Sự khác biệt này đã thu hút sự chú ý của Tổng thống Donald Trump khi ông liên tục thúc đẩy Fed hạ lãi suất.
Hai ngân hàng trung ương ở Mỹ và châu Âu đã tách rời khi các nền kinh tế chuyển động theo những hướng khác nhau, không chỉ bị ảnh hưởng bởi thuế quan từ chính quyền Tổng thống Trump mà còn bởi các yếu tố trong nước khác.
Đầu tháng này, ECB đã cắt giảm lãi suất từ 2,25% xuống 2%, mức thấp nhất kể từ đầu năm 2023, khiến chi phí đi vay ở châu Âu hiện thấp hơn 2% so với Mỹ. ECB cũng báo hiệu rằng đang tiến gần đến cuối chu kỳ cắt giảm lãi suất.
Trong khi đó, lần gần nhất Fed cắt giảm lãi suất là vào tháng 12/2024, và lãi suất hiện đang trong phạm vi 4,25%-4,5% và vẫn chưa có lần cắt giảm lãi suất nào trong nhiệm kỳ thứ hai của Tổng thống Trump.
“Tổng thống sẽ ngày càng khó chịu về điều này”, Luke Tilley, chuyên gia kinh tế trưởng của Wilmington Trust cho biết.
Có lẽ sự khác biệt chính là cách hai ngân hàng trung ương xem xét lạm phát. Các nhà hoạch định chính sách tại Mỹ đã tăng dự báo lạm phát vào mùa xuân vì lo ngại về tác động cuối cùng của thuế quan đối với giá cả.
Ngược lại, tại châu Âu, ECB đã cắt giảm dự báo lạm phát và hiện kỳ vọng lạm phát sẽ giảm xuống mục tiêu 2% trong năm nay trước khi giảm xuống còn 1,6% vào năm tới.
“Liên minh châu Âu hạ lãi suất vì lạm phát thấp và có nguy cơ đối với tăng trưởng kinh tế…Tôi cho rằng Fed nên hoặc sẽ giảm lãi suất vì lạm phát thấp và nguy cơ với tăng trưởng, nhưng họ đang giữ nguyên lãi suất", chuyên gia kinh tế Luke Tilley cho biết.
Jeffrey Roach, nhà kinh tế trưởng của LPL Financial cho biết Fed có nhiều khả năng sẽ duy trì cơ chế "chờ đợi và xem xét" hơn ECB vì người tiêu dùng Mỹ có vị thế vững chắc hơn so với những người tiêu dùng châu Âu, giúp Fed có thêm thời gian trước khi các nhà hoạch định chính sách Mỹ phải hành động.
"Nhu cầu tiêu dùng tương đối mạnh hơn có nghĩa là lạm phát của Mỹ đang tăng cao hơn một chút so với Khu vực đồng Euro…Khi triển vọng tăng trưởng có vẻ yếu hơn ở Khu vực đồng Euro, ECB đang trở nên ôn hòa hơn khi họ phản ứng với áp lực kinh tế ở châu Âu", ông cho biết.
Chủ tịch ECB Christine Lagarde đã cảnh báo rằng căng thẳng thương mại có thể dẫn đến biến động lớn hơn và tâm lý e ngại rủi ro trên thị trường tài chính, điều này có thể gây áp lực lên nhu cầu ở châu Âu và cũng sẽ tác động đến lạm phát.
Hầu hết hàng xuất khẩu sang Mỹ phải chịu mức thuế 10% và mức thuế có thể tăng lên 50% nếu Liên minh châu Âu và Mỹ không đạt được thỏa thuận trước thời hạn ngày 9/7 của Nhà Trắng.
Bên cạnh đó, bà Lagarde cho biết thêm rằng sự phân mảnh của chuỗi cung ứng toàn cầu cũng có thể làm tăng lạm phát bằng cách đẩy giá nhập khẩu lên cao và làm tăng thêm những hạn chế về năng lực trong nền kinh tế trong nước.
Không giống như Mỹ, ECB không có nhiệm vụ kép. ECB chỉ nhắm mục tiêu vào lạm phát, trong khi Fed phải duy trì cả giá cả ổn định và tối đa hóa việc làm.
Chủ tịch Fed Jerome Powell và nhiều quan chức Fed trong năm nay đã nhiều lần kêu gọi thận trọng và kiên nhẫn về lãi suất, vì dự kiến thuế quan của Tổng thống Trump sẽ đẩy lạm phát lên cao hơn và kéo giảm tăng trưởng, khiến Fed rơi vào thế khó.
Nhưng một sự chia rẽ đang nổi lên trong Fed về việc có nên giữ nguyên lãi suất trong một thời gian hay thoải mái hơn về việc giảm vào cuối năm nay khi các quan chức cố gắng xác định liệu lạm phát từ thuế quan có kéo dài lâu hơn hay không.
Một số nhà hoạch định chính sách đang tranh luận về việc "xem xét kỹ" tác động của thuế quan là tạm thời. Tuy nhiên, nhiều nhà hoạch định chính sách cũng tin rằng có nguy cơ lạm phát từ thuế quan có thể trở nên dai dẳng hơn.
Ngân hàng Thế giới (WB) đã cảnh báo trong tuần này rằng căng thẳng thương mại gia tăng và bất ổn chính sách dự kiến sẽ đẩy tăng trưởng toàn cầu xuống 2,3% trong năm nay, thấp hơn gần 0,5% so với mức dự kiến vào đầu năm và là tốc độ chậm nhất kể từ năm 2008 nếu không tính tới cuộc suy thoái kinh tế toàn cầu.
Ngân hàng Thế giới cho biết tình trạng hỗn loạn đã khiến dự báo tăng trưởng bị cắt giảm ở gần 70% tất cả các nền kinh tế. Tuy nhiên, không có dự báo suy thoái toàn cầu.
Dustin Reid, chiến lược gia trưởng về thu nhập cố định tại Mackenzie Investments cho rằng "ECB có thể cần phải hạ lãi suất xuống một chút…Thuế quan sẽ là thách thức khá lớn đối với Liên minh châu Âu". Về Fed, ông cho rằng tháng 9 là thời điểm Fed cắt giảm lãi suất.
Hạc Hiên / Theo báo chí nước ngoài