Đức 'quay xe', khôi phục ưu đãi cho xe điện để cứu ngành công nghiệp ô tô

5 giờ trướcBài gốc

Giữa bối cảnh nhiều quốc gia, trong đó có Mỹ, thu hẹp trợ cấp cho xe điện do áp lực ngân sách, Đức - “cái nôi” ngành ô tô châu Âu đang đi ngược dòng: Từ tháng 1/2026, Berlin sẽ khôi phục các ưu đãi mua xe điện.

Động thái này được xem là nỗ lực “giải cứu” ngành công nghiệp ô tô châu Âu trong bối cảnh sức ép cạnh tranh ngày càng lớn, đặc biệt từ Trung Quốc và các rào cản thương mại mới từ Mỹ.

Trợ cấp mới sẽ hướng đến người thu nhập thấp

Thủ tướng Đức Friedrich Merz cho biết, Chính phủ đã lên kế hoạch "bơm" 3 tỷ euro (khoảng 87.900 tỷ đồng) cho gói hỗ trợ xe “không phát thải” từ năm 2026 đến hết năm 2029, nhưng không "cào bằng" mà tập trung ưu tiên nguồn lực cho đối tượng có thu nhập thấp và trung bình.

Chính sách mới đặt ra điều kiện rằng chỉ xe điện mới có giá dưới 45.000 euro (khoảng 1,32 tỷ đồng) mới được hưởng trợ cấp. Với mức hỗ trợ lên đến 4.000 euro (khoảng 117 triệu đồng) mỗi xe. Đây là biện pháp thiết thực để kích cầu xe điện “giá vừa phải thay vì xe cao cấp.

Về điều kiện thu nhập, dự kiến mức trần để người dân được hưởng trợ cấp là khoảng 45.000 euro/năm (1,32 tỷ đồng).

Một thay đổi đáng chú ý là các mẫu xe hybrid sạc ngoài (PHEV) không được hưởng ưu đãi, trong khi xe điện đã qua sử dụng sẽ lần đầu tiên được đưa vào diện trợ cấp. Điều này cho phép mở rộng tệp khách hàng khi người tiêu dùng có thể mua xe điện cũ với chi phí thấp hơn nhưng vẫn được hỗ trợ.

Một yếu tố khác cũng được Chính phủ Đức bàn tới là ưu tiên dành trợ cấp cho các xe do nhà sản xuất châu Âu sản xuất, nhằm bảo vệ ngành công nghiệp ô tô nội địa trước làn sóng xe điện Trung Quốc giá rẻ. Dù chưa có xác nhận chính thức, nhưng đây là hướng đi nhiều hãng chờ đợi để cuộc cạnh tranh tại Đức nói riêng và châu Âu nói chung trở nên công bằng hơn.

Tại sao Đức phải “quay xe”?

Trở lại thời điểm đầu năm 2024, khi trợ cấp bị hủy bỏ, hệ quả đã đến rất nhanh khi doanh số xe điện tại Đức năm 2024 sụt tới 27,4 %, từ mức trước đó là 380.609 chiếc bán ra. Điều này khiến thị phần xe ô tô thuần điện (BEV) giảm xuống chỉ còn chiếm 13,5% tổng lượng xe mới bán ra.

Đặc biệt trong tháng 1/2024, thời điểm Chính phủ Đức vừa chấm dứt các ưu đãi, doanh số xe điện từng lao dốc mạnh đến 54,9% so với cùng kỳ năm trước. Sự sụt giảm không chỉ đến từ sức mua yếu mà còn từ tác động tâm lý, khi người tiêu dùng không còn hỗ trợ tài chính, họ chần chừ đổi sang xe điện, ngay cả với các mẫu xe toàn cầu từng bán chạy.

Điểm đáng chú ý là trong lúc xe thuần điện lao đao, phân khúc xe xăng lai điện (hybrid)vlại tăng trưởng mạnh. Tại Đức năm 2024, doanh số hybrid tăng 12,7%, còn PHEV (plug-in hybrid) tăng 9,2%. Điều này cho thấy người tiêu dùng chọn bước chuyển đổi ‘nửa vời’ với rủi ro ít hơn khi không bị “ép” phải chuyển hoàn toàn sang điện.

Việc trợ cấp cho người sử dụng xe điện bị cắt cũng ảnh hưởng nghiêm trọng đến niềm tin của nhà sản xuất. Nhiều hãng phải điều chỉnh chiến lược, cắt giảm sản xuất điện ở một số nhà máy, tập trung chuyển hướng sang các mẫu hybrid hoặc tăng cường nội địa hóa sản xuất để giảm chi phí.

Tổng thư ký Đảng Dân chủ Xã hội Đức, ông Tim Kluessendorf khẳng định, chương trình lần này không chỉ nhằm hỗ trợ người tiêu dùng mà còn bảo vệ các nhà sản xuất ô tô châu Âu, nhất là các thương hiệu của Đức.

“Mọi người đều phải có khả năng chi trả khi chuyển đổi sang xe điện. Tương lai của xe điện là không thể đảo ngược, và chúng tôi muốn tương lai đó được viết nên tại Đức,” ông Tim Kluessendorf nói thêm.

Giá trị chiến lược và thách thức phía trước

Việc Đức khôi phục ưu đãi cho xe điện không chỉ nhằm cứu doanh số trong nước, mà còn giữ vai trò “đầu tàu” trong chuyển đổi xanh của châu Âu. Với tư cách thị trường ô tô lớn nhất EU, nếu Đức bật lại các ưu đãi trợ cấp, trào lưu mua xe điện có khả năng lan tỏa sang các quốc gia khác.

Tuy nhiên, việc duy trì các gói ưu đãi cũng khiến quốc gia châu Âu này đối mặt với nhiều thách thức.

Đầu tiên có thể nói đến việc phân bổ 3 tỷ euro trong 5 năm là con số lớn, nhưng so với quy mô ngành ô tô châu Âu ước tính hàng trăm tỷ euro vẫn chỉ là “giọt nước”.

Trong khi đó, các hãng xe điện nhất là từ Trung Quốc vẫn có lợi thế về chi phí sản xuất thấp, nên nếu trợ cấp không đi kèm cơ chế bảo hộ hợp lý, xe từ nước ngoài vào vẫn có thể lấn át xe châu Âu.

Yếu tố tâm lý khách hàng cũng bị dao động sau cú sốc khi trợ cấp bị cắt, người tiêu dùng có thể tiếp tục hoài nghi liệu chính sách có bền vững hay lại đột ngột dừng lại thêm một lần nữa. Ngoài ra, dù được hỗ trợ mua xe, người dùng vẫn lo ngại về việc sạc điện, chi phí sửa chữa, tuổi thọ pin…

Trong giai đoạn từ năm 2016-2023, chương trình trợ cấp xe điện trước đây của Đức đã chi trả tổng cộng 10 tỷ euro (khoảng 293.000 tỷ đồng) cho người mua trước khi bị dừng lại do cắt giảm ngân sách.

Việc tái khởi động chương trình với tiêu chí chặt chẽ hơn được kỳ vọng sẽ giúp ngành ô tô Đức lấy lại đà tăng trưởng trong giai đoạn chuyển đổi sang phương tiện xanh.

(Theo Carscoops)

Bạn có góc nhìn nào về nội dung trên? Hãy để lại bình luận bên dưới hoặc chia sẻ bài viết về Báo VietNamNet theo email: otoxemay@vietnamnet.vn. Các nội dung phù hợp sẽ được đăng tải.

Hoàng Hiệp

Nguồn VietnamNet : https://vietnamnet.vn/duc-quay-xe-khoi-phuc-uu-dai-cho-xe-dien-de-cuu-nganh-cong-nghiep-o-to-2454018.html