Gói tài trợ mới của Liên minh châu Âu (EU) sẽ được giải ngân trong hai năm 2026 và 2027, với mục tiêu hỗ trợ Ukraine duy trì năng lực tài chính trong bối cảnh xung đột kéo dài. Khoản viện trợ này sẽ giúp Kiev thanh toán lương cho công chức, duy trì các dịch vụ thiết yếu và hỗ trợ quốc phòng. Dự kiến, Ủy ban châu Âu sẽ bắt đầu phát hành trái phiếu để huy động vốn trong nửa đầu năm 2026.
EU thông qua được gói viện trợ tài chính lớn cho Ukraine. Ảnh: Le Monde.
Một điểm mới trong cơ chế tài chính lần này là hình thức "Khoản vay bồi thường", vừa được xem là sáng tạo, vừa gây nhiều tranh cãi. Theo đó, toàn bộ 90 tỷ Euro sẽ được EU vay từ thị trường vốn, với tài sản đảm bảo là các tài sản bị phong tỏa của Ngân hàng Trung ương Nga, hiện rơi vào khoảng 210 tỷ Euro đang nằm tại tổ chức tài chính Euroclear ở Bỉ. Ukraine sẽ chỉ phải hoàn trả khoản vay này sau khi Nga thực hiện nghĩa vụ bồi thường thiệt hại. Trong trường hợp Nga không bồi thường, số tiền từ các tài sản bị đóng băng sẽ được sử dụng để tất toán khoản nợ.
Trước khi quyết định được thông qua, Bỉ là nước phản đối mạnh mẽ nhất do lo ngại nguy cơ Nga kiện các tổ chức tài chính tại Bỉ (như Euroclear) và đòi bồi thường hàng tỷ USD. Để giải tỏa lo lắng này, các nhà lãnh đạo EU đã cam kết cung cấp các bảo đảm pháp lý và tài chính chung, nhằm bảo vệ Bỉ trước nguy cơ bị Moscow trả đũa bằng các biện pháp pháp lý.
Gói viện trợ 90 tỷ Euro được thông qua trong bối cảnh Mỹ đang giảm dần viện trợ quân sự và chuyển hướng sang gây sức ép để Kiev đàm phán. Theo tính toán của IMF, Ukraine cần khoảng 135 tỷ Euro trong 2 năm tới. EU sẽ đảm nhận 2/3 số này (90 tỷ Euro), phần còn lại dự kiến sẽ do các đối tác như Anh, Canada và Na Uy đóng góp.
Trước thông báo mới của EU, Điện Kremlin đã ngay lập tức cảnh báo rằng việc sử dụng tài sản của Nga bị đóng băng là "hành động đánh cắp" và đe dọa sẽ tịch thu các tài sản khác của phương Tây tại Nga để trả đũa.
Anh Tuấn/VOV-Paris