Dừng nhập dầu Nga, các tập đoàn lớn của Ấn Độ gặp khó

5 giờ trướcBài gốc

Nhà máy lọc dầu của Reliance Industries tại Jamnagar, Gujarat, Ấn Độ - Ảnh: Getty Images

Theo dữ liệu từ công ty phân tích hàng hóa Kpler, Reliance là một trong những khách hàng lớn nhất của dầu thô Nga kể từ khi Moscow bị phương Tây trừng phạt vì cuộc xung đột tại Ukraine.

Chỉ riêng trong tháng 9, tập đoàn này nhập trung bình khoảng 629.590 thùng dầu mỗi ngày từ Rosneft và Lukoil, tương đương gần 40% tổng lượng dầu Nga nhập khẩu vào Ấn Độ - quốc gia hiện là thị trường tiêu thụ lớn nhất của dầu Nga xuất khẩu qua đường biển.

Cũng trong tháng 9, Reliance nhập khoảng 428.000 thùng dầu/ngày từ các công ty năng lượng khác của Nga.

Trước đây, dầu thô Nga chỉ chiếm chưa đến 3% trong tổng lượng dầu nhập khẩu của Ấn Độ, nhưng hiện nay con số này đã tăng lên hơn 30%.

Động thái ngừng mua dầu Nga của Reliance diễn ra sau khi Bộ Tài chính Mỹ áp lệnh trừng phạt đối với hai tập đoàn năng lượng lớn của Nga là Rosneft và Lukoil hôm 22/10, với lý do Moscow chưa thể hiện cam kết đầy đủ đối với tiến trình đàm phán chấm dứt xung đột tại Ukraine. Theo Bộ Tài chính Mỹ, các biện pháp này nhằm làm suy yếu nguồn lực tài chính của Điện Kremlin phục vụ cho cuộc xung đột, đồng thời phát đi tín hiệu về khả năng Washington sẽ tiếp tục mở rộng trừng phạt trong thời gian tới.

“Việc Reliance ngừng mua dầu từ Nga sẽ gây ảnh hưởng tiêu cực đến biên lợi nhuận và kết quả kinh doanh của tập đoàn, do nguồn dầu Nga hiện chiếm hơn một nửa tổng lượng dầu thô mà Reliance sử dụng để tinh chế”, ông Pankaj Srivastava, Phó chủ tịch cấp cao phụ trách thị trường dầu tại công ty tư vấn năng lượng Rystad Energy, nhận xét với hãng tin CNBC.

Ông Srivastava nhận định việc tìm nguồn cung “dầu thô tương tự” sẽ không gặp khó khăn, bởi Reliance có thể nhập từ Tây Á, Brazil hoặc Guyana. Tuy nhiên, ông cho rằng tập đoàn này khó duy trì được mức giá ưu đãi như khi mua dầu Nga, do đã ký hợp đồng dài hạn với những nhà cung cấp như Rosneft.

Theo hãng tin Reuters, vào tháng 12 năm ngoái, Reliance ký hợp đồng mua dầu thô từ Rosneft trị giá khoảng 12-13 tỷ USD mỗi năm trong vòng 10 năm, tương đương khoảng 500.000 thùng/ngày.

“Việc các nhà máy lọc dầu Ấn Độ mua dầu Nga là hành động mang tính ‘chớp thời cơ”, chủ yếu do mức giá chiết khấu hấp dẫn so với các loại dầu thô tương đương”, bà Vandana Hari, nhà sáng lập kiêm CEO công ty phân tích năng lượng Vanda Insights, nhận xét.

Theo Trung tâm Năng lượng và Không khí Sạch có trụ sở tại Phần Lan, trong tháng 9, Ấn Độ chiếm 38% tổng lượng dầu thô xuất khẩu của Nga, chỉ đứng sau Trung Quốc với 47%.

Bà Hari cho rằng các nhà máy lọc dầu Ấn Độ hoàn toàn có thể linh hoạt chuyển sang các nguồn cung khác, song động thái này có thể làm gia tăng sức ép lên biên lợi nhuận.

Còn theo bà Muyu Xu, chuyên gia phân tích cấp cao về dầu thô tại Kpler, các tập đoàn lọc dầu lớn của Ấn Độ có thể gặp một số trở ngại trong ngắn hạn khi tìm nguồn thay thế cho dầu thô Nga.

“Quy mô lớn của các thỏa thuận với Rosneft đồng nghĩa Reliance có thể đối mặt một số gián đoạn tạm thời khi tìm kiếm nguồn cung thay thế. Giá dầu Urals loại trung bình, hàm lượng lưu huỳnh cao của Nga hiện thấp hơn khoảng 5-6 USD/thùng so với các loại dầu thô Trung Đông có chất lượng tương đương”, bà Xu chỉ ra.

Dù vậy, bà Hari của Vanda Insights cho rằng nhiều công ty lọc dầu lớn khác của Ấn Độ cũng đang nỗ lực giảm nhập khẩu dầu từ Nga. Điều này có thể khiến chi phí nhập khẩu của Ấn Độ tăng lên, nhưng “sẽ không gây sốc lớn như khi giá dầu ở mức 70–80 USD mỗi thùng,” bởi giá dầu thô Brent hiện vào khoảng 66 USD/thùng, còn dầu WTI giao dịch quanh mức 61 USD và được dự báo sẽ tiếp tục giảm trong thời gian tới.

Về lâu dài, các chuyên gia cho rằng việc Ấn Độ cắt giảm nhập khẩu dầu Nga mang lại nhiều lợi ích hơn so với rủi ro.

"Lợi thế từ chênh lệch giá mà dầu Nga từng mang lại trong khủng hoảng năng lượng giờ đây đã giảm, nên Ấn Độ không còn cần nhập khẩu lượng lớn dầu Nga như trước", bà Trinh Nguyen, nhà kinh tế trưởng của tập đoàn tài chính Natixis, nhận xét.

Việc nhập khẩu dầu Nga đã trở thành vấn đề nhạy cảm trong quan hệ thương mại với Mỹ, khiến Washington áp mức thuế trừng phạt 25%, nâng tổng thuế đối với hàng hóa Ấn Độ lên 50%. Nếu vấn đề này được giải quyết, thuế quan của Mỹ với hàng Ấn Độ có thể giảm mạnh.

Ngọc Trang

Nguồn VnEconomy : https://vneconomy.vn/dung-nhap-dau-nga-cac-tap-doan-lon-cua-an-do-gap-kho.htm