EU chốt hạn ngạch đánh bắt cá năm 2026 sau đàm phán căng thẳng

7 giờ trướcBài gốc

Các bộ trưởng thủy sản của Liên minh châu Âu đã đi đến đồng thuận về hạn ngạch đánh bắt cá cho năm 2026 sau hai ngày đàm phán căng thẳng, khép lại vòng thương lượng thường niên vốn luôn được xem là một trong những nội dung phức tạp nhất của EU.

Thỏa thuận, được Hội đồng Bộ trưởng Nông nghiệp và Thủy sản phê duyệt, đặt ra giới hạn sản lượng đánh bắt và nỗ lực khai thác đối với các nguồn lợi thủy sản thương mại quan trọng tại Đại Tây Dương, Biển Bắc, Địa Trung Hải và Biển Đen. Với một số loài, các quy định còn được thiết kế theo lộ trình dài hơn, kéo dài tới năm 2027 và 2028, nhằm tạo sự ổn định cho ngành trong trung hạn.

Trọng tâm của thỏa thuận là cơ chế tổng sản lượng đánh bắt cho phép, kết hợp với giới hạn nỗ lực đánh bắt dựa trên quy mô tàu, công suất động cơ và số ngày ra khơi. Sau nhiều tranh luận, 27 quốc gia thành viên đã thống nhất một phương án dung hòa, cố gắng cân bằng giữa các khuyến nghị khoa học về bảo vệ nguồn cá và nhu cầu duy trì tính khả thi kinh tế cho cộng đồng ngư dân ven biển.

Thỏa thuận mới của EU nhằm cân bằng giữa bảo vệ nguồn lợi thủy sản và duy trì sinh kế cho ngư dân trong bối cảnh yêu cầu phát triển bền vững ngày càng gia tăng. Ảnh: The Whistler

Bộ trưởng Lương thực, Nông nghiệp và Thủy sản Đan Mạch Jacob Jensen nhận định thỏa thuận này mang lại sự rõ ràng cần thiết để ngư dân có thể chủ động lập kế hoạch cho năm tới. Theo ông, mục tiêu không chỉ là bảo vệ các nguồn lợi thủy sản dễ bị tổn thương, mà còn tạo ra những điều kiện tốt nhất cho một ngành thủy sản bền vững trong dài hạn.

Tại Đại Tây Dương và Biển Bắc, nơi EU tự quản lý 24 hạn ngạch đánh bắt, một số loài được điều chỉnh tăng sau khi có tín hiệu phục hồi. Cá megrim được nâng hạn ngạch 12% tại phía Nam Vịnh Biscay và các vùng biển quanh Bồ Đào Nha, Azores, Madeira và quần đảo Canary. Đáng chú ý, hạn ngạch tôm hùm Na Uy tại Vịnh Biscay, trừ khu vực phía Nam, tăng mạnh tới 54%, phản ánh đánh giá khoa học tích cực về trữ lượng.

Ngược lại, nhiều loài khác tiếp tục bị cắt giảm hạn ngạch nhằm bảo vệ trữ lượng. Đáng chú ý, sản lượng cá bơn thường tại eo biển Kattegat và khu vực phía Đông và Tây Biển Baltic bị giảm tới 45%, trong khi mức điều chỉnh nhẹ hơn được áp dụng ở Vịnh Biscay. Hạn ngạch cá thu ngựa tại vùng biển Bồ Đào Nha giảm 5%, cá minh thái giảm 13% và cá chẽm giảm 1%. Tôm hùm Na Uy tại các vùng biển quanh Bồ Đào Nha, Azores, Madeira và quần đảo Canary cũng chịu mức cắt giảm đáng kể.

Cá thu là trường hợp đặc biệt khi các cuộc tham vấn giữa các quốc gia ven biển Đông Bắc Đại Tây Dương vẫn chưa kết thúc. Trong khi chờ đạt được đồng thuận cuối cùng, các bộ trưởng EU thống nhất áp dụng hạn ngạch tạm thời cho sáu tháng đầu năm 2026, với mức giảm 70% theo khuyến nghị khoa học. Do tính chất mùa vụ của hoạt động đánh bắt cá thu, hạn ngạch tạm thời được ấn định ở mức 90% so với mức khuyến nghị, nhằm tránh gây xáo trộn quá lớn cho hoạt động sản xuất.

Thỏa thuận lần này cũng tích hợp kết quả các cuộc đàm phán với các đối tác bên ngoài EU. Sau Brexit, các nguồn lợi thủy sản do EU và Anh cùng quản lý được coi là tài nguyên chung theo luật quốc tế. Các cuộc đàm phán thường niên giữa hai bên đã kết thúc thuận lợi và kết quả được đưa vào quy định chung cho Đại Tây Dương và Biển Bắc. Bên cạnh đó, các cuộc tham vấn ba bên giữa EU, Anh và Na Uy về các nguồn cá chung cũng đã hoàn tất trước thềm cuộc họp Hội đồng, tạo nền tảng cho thỏa thuận tổng thể.

Tại khu vực phía Tây Địa Trung Hải, các bộ trưởng nhất trí duy trì mức nỗ lực đánh bắt bằng tàu lưới kéo tương đương năm 2025 tại vùng biển của Tây Ban Nha, Pháp và Ý. Để giảm thiểu tác động kinh tế ngắn hạn và khuyến khích khai thác bền vững hơn, EU tiếp tục áp dụng cơ chế bồi thường cho các tàu sử dụng ngư cụ chọn lọc hoặc tham gia các biện pháp bảo tồn quốc gia.

Cơ chế này được đánh giá là giúp giảm tỷ lệ cá bị khai thác quá mức, đồng thời hạn chế những tác động xã hội và kinh tế tiêu cực đối với ngành thủy sản.

Hội đồng cũng quyết định giữ nguyên hạn ngạch đối với tôm xanh và tôm đỏ tại các vùng biển của Tây Ban Nha, Pháp và Ý, cũng như đối với tôm đỏ khổng lồ tại khu vực Ý và Pháp. Tại Biển Đen, tổng sản lượng đánh bắt cho phép đối với cá bơn gai được giảm nhẹ so với năm 2025, kèm theo việc chuyển tiếp phần hạn ngạch chưa sử dụng từ năm trước. Thời gian cấm đánh bắt cá bơn gai từ giữa tháng 4 đến giữa tháng 6 tiếp tục được duy trì, trong khi hạn ngạch cá trích không thay đổi.

Sau khi hoàn tất rà soát về pháp lý và ngôn ngữ, các quy định dự kiến sẽ được Hội đồng thông qua chính thức trong thời gian tới và công bố trên Công báo EU. Các biện pháp mới sẽ có hiệu lực từ ngày 1/1/2026, mở ra giai đoạn điều hành nghề cá mới với kỳ vọng cân bằng tốt hơn giữa bảo tồn sinh thái và phát triển kinh tế.

Tùng Lâm (Theo Euro News)

Nguồn KTĐT : https://kinhtedothi.vn/eu-chot-han-ngach-danh-bat-ca-nam-2026-sau-dam-phan-cang-thang.936577.html