Ngày 12/8, thông tin với phóng viên Báo Xây dựng, ông Lê Anh Sơn, Phó Giám đốc Sở Xây dựng tỉnh Hà Tĩnh cho biết, liên quan đến dự án đường sắt tốc độ cao, tỉnh đã đề xuất điều chỉnh một số vị trí của dự án để hạn chế ảnh hưởng đến công trình tâm linh, công trình trọng điểm, phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.
Dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam có chồng lấn với trạm dừng nghỉ cao tốc Bắc - Nam ở xã Cẩm Hưng.
Theo ông Sơn, việc điều chỉnh hướng tuyến xuất phát từ thực tế nhiều hạng mục đi qua khu vực đã có quy hoạch hoặc đang triển khai dự án trọng điểm. Nếu giữ nguyên, sẽ gây khó khăn trong tổ chức không gian kỹ thuật, ảnh hưởng an toàn giao thông và làm tăng khối lượng giải phóng mặt bằng.
Theo báo cáo nghiên cứu tiền khả thi, tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam có tổng chiều dài 1.541km, tổng mức đầu tư khoảng 67 tỷ USD. Tại Hà Tĩnh, chiều dài tuyến khoảng 103,42km, bắt đầu từ phường Bắc Hồng Lĩnh (thị xã Hồng Lĩnh cũ) giáp Nghệ An, kết thúc tại phường Vũng Áng (thị xã Kỳ Anh cũ) giáp Quảng Bình.
Tỉnh dự kiến bố trí 3 nhà ga (2 ga khách, 1 ga hàng hóa), một depot tại xã Kỳ Hoa phục vụ khai thác tàu hàng, cùng 3 trạm bảo dưỡng tại xã Việt Xuyên, xã Cẩm Lạc và xã Kỳ Hoa.
Qua rà soát, Hà Tĩnh kiến nghị điều chỉnh một số vị trí để hạn chế ảnh hưởng tới công trình tâm linh, công trình trọng điểm và các dự án phát triển kinh tế - xã hội.
Cụ thể, chuyển trạm bảo dưỡng Việt Xuyên sang phía Tây tuyến để tránh chồng lấn với quy hoạch khu công nghiệp Bắc Thạch Hà; dịch chuyển tim tuyến qua huyện Cẩm Xuyên nhằm đảm bảo khoảng cách an toàn với cao tốc Bắc - Nam và không ảnh hưởng tới trạm dừng nghỉ tại xã Cẩm Hưng; nghiên cứu phương án tuyến qua thị xã Hồng Lĩnh để giảm tác động đến khu vực Đền Cả và hạ tầng trạm biến áp 110kV Hồng Lĩnh.
Hà Tĩnh đề xuất chuyển vị trí trạm bảo dưỡng Việt Xuyên để không ảnh hưởng đến quy hoạch xây dựng dự án khu công nghiệp VSIP.
Dự án qua Hà Tĩnh dự kiến ảnh hưởng gần 1.800 hộ dân, trong đó khoảng 1.350 hộ phải bố trí tái định cư. Địa phương đề xuất xây dựng 37 khu tái định cư, diện tích gần 89ha, tổng kinh phí ước tính 850 tỷ đồng. Ngoài hộ dân, hàng loạt công trình hạ tầng kỹ thuật và xã hội thiết yếu như trạm biến áp, nhà máy nước, trạm BTS, nghĩa trang và đất quốc phòng cũng nằm trong phạm vi phải di dời.
Tuy nhiên, đến nay Hà Tĩnh mới được cung cấp ranh giới giải phóng mặt bằng sơ bộ, chưa có tọa độ cọc mốc ngoài thực địa. Theo kế hoạch, việc bàn giao mốc giải phóng mặt bằng sẽ diễn ra từ tháng 3 đến tháng 12/2026, trong khi yêu cầu hoàn thành bàn giao toàn bộ mặt bằng là cuối năm 2026. Khoảng thời gian gấp rút này tạo áp lực rất lớn cho công tác triển khai.
UBND tỉnh Hà Tĩnh kiến nghị Bộ Xây dựng cùng các bộ, ngành liên quan sớm chốt phương án tuyến và triển khai cắm mốc ngoài thực địa. Tỉnh cũng đề xuất có hướng dẫn thống nhất về phân cấp thực hiện các dự án thành phần phục vụ bồi thường, hỗ trợ, tái định cư.
Việc cho phép ủy quyền một số nội dung cho cấp xã được cho là sẽ giúp rút ngắn thời gian, gắn trách nhiệm với quản lý địa bàn và bảo đảm tiến độ chung của dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam.
Hà Vũ