Cán bộ, giáo viên, học sinh Trường THPT Nguyễn Thị Minh Khai (huyện Tây Hòa) tham gia ý kiến tại buổi khảo sát của Ủy ban MTTQ tỉnh về tình hình thực hiện Thông tư 29 của Bộ GD&ĐT. Ảnh: THÚY HẰNG
Lo lắng
Tại các trường, đoàn khảo sát đã gặp gỡ hiệu trưởng, giáo viên, học sinh và lắng nghe ý kiến của lãnh đạo nhà trường, giáo viên, học sinh về các nội dung liên quan đến Thông tư 29 của Bộ GD&ĐT và dự thảo Quy định về dạy thêm, học thêm trên địa bàn tỉnh.
Theo lãnh đạo các trường, Thông tư 29 có các điểm mới, như: Chỉ có 3 trường hợp được dạy thêm trong nhà trường gồm học sinh giỏi, học sinh có kết quả chưa đạt và học sinh cuối cấp; việc dạy và học thêm trong nhà trường không được thu tiền (ở quy định cũ, việc dạy thêm và học thêm trong nhà trường được thu tiền và mức thu theo thỏa thuận giữa cha mẹ học sinh và nhà trường); đối với dạy thêm ngoài nhà trường, giáo viên phải đăng ký kinh doanh, không được dạy thêm thu tiền học sinh chính khóa dù ở nhà hay ở trung tâm. Thông tư cũng nêu rõ, việc dạy thêm là hoạt động dạy học phụ thêm, góp phần củng cố, nâng cao kiến thức, kỹ năng, giáo dục nhân cách của học sinh, phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý và không gây nên tình trạng vượt quá sức tiếp thu của người học. Đặc biệt giáo viên dạy thêm ngoài nhà trường phải báo cáo với hiệu trưởng hoặc người đứng đầu cơ sở giáo dục (quy định cũ không nêu rõ giáo viên dạy thêm ngoài nhà trường cần xin phép người đứng đầu hay không)...
Qua khảo sát cho thấy, từ khi Thông tư 29 có hiệu lực thi hành vào ngày 14/2/2025, các trường học chấp hành nghiêm túc. Tuy nhiên, bên cạnh những mặt tích cực, việc thực hiện thông tư này cũng làm các trường lúng túng. Bà Trần Thị Lệ Thủy, Hiệu trưởng Trường THPT Lê Hồng Phong (huyện Tây Hòa) nêu áp lực về kinh phí ôn tập cho học sinh lớp 12. “Đây là nhu cầu rất lớn của học sinh nên khó có thể cân đối nguồn ngân sách nhà nước được cấp và các nguồn kinh phí hợp pháp khác để chi cho nhiệm vụ này một cách phù hợp, nhằm duy trì hiệu quả công tác ôn tập cho học sinh ở lớp cuối cấp THPT”.
Trên cơ sở khảo sát này, Ủy ban MTTQ tỉnh sẽ tổ chức phản biện xã hội để lấy ý kiến góp ý, đánh giá, kiến nghị điều chỉnh nhằm đảm bảo Quy định về dạy thêm, học thêm trên địa bàn tỉnh sau khi ban hành phù hợp với tình hình thực tế của địa phương và các quy định của pháp luật hiện hành; là văn bản pháp lý cụ thể hóa các quy định tại Thông tư 29/2024/TT-BGDĐT ngày 30/12/2024 của Bộ trưởng GD&ĐT Quy định về dạy thêm, học thêm; đồng thời cũng phù hợp với nhu cầu dạy thêm, học thêm của người dân trên địa bàn tỉnh.
Theo cô Thủy, những năm qua, việc ôn tập cho học sinh luôn được nhà trường thực hiện cho đến sát những ngày thi tốt nghiệp THPT, bởi việc làm này là theo nhu cầu của học sinh, phụ huynh nhằm theo sát, củng cố tinh thần, kiến thức cho các em. “Bây giờ đột ngột dừng dạy thêm trong trường, không chỉ học sinh, phụ huynh lo lắng mà cả giáo viên cũng bất an vì năm 2025 là năm đầu tiên các em thi tốt nghiệp THPT theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018 với nhiều đổi mới so với trước đây”, cô Thủy trải lòng.
Là một trong những trường có đầu vào học sinh không cao, nhưng với phương pháp tăng cường ôn tập, phụ đạo cũng như dạy thêm trong nhà trường, nhiều năm qua, Trường THPT Nguyễn Thị Minh Khai (huyện Tây Hòa) luôn duy trì tỉ lệ học sinh đỗ tốt nghiệp 100%. Thầy Huỳnh Xuân Mai, Hiệu trưởng nhà trường cho biết: Năm học 2024-2025, Trường THPT Nguyễn Thị Minh Khai có 30 lớp với hơn 1.300 học sinh, trong đó có hơn 400 học sinh lớp 12. Trước khi Thông tư 29 ban hành, nhà trường tổ chức ôn thi tốt nghiệp THPT (kinh phí thỏa thuận với phụ huynh) với mức thu 4.000 đồng/tiết/học sinh. Với cách ôn tập này, nhiều năm qua, học sinh của trường đều đỗ tốt nghiệp 100%. Thực hiện Thông tư 29, trường đã dừng hoạt động dạy thêm, học thêm trong nhà trường, nên nhiều học sinh, phụ huynh hụt hẫng. Nhà trường đang tiến hành điều chỉnh công tác phụ đạo và ôn thi tốt nghiệp THPT đúng quy định. Tuy nhiên, việc làm này khó mang lại hiệu quả, vì theo quy định trong 1 tuần, mỗi môn học thêm không quá 2 tiết.
Em Nguyễn Võ Nhật Thiện, học sinh lớp 12C4, Trường THPT Nguyễn Thị Minh Khai bày tỏ: "Em và các bạn chọn học thêm trong nhà trường là vì giáo viên là những người trực tiếp biết năng lực của chúng em đến đâu để củng cố, bổ sung kiến thức kịp thời, phù hợp. Đây là niềm tin và động lực để chúng em cố gắng mỗi ngày. Bây giờ không còn được học thêm trong nhà trường thì tụi em sẽ học thêm ngoài nhà trường, tốn thêm chi phí”. Còn các phụ huynh học sinh thì cho rằng, cho con học thêm trong nhà trường họ sẽ đỡ lo, vì có nhà trường quản lý, kèm cặp, rèn luyện kịp thời.
Điều chỉnh, duy trì công tác phụ đạo, bồi dưỡng học sinh giỏi và ôn thi tốt nghiệp THPT đúng quy định là cần thiết, song theo các trường, quy định này cần phải cụ thể hơn, nhất là các khoản từ nguồn kinh phí hợp pháp khác để chi cho nhiệm vụ này (ví dụ như xã hội hóa) để các trường biết cách vận dụng phù hợp.
Nhiều học sinh cho rằng, việc cấm giáo viên không được dạy thêm có thu tiền với học sinh chính khóa chỉ đúng với những trường hợp ép học sinh học thêm. Còn với những giáo viên dạy giỏi, học sinh có nhu cầu học thì quy định này vô hình trung lại cấm quyền lựa chọn được học thêm của các em. Ảnh: THÚY HẰNG
Cần tránh tình trạng “dẹp” trong trường thì “dạt” ra ngoài nhà trường
Quy định không được thu tiền của học sinh khi tổ chức dạy thêm, học thêm trong nhà trường là rất nhân văn nên nhiều người ủng hộ. Quy định này đồng thời xác định đối tượng học thêm trong trường nhằm phụ đạo học sinh yếu, bồi dưỡng học sinh giỏi, ôn thi tuyển sinh, tốt nghiệp. Nếu làm trúng sẽ giảm thiểu dạy thêm, học thêm tràn lan, còn ngược lại sẽ dẫn đến tình trạng “dẹp” trong trường thì “dạt” ra ngoài nhà trường. Điều này vô hình trung làm tăng thêm gánh nặng cho phụ huynh.
Trước đây, tại Thông tư 17 cũng quy định giáo viên không được dạy thêm ngoài trường học đối với học sinh mà giáo viên đó đang dạy trên lớp. Song thực tế những năm qua cho thấy, tình trạng giáo viên dạy thêm cho chính học sinh của mình vẫn diễn ra tràn lan. Tại Thông tư 29, vấn đề này đã được sửa đổi theo hướng “giáo viên đang dạy học tại các nhà trường không được dạy thêm ngoài nhà trường có thu tiền đối với học sinh mà giáo viên đó đang được nhà trường phân công dạy học” với những quy định chặt chẽ hơn, trong đó nêu cao vai trò kiểm tra, giám sát của hiệu trưởng. Với quy định này, nhiều người cho rằng mang tính nhân văn, làm trong sáng thêm hình ảnh người thầy. Tuy nhiên, theo lãnh đạo các nhà trường, vấn đề này khó mà kiểm soát hết được, vì lãnh đạo nhà trường khó mà nhận diện được học sinh nào thuộc diện giáo viên đó đang được nhà trường phân công dạy học.
Mặt khác, thay vì giáo viên trực tiếp mở lớp dạy thêm ở nhà như trước đây, họ có thể cho người thân đứng tên mở trung tâm dạy thêm có giấy phép kinh doanh, rồi hợp đồng với nhiều giáo viên khác cùng dạy thêm, có thu học phí với tất cả học sinh, theo kiểu “bình mới, rượu cũ”.
Dạy thêm, học thêm tràn lan là vấn nạn. Muốn chấn chỉnh đòi hỏi nhà trường, đặc biệt là hiệu trưởng xây dựng kế hoạch giáo dục - trách nhiệm, chất lượng, khả thi, hiệu quả - hướng đến giáo dục toàn diện. Thông tư 29 có hiệu lực thi hành kể từ ngày 14/2/2025, đòi hỏi lãnh đạo Sở GD&ĐT, các phòng GD&ĐT, các nhà trường điều chỉnh kế hoạch hợp lý để thực hiện nghiêm quy định mới về dạy thêm, học thêm mà không làm xáo trộn dạy thêm của giáo viên, học thêm của học sinh.
THÚY HẰNG