Fed trước ngã rẽ chính sách: Lạm phát, việc làm và áp lực chính trị

2 giờ trướcBài gốc

Trụ sở Cục Dữ trữ Liên bang Mỹ (Fed) tại Washington, D.C. Ảnh: AFP

Bức tranh kinh tế sau "cú hạ cánh mềm"

Từ sau đỉnh lạm phát 9,1% vào tháng 6/2022, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã kiên định duy trì chính sách lãi suất cao nhằm kiềm chế đà tăng giá. Trong nhiều tháng, nền kinh tế Mỹ vẫn duy trì được sức bật mạnh mẽ, trái ngược với kịch bản suy thoái mà nhiều nhà kinh tế dự đoán. Diễn biến này khiến giới quan sát tin rằng Chủ tịch Jerome Powell đã đạt được "cú hạ cánh mềm" hiếm hoi - một thành tựu trong lịch sử chính sách tiền tệ khi vừa hạ nhiệt lạm phát vừa tránh được suy thoái.

Tuy nhiên, trạng thái cân bằng mong manh ấy đang lung lay. Những yếu tố bên ngoài như căng thẳng địa chính trị và thuế quan mới nổi đã tạo áp lực kép, làm chậm đà phục hồi và khiến thị trường lao động hạ nhiệt nhanh chóng. Tại hội nghị chuyên đề kinh tế Jackson Hole kết thúc cuối tuần trước, ông Powell thừa nhận cán cân rủi ro đang chuyển dịch từ ưu tiên kiểm soát lạm phát sang ổn định việc làm.

Jackson Hole vốn là nơi các nhà hoạch định chính sách và học giả toàn cầu trao đổi học thuật. Song, không khí năm nay khác hẳn. Trong bài phát biểu ngày 22/8, ông Powell ám chỉ khả năng Fed sẽ cắt giảm lãi suất ngay trong tháng 9, phản ánh sự thay đổi trong ưu tiên chính sách.

Tuy nhiên, sự chia rẽ trong nội bộ Fed ngày càng rõ rệt. Một bên các quan chức Fed cảnh báo rằng lạm phát vẫn cao hơn mục tiêu 2% và có nguy cơ lan sang các lĩnh vực ngoài tác động trực tiếp của thuế quan. Bên còn lại lo ngại về tốc độ suy yếu nhanh chóng của thị trường lao động - vốn có thể kéo nền kinh tế vào suy thoái nếu không được hỗ trợ kịp thời. Những bất đồng này đã xuất hiện từ cuộc họp tháng 7 và nhiều khả năng sẽ còn gay gắt hơn nếu quyết định cắt giảm lãi suất được đưa ra vào tháng 9.

Một yếu tố phức tạp khác là áp lực chính trị. Trong khi ông Powell phát biểu tại Jackson Hole, Tổng thống Mỹ Donald Trump công khai tuyên bố sẽ sa thải Thống đốc Lisa Cook vì cáo buộc gian lận thế chấp. Động thái này được giới phân tích đánh giá là nỗ lực gia tăng áp lực buộc Fed nhanh chóng hạ lãi suất - một mục tiêu mà ông Trump liên tục thúc đẩy nhằm hỗ trợ tăng trưởng kinh tế trong bối cảnh chính trị trong nước căng thẳng.

Với việc nhiệm kỳ Chủ tịch Fed của ông Powell sẽ kết thúc vào tháng 5 năm tới, ảnh hưởng chính trị từ Nhà Trắng có thể trở nên rõ rệt hơn khi các vị trí trống tại Fed được bổ nhiệm. Điều này không chỉ tác động tới định hướng chính sách tiền tệ trong ngắn hạn, mà còn đặt câu hỏi về tính độc lập dài hạn của Fed – vốn được coi là nền tảng ổn định của hệ thống tài chính Mỹ.

Chiến lược mới: Quay về những điều cơ bản

Bên cạnh những tranh luận về lãi suất, ông Powell công bố một chiến lược mới tập trung vào hai mục tiêu cốt lõi: ổn định giá cả và tối đa hóa việc làm. Theo bà Carolin Pflueger, Phó giáo sư tại Đại học Chicago, đây là "sự trở lại với những điều cơ bản" giúp Fed duy trì trọng tâm trong bối cảnh chịu nhiều sức ép chính trị.

Chiến lược này được các học giả và giới hoạch định chính sách quốc tế hoan nghênh, thể hiện qua sự chào đón nồng nhiệt dành cho ông Powell tại Jackson Hole. Đối với họ, tính độc lập của Fed không chỉ là nguyên tắc, mà còn là điều kiện tiên quyết để các quyết định tiền tệ không bị chi phối bởi lợi ích ngắn hạn, qua đó giảm thiểu nguy cơ bất ổn lan rộng toàn cầu.

Con đường phía trước của Fed là đầy chông gai. Một mặt, lạm phát chưa hạ về mức mục tiêu 2%, nên đang gây sức ép duy trì chính sách thắt chặt. Mặt khác, thị trường lao động đang suy yếu, đòi hỏi sự hỗ trợ chính sách kịp thời để tránh nguy cơ suy thoái. Đồng thời, áp lực chính trị ngày càng lớn có thể làm phức tạp thêm tiến trình ra quyết định lãi suất.

Trong bối cảnh đó, bất kỳ động thái nào của Fed - giữ nguyên, hạ lãi suất hay thay đổi chiến lược – đều mang tính quyết định không chỉ với nền kinh tế Mỹ, mà còn với thị trường tài chính toàn cầu.

Điểm nhấn quan trọng nhất từ Jackson Hole 2025 có lẽ không phải là tín hiệu cắt giảm lãi suất, mà là lời khẳng định của ông Powell: Fed chỉ có thể hoàn thành sứ mệnh ổn định giá cả và việc làm nếu duy trì được tính độc lập. Đây sẽ là yếu tố then chốt quyết định khả năng của Fed trong việc điều hướng nền kinh tế Mỹ đi qua giai đoạn bất định hiện nay.

Đông Phong

Nguồn Đầu Tư : https://baodautu.vn/fed-truoc-nga-re-chinh-sach-lam-phat-viec-lam-va-ap-luc-chinh-tri-d371215.html