Fed không thể tránh né việc giảm lãi suất lâu hơn nữa?

16 giờ trướcBài gốc

Chủ tịch Fed Jerome Powell. (Ảnh: Inc.).

Chính sách thuế quan của Tổng thống Mỹ Donald Trump khiến Cục Dự trữ Liên bang (Fed) phải đối mặt với hai thách thức mâu thuẫn nhau.

Một mặt, thuế quan khiến giá cả gia tăng, do đó việc giảm lãi suất có nguy cơ “đổ thêm dầu vào lửa”. Mặt khác, thuế quan làm tổn thương niềm tin và nhu cầu tiêu dùng và vì vậy giảm lãi suất là điều nên làm.

Cho đến nay, Fed ưu tiên tập trung vào rủi ro lạm phát, duy trì lãi suất chính sách trong phạm vi mục tiêu 4,25% - 4,5% kể từ tháng 12/2024 đến nay.

Tuy nhiên, Wall Street Journal (WSJ) cho rằng Fed có thể sẽ sớm phải chuyển sang bảo vệ nền kinh tế. Ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy áp lực giá đang thấp hơn dự kiến còn thị trường lao động thì đang suy yếu.

Thuế quan chưa ảnh hưởng nhiều đến giá

Trong tháng 5, Bộ Tài chính Mỹ đã thu được thêm 15 tỷ USD từ thuế quan so với tháng 2. Con số 15 tỷ USD tương đương khoảng 3% tổng chi tiêu tiêu dùng của người Mỹ cho hàng hóa.

Giá cả một số hàng hóa quả thực đã tăng lên, nhưng không nhiều đến vậy. Và trong tháng 5, giá một số mặt hàng chịu ảnh hưởng đáng kể bởi thuế quan lại đi xuống, ví dụ như quần áo và ô tô mới.

Nếu người tiêu dùng không trả tiền cho thuế quan thì ai là người trả? Câu hỏi này không có lời giải dễ dàng. Rõ ràng không phải các nhà sản xuất nước ngoài - ít nhất là trong tháng 4 - bởi khi đó giá nhập khẩu (không tính chi phí nhiên liệu) đã tăng lên.

Có vẻ các nhà bán lẻ và nhà bán buôn cũng không phải là bên chịu gánh gặng thuế quan. Báo cáo chỉ số giá sản xuất công bố ngày 12/6 cho thấy biên lợi nhuận của những doanh nghiệp đó đã phục hồi trong tháng 5 sau khi sụt giảm vào tháng 4.

Có thể những dữ liệu trên không phản ánh được hết cách các doanh nghiệp đang xoay xở với thuế quan, ví dụ như giữ nguyên giá bán nhưng tăng phí vận chuyển.

Nhưng dù vì bất kỳ lý do gì, Fed cũng có thể an tâm rằng chuỗi cung ứng hiện nay bền bỉ hơn nhiều so với vài năm trước.

Xu hướng có lợi cho Fed

Các nhà kinh tế dự đoán tác động của thuế quan sẽ trở nên rõ nét hơn trong những tháng tới. Nhưng chỉ riêng lý do đó không đủ thuyết phục để Fed tiếp tục “án binh bất động”.

Thuế quan chỉ gây tác động một lần lên giá cả, nên theo lý thì sau một năm lạm phát sẽ quay trở lại xu hướng trước đó. Vấn đề nằm ở chỗ thuế quan có kéo lạm phát lên cao hơn không.

Tin tốt là trong vài tháng qua, xu hướng lạm phát đã dịu đi. Một trong những lý do chính khiến lạm phát chậm giảm về mức mục tiêu 2% của Fed là giá dịch vụ vẫn neo cao, chủ yếu do chi phí nhà ở hạ nhiệt chậm hơn dự kiến của Fed và các nhà kinh tế.

Tuy nhiên, tình hình đã thay đổi theo hướng tích cực. Ông Omair Sharif, chuyên gia dự báo lạm phát, cho biết cuối cùng chi phí nhà ở cũng đang diễn biến theo kỳ vọng của các nhà kinh tế.

Lạm phát dịch vụ cũng giảm tốc nhờ giá vé máy bay lao dốc, do lượng hành khách sụt giảm và giá nhiên liệu rẻ đi.

Nhờ vậy mà sau khi trừ đi năng lượng, lạm phát dịch vụ ở Mỹ đã giảm xuống còn 3,5% trong tháng 5, thấp hơn 1 điểm % so với mức ghi nhận vào tháng 12 năm ngoái. Qua đó, lạm phát lõi (không kể giá năng lượng và thực phẩm) trong ba tháng qua đã chạm mức thấp nhất trong vòng 4 năm là 2,8%.

WSJ dự đoán lạm phát tháng 5 tính theo thước đo ưa thích của Fed là chỉ số giá chi tiêu tiêu dùng cá nhân (PCEPI) sẽ nằm trong khoảng 2,5% đến 2,6%, cũng gần mức thấp nhất kể từ đại dịch COVID-19.

Cũng theo thước đo này, lạm phát trong ba tháng qua vào khoảng 1,3% (tốc độ đã chuẩn hóa theo năm).

Nếu không phải vì thuế quan, có lẽ Fed sẽ thông báo kết thúc chiến dịch chống lạm phát vào cuối năm nay.

Thị trường lao động suy yếu

Xu hướng lạm phát hiện tại cho thấy Fed nên giảm lãi suất. Và giả sử thuế quan có kéo lạm phát lõi đi lên trong vài tháng tới thì xu hướng chung vẫn sẽ phụ thuộc vào thị trường lao động.

Thị trường lao động Mỹ đang xuất hiện một số rạn nứt. Tỷ lệ thất nghiệp đã đi lên liên tục kể từ tháng 1 đến nay, với tổng mức tăng 0,25 điểm %. Cứ đà này, tỷ lệ thất nghiệp sẽ đạt 4,6% trong quý IV.

Dấu hiệu này cho thấy nền kinh tế đang tăng trưởng thấp hơn một chút so với tiềm năng, giúp kìm hãm giá cả và tiền lương.

Trong suốt vài tháng qua, các chủ lao động đã tránh tuyển dụng lẫn sa thải nhân viên, nhờ vậy số người thất nghiệp không tăng đáng kể. Nhưng trong hai tuần qua, số đơn xin trợ cấp thất nghiệp mới đã tăng vọt, báo hiệu ngày càng nhiều doanh nghiệp đang cắt giảm nhân sự.

Cục Thống kê Lao động Mỹ báo cáo nền kinh tế có thêm 139.000 việc làm trong tháng 5. Tuy nhiên, trong 4 tháng đầu năm, cục này thường xuyên báo cáo tốc độ tăng trưởng việc làm mạnh mẽ rồi lại điều chỉnh giảm rõ rệt trong những tháng tiếp theo. Dữ liệu tháng 5 cũng có thể không phải ngoại lệ.

RBC Capital Markets lưu ý rằng hiện tượng cơ quan thống kê nhiều lần điều chỉnh số liệu theo hướng tiêu cực thường xảy ra trong các cuộc suy thoái.

Ngoài ra, báo cáo việc làm của ADP cho thấy số lao động trong khu vực tư nhân chỉ tăng thêm 37.000 trong tháng 5, mức thấp nhất trong vài năm qua.

Tuy chưa có lý do rõ ràng cho sự suy yếu của thị trường lao động, nhưng điều chắc chắn là thuế quan đang hút tiền khỏi nền kinh tế Mỹ. Và nếu chúng kéo áp lực giá lên cao hơn trong những tháng tới, sức mua của người tiêu dùng sẽ giảm sút, làm tăng thêm rủi ro cho việc làm.

Lãi suất hiện tại của Mỹ vẫn cao hơn khoảng 0,5 - 1,5 điểm % so với mức “trung tính” - tức mức lãi suất giữ cho tốc độ tăng trưởng kinh tế, lạm phát và tỷ lệ thất nghiệp ổn định.

Việc duy trì lãi suất ở mức kìm hãm nền kinh tế là điều hợp lý nếu lạm phát là mối nguy duy nhất mà Fed phải đối phó. Nhưng giờ các quan chức cần phải chú ý đến thị trường lao động.

Giang

Nguồn Doanh Nhân VN : https://doanhnhanvn.vn/fed-khong-the-tranh-ne-viec-giam-lai-suat-lau-hon-nua.html