Đức tài trợ 65 triệu euro mở rộng Nhà máy thủy điện Trị An

9 giờ trướcBài gốc

Dự án Nhà máy Thủy điện Trị An mở rộng sử dụng chung hệ thống hồ và đập của công trình thủy điện Trị An hiện hữu. Ảnh: Huy Hùng

Đây là khoản vay đầu tiên mà EVN nhận trực tiếp từ KfW, không đi kèm bảo lãnh của Chính phủ Việt Nam, đánh dấu bước chuyển mới trong quan hệ hợp tác tài chính – năng lượng xanh giữa hai bên.

Nhà máy Thủy điện Trị An hiện có công suất 400 MW, sản lượng điện trung bình hàng năm 1,7 tỷ KWh. Hồ chứa thủy điện Trị An có dung tích 2,7 tỷ m3. Đây là công trình cuối cùng trong hệ thống bậc thang trên sông Đồng Nai, và cũng là công trình thủy điện lớn nhất phía Nam hiện nay.

Ngoài mục đích chính là sản xuất điện, cung ứng cho lưới điện quốc gia, thủy điện Trị An còn thực hiện chức năng đảm bảo nước cho sinh hoạt, nông nghiệp, đẩy mặn và điều tiết lũ và góp phần ổn định lưới điện khu vực miền Nam, đặc biệt tại TP HCM và các vùng phụ cận.

EVN và KfW hoàn thành ký kết hiệp định vay cho dự án Nhà máy Thủy điện Trị An mở rộng ngày 24/6 tại Frankfurt, CHLB Đức. Ảnh: EVN

Việc mở rộng thêm hai tổ máy với tổng công suất 200 MW sẽ nâng công suất nhà máy lên 600 MW. Dự án này không chỉ gia tăng sản lượng điện, mà còn giúp cân bằng cung – cầu trong mùa khô, giảm áp lực vận hành hệ thống điện vào giờ cao điểm, đồng thời tạo điều kiện tích hợp các nguồn năng lượng tái tạo như điện gió, điện mặt trời vào lưới quốc gia.

Dự án mở rộng Trị An có tổng mức đầu tư khoảng 134 triệu euro. Theo kế hoạch, tháng 6/2025 khởi công xây dựng các hạng mục chính, dự kiến Quý III/2027 sẽ vận hành tổ máy số 1, Quý IV/2027 vận hành tổ máy số 2 và hoàn thành toàn bộ công trình.

Dự án tuân thủ đầy đủ các quy định pháp luật Việt Nam và các tiêu chuẩn quốc tế do KfW đề ra, bao gồm hướng dẫn phát triển bền vững, an toàn môi trường và xã hội.

Việc ký kết hiệp định vay là bước tiến quan trọng, tiếp tục khẳng định mối quan hệ hợp tác lâu dài giữa EVN và KfW, đồng thời tạo tiền đề cho các dự án năng lượng bền vững tiếp theo trong khu vực.

Theo Quy hoạch điện VIII, thủy điện tiếp tục giữ vai trò nguồn điện nền ổn định, có khả năng điều chỉnh linh hoạt. Trị An, với vị trí chiến lược và năng lực đáp ứng nhanh, được xem là một trong những điểm tựa quan trọng để đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia trong giai đoạn chuyển đổi năng lượng.

Tài trợ xanh – hình thức vay trực tiếp và xu hướng mới

Lãnh đạo EVN và KfW đại diện ký kết hiệp định vay. Ảnh: EVN

Khoản vay mở rộng Trị An là ví dụ tiêu biểu của mô hình tài trợ xanh (green finance), được KfW và EU thúc đẩy mạnh mẽ. Khác với các khoản ODA truyền thống cần bảo lãnh nhà nước, hình thức vay trực tiếp không bảo lãnh Chính phủ giúp EVN tăng tính chủ động trong triển khai dự án, đồng thời thể hiện mức độ tín nhiệm cao của doanh nghiệp này trong mắt các tổ chức tài chính phát triển.

So với ODA truyền thống, vay trực tiếp mang lại nhiều lợi thế như, hiệu quả chi phí (lãi suất ưu đãi nhờ nguồn vốn xanh mà KfW huy động từ thị trường quốc tế); rút ngắn quy trình phê duyệt (giảm phụ thuộc vào thủ tục hành chính cấp nhà nước).

Với hình thức vay trực tiếp này, EVN sẽ tăng cường năng lực quản trị và minh bạch tài chính bởi doanh nghiệp phải đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế về môi trường – xã hội (ESG) và chịu trách nhiệm hoàn toàn với khoản vay.

Tuy nhiên, đi kèm với đó là các rủi ro nhất định như: áp lực trả nợ đúng hạn, yêu cầu tuân thủ kỹ thuật cao và biến động tỷ giá. Dù vậy, việc EVN được tiếp cận hình thức vay này cho thấy tổ chức tài chính như KfW đánh giá cao năng lực vận hành và quản lý của phía Việt Nam.

Tại cuộc họp giữa hai bên vào tháng 7/2023, ông Frank Bohnet, Giám đốc Khu vực Đông và Đông Nam Á của KfW, khẳng định: “EVN là một trong những đối tác chiến lược nhất của KfW tại Việt Nam. Chúng tôi cam kết hợp tác lâu dài và đồng hành trong các dự án năng lượng trọng điểm, trong đó có mở rộng Thủy điện Trị An và các dự án thủy điện tích năng”.

Từ năm 2009 đến nay, KfW đã cam kết tổng cộng khoảng 1,5 tỷ euro cho các dự án của EVN, bao gồm 5 dự án ODA đã hoàn thành (427 triệu euro), 4 dự án đang triển khai (464,5 triệu euro), và khoảng 800 triệu euro cho 3 dự án vay trực tiếp không có bảo lãnh Chính phủ.

Liên kết với chiến lược “Team Europe” và xu hướng tài trợ tại ASEAN

Khoản vay cho Trị An mở rộng cũng là một phần của nỗ lực hợp tác trong khuôn khổ chiến lược “Team Europe” – sáng kiến chung của Liên minh châu Âu và các quốc gia thành viên như Đức, nhằm hỗ trợ quá trình chuyển đổi năng lượng ở các nước đang phát triển.

Một ví dụ điển hình là chương trình “Năng lượng xanh cho châu Á và châu Phi” (Green Energy for Africa & Asia) với tổng vốn cam kết 361 triệu euro, do EU và KfW đồng triển khai. Chương trình này tập trung vào điện mặt trời, điện gió, thủy điện nhỏ, lưu trữ năng lượng và phát triển hydrogen xanh tại các quốc gia châu Phi và Đông Nam Á.

Tại khu vực ASEAN, KfW cũng đã tài trợ các dự án giao thông xanh ở Indonesia, năng lượng sạch tại Philippines, và hợp tác kỹ thuật thủy điện với Lào. Những mô hình tài trợ này không chỉ hỗ trợ tài chính, mà còn đi kèm chuyển giao công nghệ, tăng cường năng lực quản lý và tuân thủ các tiêu chuẩn ESG.

Trong bối cảnh đó, dự án mở rộng Nhà máy Thủy điện Trị An là ví dụ về sự kết hợp giữa tài trợ công – tư, chuyển dịch tài chính theo hướng xanh, và sự trưởng thành của doanh nghiệp nhà nước Việt Nam trong tiếp cận nguồn vốn quốc tế.

Ngọc Linh

Nguồn Mekong Asean : https://mekongasean.vn/duc-tai-tro-65-trieu-euro-mo-rong-nha-may-thuy-dien-tri-an-43152.html