Đường sắt cao tốc Bắc - Nam đoạn qua Thanh Hóa.
Dự án Đường sắt cao tốc Bắc - Nam qua tỉnh Thanh Hóa dài khoảng 95,33 km (Km 113+800 - Km 209+130) qua địa phận 19 xã, phường.
Tổng diện tích đất phải thu hồi khoảng 572,99ha gồm đất ở 91,56ha; đất nông nghiệp và đất khác 481,43ha.
Số hộ dân phải di chuyển chỗ ở, bố trí tái định cư khoảng 2.363 hộ dân và dự kiến bố trí 40 khu tái định cư/135,83ha.
Tổng số có 25 nghĩa trang/10.052 ngôi mộ phải di dời.
110 cơ sở sản xuất kinh doanh, công trình hạ tầng kỹ thuật, công trình công cộng như trường học, cơ quan, nghĩa trang… phải di dời.
Có 184 vị trí đường điện bị ảnh hưởng trong đó, đường điện có điện áp 110KV-500KV là 40 vị trí, còn lại là đường điện trung thế và hạ thế.
Đường sắt cao tốc Bắc - Nam là công trình trọng điểm quốc gia được triển khai trong thời điểm đất nước diễn ra rất nhiều sự kiện, tinh gọn sắp xếp lại bộ máy chính quyền địa phương 2 cấp; đại hội Đảng các cấp tiến tới Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIV; Đại hội thi đua yêu nước; chuẩn bị cuộc bầu cử Quốc hội lần thứ XIV…
Dù khối lượng công việc rất lớn, diễn ra trong thời gian ngắn, nhưng Đảng bộ, chính quyền, cả hệ thống chính trị và đồng bào các dân tộc tỉnh Thanh Hóa đã vào cuộc khá khẩn trương tiến hành những công việc mà trước hết là giải phóng mặt bằng, xây dựng các khu tái định cư, chuẩn bị cho khởi công xây dựng đường sắt cao tốc Bắc - Nam.
Một khối lượng công việc không hề nhỏ và cũng chẳng đơn giản chút nào. Lãnh đạo tỉnh Thanh Hóa thường xuyên chỉ đạo, cập nhật tiến độ, huy động lực lượng tập trung giải quyết những điểm nghẽn để công việc hanh thông đáp ứng tiến độ đề ra.
Bí thư tỉnh ủy Thanh Hóa Nguyễn Doãn Anh Trưởng ban Giải phóng mặt bằng đường sắt cao tốc Bắc - Nam qua Thanh Hóa dự lễ khởi công xây dựng khu tái định cư tại xã Thăng Thọ.
UBND tỉnh Thanh Hóa đã tổ chức 8 cuộc họp và ra 14 văn bản chỉ đạo, triển khai thực hiện đến các Sở, ban ngành và UBND các xã phường. Ban chỉ đạo giải phóng mặt bằng Dự án đường sắt cao tốc Bắc - Nam đoạn qua tỉnh Thanh Hóa do Bí thư Tỉnh ủy làm trưởng ban, có các tổ chuyên môn giúp việc. Đồng thời UBND tỉnh Thanh Hóa đã ban hành kế hoạch triển khai thực hiện hiện, xây dựng các khu tái định cư chậm nhất tháng 9 năm 2026; cơ bản hoàn thành, bàn giao mặt bằng cho nhà thầu thi công xây dựng trước tháng 12 năm 2026 và hoàn thành toàn bộ công tác giải phóng mặt bằng trong quý I năm 2027.
Kể từ khi thành lập Ban chỉ đạo giải phóng mặt bằng Đường sắt cao tốc Bắc - Nam đoạn qua Thanh Hóa tháng 7 năm 2025 đến nay (3 tháng) một khối lượng công việc không nhỏ đã, đang và sẽ tiếp tục hoàn thành.
Kết quả triển khai các khu tái định cư: Đến nay, các UBND xã, phường đang tổ chức triển khai lập quy hoạch, lập dự án, tổ chức thi công các khu tái định cư, cụ thể:
- 4 khu/3 xã, phường đang triển khai thi công (Hà Trung 1 khu, Thăng Bình 1 khu, Công Chính 2 khu).
- 1 khu/1 phường Bỉm Sơn đã phê duyệt dự án, đang tổ chức lựa chọn nhà thầu thi công xây dựng.
- 2 khu/2 xã đã hoàn thành lập dự án, đang thực hiện thẩm định (Hà Trung 1 khu, Triệu Lộc 1 khu).
- 17 khu/ 9 xã đang triển khai lập dự án (Triệu Lộc 1 khu, Hoằng Phú 2 khu, Hoằng Giang 2 khu, Thắng Lợi 2 khu, Trung Chính 3 khu, Hà Trung 3 khu, Đông Sơn 1 khu, Đông Quang 1 khu, Trường Lâm 2 khu).
- 16 khu/7 xã, phường đang triển khai lập quy hoạch chi tiết (Hoạt Giang 1 khu, Hàm Rồng 2 khu, Đông Tiến 3 khu, Đông Quang 3 khu, Nông Cống 5 khu, Công Chính 1 khu, Trúc Lâm 1 khu).
Mặt bằng khu tái định cư phục vụ dự án Đường sắt cao tốc Bắc - Nam.
Một trong những nguồn lực quyết định đến việc giải phóng mặt bằng, xây dựng các khu tái định cư là nguồn vốn để thực hiện, UBND tỉnh Thanh Hóa đã có Công văn số 17240/UBND-KTTC ngày 7 tháng 10 năm 2025 báo cáo Bộ Xây dựng, Bộ Tài chính về hỗ trợ kinh phí từ ngân sách trung ương thực hiện giải phóng mặt bằng dự án đường sắt cao tốc Bắc - Nam đoạn qua tỉnh Thanh Hóa, trong đó đề nghị: xem xét hỗ trợ bố trí kinh phí từ ngân sách trung ương để triển khai các hoạt động phục vụ công tác giải phóng mặt bằng của dự án trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa là 7.585 tỉ đồng (nhu cầu vốn năm 2025 là 430 tỉ đồng, năm 2026 là 6.365 tỉ đồng, năm 2027 là 790 tỉ đồng).
Với thời gian chưa dài lại cùng lúc thực hiện nhiều nhiệm vụ quan trọng trong phát triển kinh tế xã hội, quốc phòng an ninh, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân các dân tộc tỉnh Thanh Hóa đã, đang và sẽ tiếp tục làm hết sức mình, chạy đua với thời gian, đảm bảo tiến độ đề ra cùng với cả nước tập trung cho nhiệm vụ xây dựng công trình trọng điểm quốc gia đúng thời gian đã định.
Gia Bảo