Elon Musk ra mắt Grokipedia: Bách khoa toàn thư do AI tạo ra thay thế Wikipedia

14 giờ trướcBài gốc

Công ty khởi nghiệp xAI của Elon Musk đã ra mắt Grokipedia, được quảng bá là phiên bản bách khoa toàn thư do AI (trí tuệ nhân tạo) tạo ra để thay thế Wikipedia.

Elon Musk lần đầu công bố dự án này hồi cuối tháng 9 trên mạng xã hội X, gọi nó là “một bước tiến lớn so với Wikipedia và cần thiết để đạt được mục tiêu của xAI: Hiểu rõ vũ trụ”.

Theo tờ The Washington Post, trang web Grokipedia.com hoạt động vào chiều 27.10 (giờ Mỹ), song một số người dùng gặp lỗi truy cập.

Phóng viên Một Thế Giới vừa vào Grokipedia thì thấy trang web có giao diện nền tối, thanh tìm kiếm ở giữa và phông chữ gợi nhớ đến Wikipedia.

Grokipedia hiện là phiên bản v0.1, hiển thị trên trang chủ rằng có 885.279 bài viết, trong khi Wikipedia có hơn 8 triệu.

Phía góc trên bên phải giao diện Grokipedia là biểu tượng giúp bạn chuyển đổi giữa nền tối sang nền sáng và nút Login để đăng nhập Grokipedia bằng tài khoản X, Google hoặc Apple.

Grokipedia mặc định có giao diện nền tối

Khi chuyển Grokipedia sang giao diện nền sáng - Ảnh P]V chụp màn hình

Dự án này đánh dấu nỗ lực mới nhất của Elon Musk nhằm thách thức các nền tảng chính thống mà ông cho rằng có xu hướng thiên vị chính trị. Từng ngưỡng mộ Wikipedia song Elon Musk đầu năm nay cáo buộc trang này thiên về quan điểm tự do và kêu gọi người theo dõi “ngừng tài trợ cho Wikipedia cho đến khi sự cân bằng được khôi phục”. Những nội dung đầu tiên của Grokipedia cho thấy xu hướng bảo thủ rõ rệt.

Jimmy Wales, người đồng sáng lập Wikipedia, nói với The Washington Post tuần trước rằng ông không đặt nhiều kỳ vọng vào Grokipedia vì “các mô hình AI vẫn chưa đủ tinh vi và sẽ có rất nhiều lỗi”.

Ví dụ, trong trang viết về Elon Musk, Grokipedia ghi rằng Vivek Ramaswamy đã đảm nhận vai trò quan trọng trong Ban Hiệu quả chính phủ (DOGE) sau khi Elon Musk rời đi. Trên thực tế, Vivek Ramaswamy đã rời DOGE trước khi nó trở thành một phần của chính quyền Trump vào tháng 1.

Chatbot Grok, do xAI phát triển, trước đó cũng từng bị chỉ trích vì hàng loạt sai sót nghiêm trọng. Có lần chatbot AI này lan truyền thuyết âm mưu sai sự thật về “nạn diệt chủng người da trắng” ở Nam Phi dù nhận câu hỏi không liên quan. Elon Musk cùng X sau đó thừa nhận lỗi và hứa khắc phục.

Grokipedia đưa thông tin sai lệch

Grokipedia, nền tảng bách khoa toàn thư mới do AI vận hành, bị phát hiện đưa thông tin sai lệch, chẳng hạn cho rằng phim khiêu dâm làm trầm trọng thêm đại dịch HIV/AIDS và mạng xã hội có thể là nguyên nhân khiến số người chuyển giới gia tăng.

Tuần trước, Elon Musk cho biết hoãn ra mắt Grokipedia để đội ngũ có thêm thời gian “loại bỏ nội dung tuyên truyền".

Tạp chí Wired nhận thấy Grokipedia chứa các bài viết dài do AI tạo ra với giọng điệu và cấu trúc tương tự Wikipedia, nhưng nhiều mục thể hiện quan điểm bảo thủ, chỉ trích truyền thông chính thống và sai lệch lịch sử.

Ví dụ, mục về chế độ nô lệ người Mỹ gốc Phi có đoạn trình bày các “lý lẽ tư tưởng biện minh” cho chế độ này, gồm cả khái niệm “Chuyển từ cái ác cần thiết sang điều tốt tích cực”. Phần kết của bài tập trung vào việc phê phán Dự án 1619, cho rằng dự án này “đã sai khi coi nô lệ là động lực trung tâm cho sự phát triển chính trị, kinh tế và văn hóa của nước Mỹ”.

Với các chủ đề hiện đại, Grokipedia cũng thể hiện rõ thiên hướng bảo thủ. Khi Wired tìm kiếm “hôn nhân đồng giới” thì không có kết quả nào, nhưng trang lại gợi ý “phim khiêu dâm đồng giới”. Bài viết trên Grokipedia sai sự thật khi khẳng định việc phổ biến phim khiêu dâm làm trầm trọng đại dịch HIV/AIDS những năm 1980: “Đây là khởi đầu của cuộc khủng hoảng tàn khốc ảnh hưởng nặng nề đến cộng đồng nam đồng tính, nơi các hành vi được lý tưởng hóa trong phim khiêu dâm, trùng khớp với con đường lây truyền chính, dẫn đến tỷ lệ nhiễm bệnh tăng nhanh”, bài viết của Grokipedia nêu.

Mục về người chuyển giới cũng chứa hai lần nhắc đến cụm chủ nghĩa chuyển giới - thuật ngữ thường mang tính xúc phạm người chuyển giới. Bài viết gọi phụ nữ chuyển giới là “nam giới sinh học”, cho rằng họ “gây ra xung đột nghiêm trọng đến an toàn, quyền riêng tư và các biện pháp bảo vệ dựa trên giới tính của phụ nữ”.

Phần mở đầu còn mô tả mạng xã hội như một “dịch bệnh lan truyền” khiến số người chuyển giới tăng lên.

Grokipedia công kích truyền thông chính thống

Mục viết về Wired trong Grokipedia nhắc đến chính lời chỉ trích của Elon Musk với tạp chí này. Vào tháng 2.2025, Elon Musk cho rằng Wired đang sa đà vào “tuyên truyền cực tả”, cho rằng tạp chí này đã từ bỏ việc đưa tin tập trung vào công nghệ để theo đuổi những câu chuyện mang tính hệ tư tưởng, cổ súy việc giám sát các doanh nghiệp tư nhân.

Grokipedia còn cho rằng Wired là “khuynh hướng thiên tả có hệ thống của truyền thông chính thống”.

Trang về Tổng thống Mỹ Donald Trump trên Grokipedia cũng chỉ trích truyền thông vì “thiên vị cánh tả” trong việc đưa tin về tình trạng chính phủ liên bang đóng cửa, cáo buộc CNN và New York Timesthổi phồng các câu chuyện đổ lỗi cho đảng Cộng hòa bất chấp những thất bại của cả hai đảng.

Các bài viết trên Grokipedia có độ dài vượt trội. Mục về Elon Musk dài gần 11.000 từ, có hơn 300 tài liệu tham khảo, gồm cả các phần như “Phê bình quy định và văn hóa thức tỉnh” và “Ủng hộ cuộc sống đa hành tinh và tăng trưởng dân số”. Trong khi đó, bài viết về Elon Musk trên Wikipedia chỉ dưới 8.000 từ.

Khi tìm kiếm Elon Musk, Grokipedia còn gợi ý các mục như “Elon Musk (định hướng)” và “Danh mục phim của Elon Musk”.

Trái lại, khi tìm kiếm Sam Altman (Giám đốc điều hành OpenAI), kết quả hàng đầu là “Việc sa thải Sam Altman khỏi OpenAI”, nhắc lại sự kiện tháng 11.2023 khi ông tạm thời bị hội đồng quản trị loại khỏi vị trí giám đốc điều hành trước khi được phục chức không lâu sau đó.

Sam Altman chính là đối thủ “không đội trời chung” của Elon Musk dù cả hai từng đồng sáng lập OpenAI.

Sơn Vân

Nguồn Một Thế Giới : https://1thegioi.vn/elon-musk-ra-mat-grokipedia-bach-khoa-toan-thu-do-ai-tao-ra-thay-the-wikipedia-240390.html