Việc chậm đạt được đồng thuận có nguy cơ làm suy yếu vai trò dẫn dắt của EU trong các cuộc đàm phán khí hậu toàn cầu, vốn được kỳ vọng sẽ thử thách quyết tâm của các nền kinh tế lớn trong việc tiếp tục ứng phó với biến đổi khí hậu giữa bối cảnh Tổng thống Mỹ Donald Trump phản đối mạnh mẽ các cam kết cắt giảm phát thải.
Các quốc gia như Trung Quốc, Anh và Australia đã công bố mục tiêu khí hậu mới trước thềm COP 30, trong khi EU, dù sở hữu những chính sách giảm CO2 tham vọng hàng đầu thế giới, vẫn gặp khó khăn do phản ứng từ các ngành công nghiệp và một số chính phủ lo ngại chi phí cho các biện pháp xanh sẽ làm giảm sức cạnh tranh trong bối cảnh ưu tiên quốc phòng và sản xuất gia tăng.
Khối này từng không đạt thỏa thuận về mục tiêu phát thải năm 2040 hồi tháng 9, buộc các nước phải gấp rút tìm tiếng nói chung trước khi Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen tham dự COP 30 tại Belem, Brazil, vào ngày 6/11 tới.
Cao ủy phụ trách chính sách khí hậu của EU, ông Wopke Hoekstra, cho biết trong một cuộc họp tại Canada rằng “bối cảnh địa chính trị hiếm khi phức tạp hơn thế này”, song ông vẫn tin tưởng khối sẽ đạt được thỏa thuận. Đề xuất hiện nay của Ủy ban châu Âu là cắt giảm 90% lượng khí thải nhà kính ròng vào năm 2040 so với mức năm 1990, nhằm hướng tới mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.
Tuy nhiên, Italy, Ba Lan và Cộng hòa Séc cảnh báo mục tiêu này quá khắt khe đối với các ngành công nghiệp đang chịu áp lực từ chi phí năng lượng cao và cạnh tranh từ hàng nhập khẩu giá rẻ của Trung Quốc. Ngược lại, Hà Lan, Tây Ban Nha và Thụy Điển kêu gọi giữ nguyên mức cắt giảm mạnh mẽ, viện dẫn tình trạng thời tiết cực đoan và nhu cầu đẩy nhanh sản xuất công nghệ xanh.
Một dự thảo thỏa hiệp được đưa ra có thể cho phép điều chỉnh giảm mục tiêu nếu rừng EU không hấp thụ đủ CO2, điều khoản do Pháp đề xuất. Ngoài ra, khối cũng cân nhắc các nhượng bộ khác, như kiểm soát giá trên thị trường các-bon mới và khả năng nới lỏng lệnh cấm động cơ đốt trong vào năm 2035 theo yêu cầu của Đức.
Để thông qua mục tiêu, cần ít nhất 15 trong số 27 quốc gia thành viên ủng hộ. Các nhà ngoại giao EU nhận định cuộc bỏ phiếu sẽ rất sít sao, có thể phụ thuộc vào chỉ một hoặc hai lá phiếu. Nếu đạt được đồng thuận, các bộ trưởng sẽ tiến tới xác lập mục tiêu trung hạn cho năm 2035, theo yêu cầu của Liên hợp quốc trước thềm COP 30.
Hồng Nhung/VOV1 biên dịch Nguồn: Reuters