Các đại biểu tham dự Hội nghị thượng đỉnh G7 ở Alberta, Canada ngày 16/6/2025. Ảnh: AP/TTXVN
Theo tờ Politico ngày 18/6, dù các phái đoàn vẫn kỳ vọng đạt được đồng thuận chung trước thềm hội nghị tại Kananaskis (Alberta), một quan chức Canada cho biết Tổng thống Trump kiên quyết bác bỏ việc đưa ra tuyên bố chung với lập trường cứng rắn lên án Moskva. Trước nguy cơ đổ vỡ ngoại giao, Thủ tướng Mark Carney đã lựa chọn công bố một “tóm tắt của chủ tọa” thay cho tuyên bố chung toàn khối.
Văn bản nêu rõ: "Lãnh đạo G7 bày tỏ ủng hộ nỗ lực của Tổng thống Donald Trump trong việc tìm kiếm một nền hòa bình công bằng và bền vững tại Ukraine. G7 ghi nhận cam kết ngừng bắn vô điều kiện từ phía Ukraine và kêu gọi Nga có hành động tương tự. Các nước cũng khẳng định sẽ tiếp tục xem xét mọi biện pháp nhằm gia tăng áp lực lên Moskva, bao gồm cả các lệnh trừng phạt tài chính".
Phát biểu sau hội nghị, Thủ tướng Carney khẳng định toàn bộ nội dung văn kiện đã được thống nhất với ông Trump, dù giới quan sát nhận định rằng các nước G7 đã buộc phải điều chỉnh thông điệp để phù hợp với lập trường của Mỹ. Một quan chức Canada tiết lộ, do lập trường đặc thù của Washington với vai trò trung gian, “không có dự thảo tuyên bố nào về Ukraine được chia sẻ trong khuôn khổ đàm phán chính thức”.
Việc thiếu vắng đồng thuận chung khiến sáu nước còn lại phải tự hành động. Anh và EU tiếp tục thúc đẩy kế hoạch hạ trần giá dầu xuất khẩu của Nga, dù chưa rõ cơ chế thực thi nếu thiếu sự tham gia của Mỹ. Thủ tướng Anh Keir Starmer thừa nhận việc triển khai sẽ gặp khó khăn, nhưng nhấn mạnh cần kiên trì thúc đẩy các biện pháp trừng phạt.
Trong khi đó, Canada công bố gói viện trợ và cho vay mới dành cho Ukraine, đồng thời áp đặt thêm các biện pháp trừng phạt đối với hàng hóa, tàu thuyền, cá nhân và tổ chức của Nga - được đánh giá là một trong những gói trừng phạt quy mô lớn nhất của nước này kể từ sau xung đột toàn diện Ukraine năm 2022.
Trong thời gian hội nghị, các nhà lãnh đạo G7 thể hiện sự thận trọng trong cách ứng xử với Tổng thống Trump. Chủ tịch Hội đồng châu Âu Antonio Costa tặng ông Trump một chiếc áo đấu có chữ ký của danh thủ Cristiano Ronaldo. Thủ tướng Anh Keir Starmer không lên tiếng khi ông Trump nhầm lẫn giữa “Liên minh châu Âu” và “Vương quốc Anh”. Thủ tướng Canada Mark Carney cũng không đính chính khi ông Trump tuyên bố rằng Nga bị loại khỏi G8 do mâu thuẫn cá nhân giữa các nhà lãnh đạo phương Tây với Tổng thống Vladimir Putin.
Một quan chức Đức mô tả cách tiếp cận này là “chủ nghĩa hiện thực chính trị" cho thấy các nước G7 buộc phải điều chỉnh chiến lược để không làm đổ vỡ liên minh trong bối cảnh vai trò quân sự, kinh tế và hạt nhân của Mỹ là không thể thay thế.
Một quan chức Nhật Bản cho biết các nước đều “có cách riêng để duy trì quan hệ với ông Trump”, qua đó đảm bảo G7 vẫn có thể phối hợp lâu dài. Trong khi ông Trump rời hội nghị trước buổi gặp Tổng thống Ukraine Zelensky, các nhà ngoại giao nhấn mạnh sự khác biệt trong phương pháp không đồng nghĩa với chia rẽ.
Mỹ hiện đang xúc tiến kế hoạch áp thuế trừng phạt 500% với người mua nhiên liệu hóa thạch của Nga - phần lớn nhằm vào Trung Quốc - trong khi EU sắp thông qua gói trừng phạt thứ 18 để giảm phụ thuộc vào năng lượng Nga.
Giới lãnh đạo châu Âu thể hiện quan điểm thận trọng lạc quan. Thủ tướng Đức Friedrich Merz cho biết hội nghị “thành công hơn mong đợi”, đồng thời bày tỏ hy vọng Washington sẽ sớm ủng hộ các biện pháp mạnh hơn nhằm gây sức ép với Moskva - một quan điểm được Tổng thống Pháp Emmanuel Macron chia sẻ trước đó.
Giới lãnh đạo châu Âu thể hiện thái độ thận trọng nhưng lạc quan sau hội nghị. Thủ tướng Đức Friedrich Merz nhận định hội nghị G7 lần này “thành công hơn kỳ vọng”, đồng thời bày tỏ hy vọng Mỹ sẽ sớm ủng hộ các biện pháp cứng rắn hơn nhằm gia tăng sức ép đối với Nga - quan điểm này cũng được Tổng thống Pháp Emmanuel Macron nêu rõ trước đó.
Hoàng Anh/Báo Tin tức và Dân tộc