dự báo KTTV quốc gia, Cục KTTV, cho biết, Trung tâm sẽ xây dựng các bản tin dự báo thời tiết chi tiết đến từng điểm, cập nhật 24/24h và dự báo trước thời hạn đến 10 ngày. “Trước đây, chúng tôi dự báo chi tiết cho 63 điểm dự báo (tương ứng với 63 tỉnh, thành trước đây) và bây giờ đổi lại tên các vị trí dự báo theo tên xã/phường phù hợp với đơn vị hành chính cấp xã, phường mới. Ngoài ra, trên hệ thống web sẽ cập nhật thông tin dự báo thời tiết 10 ngày tại 3.321 xã/phường mới. Người dân truy cập miễn phí để cập nhật tình hình thời tiết 24/24 giờ", PGS, TS Mai Văn Khiêm nhấn mạnh.
Bài và ảnh: NGUYỄN HỒNG SÁNG