Đường cao tốc - Huyết mạch chiến lược của tăng trưởng kinh tế vùng và quốc gia

2 giờ trướcBài gốc

Cao tốc - “mạch máu” nối liền các vùng miền

Trong nhiều năm qua, Đảng và Nhà nước đã xác định phát triển đồng bộ kết cấu hạ tầng, trong đó có hạ tầng giao thông, là một trong ba đột phá chiến lược. Đường cao tốc vì thế được ưu tiên đặc biệt, không chỉ để rút ngắn thời gian di chuyển mà còn để kết nối thông suốt các địa phương, tạo nền tảng phát triển bền vững.

Nhiều tuyến đường cao tốc đã trở thành “mạch máu” quan trọng của nền kinh tế Việt Nam.

Theo Cục Đường bộ Việt Nam, tính đến nay, cả nước đã và đang triển khai hàng loạt dự án cao tốc quan trọng. Chỉ riêng trong năm 2025, dự kiến khoảng 800 km đường cao tốc sẽ hoàn thành và đưa vào khai thác. Nhiều tuyến mới được đầu tư từ nguồn vốn ngân sách nhà nước, trải dài từ Bắc vào Nam, như Bãi Vọt – Hàm Nghi, Hàm Nghi – Vũng Áng, Quảng Ngãi – Hoài Nhơn, Cần Thơ – Hậu Giang, Hậu Giang – Cà Mau, hay Biên Hòa – Vũng Tàu…

Đặc biệt, tuyến cao tốc Bắc – Nam phía Đông, với tổng chiều dài 2.055 km, được xem là trục xương sống của hệ thống cao tốc quốc gia, chiếm khoảng 22% toàn mạng lưới. Đến nay, hơn 1.200 km đã đưa vào khai thác, 834 km đang được gấp rút thi công để kịp hoàn thành vào năm 2025. Đây là dự án có ý nghĩa chiến lược không chỉ trong giao thông mà còn trong phát triển kinh tế – xã hội, an ninh quốc phòng.

Đường cao tốc không chỉ giúp rút ngắn khoảng cách địa lý mà còn trực tiếp tác động đến chi phí sản xuất, vận tải. Việc di chuyển nhanh hơn, thuận lợi hơn đồng nghĩa doanh nghiệp tiết kiệm đáng kể chi phí logistics, bảo đảm chất lượng hàng hóa và giao hàng đúng hạn. Đây là yếu tố then chốt để tăng sức cạnh tranh của hàng Việt trên cả thị trường trong nước và quốc tế.

Trong bối cảnh chi phí logistics ở Việt Nam hiện còn cao so với nhiều nước trong khu vực (chiếm khoảng 16–18% GDP, trong khi mức trung bình thế giới là 10–12%), việc mở rộng và hoàn thiện mạng lưới cao tốc càng trở nên cấp thiết. Mỗi tuyến đường mới hoàn thành sẽ góp phần kéo giảm chi phí vận tải, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp, qua đó nâng cao vị thế của nền kinh tế.

Động lực thu hút đầu tư, phát triển công nghiệp - dịch vụ

Một trong những hiệu ứng rõ nét của hạ tầng cao tốc là tạo động lực thu hút đầu tư và hình thành các cực tăng trưởng mới. Nhiều khu công nghiệp, khu kinh tế ven tuyến cao tốc đã nhanh chóng hình thành và mở rộng, trở thành điểm đến hấp dẫn cho doanh nghiệp trong và ngoài nước.

Thực tế cho thấy, các địa phương có đường cao tốc đi qua thường đạt tốc độ tăng trưởng cao hơn, thu hút vốn FDI mạnh hơn so với những nơi chưa có hạ tầng kết nối đồng bộ. Đường cao tốc không chỉ mang đến lợi thế cạnh tranh về logistics mà còn mở ra cơ hội tiếp cận thị trường rộng lớn, tạo điều kiện phát triển thương mại, dịch vụ, đô thị hóa.

Không chỉ phục vụ sản xuất, hạ tầng cao tốc còn góp phần đưa ngành du lịch phát triển mạnh mẽ. Các điểm đến du lịch trở nên dễ tiếp cận hơn, thời gian di chuyển được rút ngắn, qua đó gia tăng lượng khách và kéo theo sự bùng nổ của các dịch vụ lưu trú, ẩm thực, vui chơi giải trí.

Chẳng hạn, tuyến cao tốc Hà Nội – Hải Phòng đã biến hành trình từ thủ đô đến thành phố cảng chỉ còn hơn 1 giờ đồng hồ, góp phần đưa Hải Phòng trở thành điểm đến du lịch biển sôi động. Tương tự, cao tốc Đà Nẵng – Quảng Ngãi hay TP.HCM – Long Thành – Dầu Giây đã giúp các tỉnh miền Trung và Đông Nam Bộ thu hút thêm hàng triệu du khách mỗi năm. Đây là cú hích quan trọng để du lịch thực sự trở thành ngành kinh tế mũi nhọn.

Bên cạnh lợi ích kinh tế vĩ mô, đường cao tốc còn tạo chuyển biến rõ rệt trong đời sống người dân. Việc đi lại thuận tiện, giao thương dễ dàng giúp người dân có thêm cơ hội việc làm, tiếp cận các dịch vụ y tế, giáo dục và văn hóa tốt hơn. Các vùng nông thôn, miền núi khi được kết nối bằng cao tốc cũng thay đổi nhanh chóng về diện mạo, thu hẹp khoảng cách phát triển với đô thị.

Đường cao tốc không chỉ mang lại lợi ích cho các doanh nghiệp, nhà đầu tư mà còn trực tiếp cải thiện chất lượng sống, tạo ra sự phát triển cân bằng và bền vững cho xã hội.

Để hiện thực hóa mục tiêu phát triển kinh tế – xã hội, Chính phủ đã đề ra kế hoạch đầy tham vọng: đến năm 2025 hoàn thành 3.000 km đường bộ cao tốc và đến năm 2030 đạt 5.000 km. Đây là nhiệm vụ nặng nề nhưng thể hiện quyết tâm chiến lược trong việc coi hạ tầng giao thông là trụ cột của tăng trưởng.

Thủ tướng Chính phủ nhiều lần nhấn mạnh yêu cầu các bộ, ngành, địa phương phải phát huy tinh thần trách nhiệm cao nhất, giải quyết dứt điểm các vướng mắc về vốn, giải phóng mặt bằng, thi công và chất lượng công trình. Tinh thần chỉ đạo xuyên suốt là “chỉ bàn làm mà không bàn lùi”, rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, rõ thời gian, rõ hiệu quả.

Dù đạt được nhiều kết quả quan trọng, việc phát triển hệ thống cao tốc vẫn còn không ít khó khăn, từ giải phóng mặt bằng, huy động vốn, đến năng lực thi công và quản lý khai thác. Việc bảo đảm đồng bộ giữa hạ tầng chính tuyến với hệ thống trạm dừng nghỉ, giám sát giao thông, thu phí, bảo trì cũng là thách thức lớn, đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa các bộ, ngành và địa phương. Ngoài ra, phát triển cao tốc cũng cần tính toán hài hòa với quy hoạch đô thị, bảo vệ môi trường và cân đối nguồn lực để tránh tình trạng đầu tư dàn trải, kém hiệu quả.

Giao thông cao tốc - nền tảng cho thịnh vượng quốc gia

Có thể khẳng định, hệ thống đường cao tốc không chỉ đơn thuần là những công trình hạ tầng giao thông hiện đại, mà còn là “huyết mạch chiến lược” thúc đẩy tăng trưởng kinh tế vùng và quốc gia. Mỗi kilômét cao tốc hoàn thành không chỉ rút ngắn khoảng cách địa lý, giảm chi phí logistics, mà còn tạo động lực mạnh mẽ cho thu hút đầu tư, phát triển công nghiệp, thương mại, dịch vụ và du lịch. Đây là yếu tố then chốt giúp nâng cao năng lực cạnh tranh hàng hóa, mở rộng thị trường và gia tăng sức hấp dẫn của nền kinh tế Việt Nam trong tiến trình hội nhập quốc tế.

Quan trọng hơn, các dự án cao tốc mang ý nghĩa lan tỏa rộng lớn, mở ra cơ hội phát triển đồng đều giữa các vùng miền, góp phần tái cấu trúc không gian kinh tế quốc gia. Nơi nào có cao tốc đi qua, nơi đó hình thành các cực tăng trưởng mới, từ khu công nghiệp, khu kinh tế cho đến đô thị hiện đại, đồng thời cải thiện rõ nét đời sống của người dân. Với mục tiêu đến năm 2025 đưa vào khai thác 3.000 km cao tốc và 5.000 km vào năm 2030, Việt Nam đang cho thấy quyết tâm chiến lược trong việc đầu tư hạ tầng đồng bộ, coi đây là đột phá quan trọng để hiện thực hóa các mục tiêu phát triển dài hạn.

Như vậy, đường cao tốc không chỉ kết nối giao thông, mà còn kết nối tiềm năng, cơ hội và thịnh vượng. Đây chính là nền tảng để kinh tế Việt Nam vươn lên mạnh mẽ, phát triển bền vững và hội nhập sâu rộng cùng khu vực, thế giới.

Hoài Anh

Nguồn Công Lý : https://congly.vn/duong-cao-toc-huyet-mach-chien-luoc-cua-tang-truong-kinh-te-vung-va-quoc-gia-495402.html