Gần 100 doanh nghiệp xuất khẩu gỗ dán cứng sang Hoa Kỳ bị điều tra kép

7 giờ trướcBài gốc

Ảnh minh họa

Cục Phòng vệ Thương mại (Bộ Công Thương) cho biết ngày 11/6/2025, Bộ Thương mại Hoa Kỳ (DOC) khởi xướng điều tra chống bán phá giá, chống trợ cấp đối với gỗ dán cứng và trang trí nhập khẩu từ Việt Nam.

Nguyên đơn là Hiệp hội thương mại công bằng với gỗ dán cứng Hoa Kỳ khởi kiện với gỗ dán cứng và trang trí, chủ yếu thuộc nhóm mã HS 4412 và 9403 của 3 nước Trung Quốc, Indonesia và Việt Nam.

Theo số liệu do Nguyên đơn viện dẫn từ nguồn của Ủy ban thương mại quốc tế Hoa Kỳ (ITC), trong giai đoạn 2022-2024, Việt Nam xuất khẩu lần lượt khoảng 401 triệu USD, 186 triệu USD và 244 triệu USD sản phẩm bị điều tra sang Hoa Kỳ, đứng vị trí thứ 2 trong 3 nước bị điều tra, sau Indonesia.

Gần 100 công ty của Việt Nam bị cáo buộc bán phá giá và được trợ cấp. Theo đó, thời kỳ điều tra chống bán phá giá từ 01/10/2024-31/3/2025. Thời kỳ điều tra thiệt hại: 03 năm (2022-2024). Biên độ phá giá cáo buộc: 138,04% - 152,41%.

Các yếu tố sử dụng để tính toán biên độ phá giá dựa vào giá trị trung bình trong thời kỳ điều tra của hàng hóa xuất khẩu sang Hoa Kỳ.

Do Hoa Kỳ coi Việt Nam là quốc gia có nền kinh tế phi thị trường, nên DOC sẽ sử dụng các giá trị thay thế của quốc gia khác để tính toán biên độ phá giá cho Việt Nam.

Trong vụ việc này, DOC dự kiến sử dụng Indonesia là quốc gia thay thế do cho rằng Indonesia có mức độ phát triển kinh tế tương đồng với Việt Nam và có số lượng đáng kể các nhà sản xuất gỗ bị điều tra, tương tự như đề nghị của Nguyên đơn.

Thời kỳ điều tra chống trợ cấp là năm 2024. Thời kỳ điều tra thiệt hại: 03 năm (2022-2024). DOC chưa đưa ra biên độ trợ cấp cáo buộc với Việt Nam.

DOC đã khởi xướng điều tra 26 chương trình trợ cấp từ Chính phủ, thuộc các nhóm:

Nhóm các chương trình cho vay: gồm các chương trình cho vay ưu đãi của các Ngân hàng thương mại cổ phần có vốn nhà nước (SOCBs); chương trình bao thanh toán của SOCBs; bảo lãnh xuất khẩu của SOCBs; chương trình tín dụng đầu tư và tín dụng xuất khẩu của Ngân hàng Phát triển Việt Nam (VDB); chương trình hỗ trợ ưu đãi lãi suất của Ngân hàng Nhà nước.

Chương trình tài trợ: gồm các chương trình tài trợ xúc tiến xuất khẩu và hỗ trợ đầu tư.

Nhóm các chương trình ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp: gồm các chương trình về ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp trong các khu vực đặc biệt; ưu đãi thuế theo Nghị định số 24/2007/NĐ-CP; chương trình khấu hao nhanh và tăng chi phí được giảm trừ.

Nhóm các chương trình ưu đãi miễn và hoàn thuế nhập khẩu: gồm các chương trình về miễn thuế nhập khẩu để sản xuất hàng xuất khẩu; hoàn thuế nhập khẩu nguyên vật liệu thô để sản xuất hàng xuất khẩu; miễn thuế nhập khẩu khi nhập khẩu vào khu công nghiệp; miễn thuế nhập khẩu cho doanh nghiệp FDI; miễn thuế nhập khẩu nguyên vật liệu thô cho doanh nghiệp chế xuất và khu chế xuất xuất khẩu; gói hỗ trợ dành cho doanh nghiệp vừa và nhỏ; ưu đãi cho các ngành công nghiệp phụ trợ.

Nhóm các chương trình ưu đãi về đất: gồm các chương trình miễn giảm tiền thuê đất/mặt nước cho ngành được khuyến khích; miễn thuế/phí sử dụng đất cho ngành được khuyến khích; miễn hoặc giảm tiền thuê đất cho doanh nghiệp trong khu vực đặc biệt theo Nghị định số 35/2022/NĐ-CP; miễn hoặc giảm tiền thuê cho doanh nghiệp FDI; miễn hoặc giảm tiền thuê theo Quyết định số 189/2000.

Cung cấp tiện ích với mức giá ưu đãi: gồm các chương trình cung cấp các tiện ích điện, nước và các tiện ích khác trong khu công nghiệp và khu chế xuất với mức giá ưu đãi; cung cấp gỗ xẻ đầu vào với mức giá ưu đãi

Trợ cấp xuyên quốc gia: Nguyên đơn cáo buộc do Chính phủ Trung Quốc sở hữu gần như toàn bộ diện tích khai thác rừng ở Trung Quốc, thông qua việc hạn chế cấp phép khai thác gỗ. Điều này đã dẫn tới việc ván (veneer) Trung Quốc đang được bán với giá thấp hơn giá thông thường. Các nhà sản xuất/xuất khẩu Việt Nam khi nhập khẩu ván để sản xuất sản phẩm bị điều tra, đã gián tiếp hưởng trợ cấp từ Chính phủ Trung Quốc.

Theo số liệu thống kê của Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam (VIFOREST), trong giai đoạn 2024-2025, 3 doanh nghiệp xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam có thể bao gồm: Triệu Thái Sơn, Greatwood và Junma Phú Thọ. Do phía Việt Nam ghi nhận số liệu xuất khẩu của Việt Nam theo ngày hàng hóa xuất cảng khỏi Việt Nam, nhưng phía Hoa Kỳ ghi nhận số liệu xuất khẩu của Việt Nam theo ngày hàng hóa nhập cảng vào Hoa Kỳ.

Bên cạnh đó, DOC yêu cầu quy đổi đơn vị lượng xuất khẩu sang m3. Do đó, số liệu của VIFOREST có thể sẽ có sự khác biệt với số liệu của Hoa Kỳ nhằm lựa chọn bị đơn bắt buộc cho giai đoạn điều tra.

Ngoài ra, do thời kỳ điều tra của vụ việc chống bán phá giá (quý 4/2024 và quý 1/2025) khác với thời kỳ điều tra của vụ việc chống trợ cấp (năm 2024), có khả năng bị đơn bắt buộc của vụ việc chống bán phá giá khác với bị đơn bắt buộc của vụ việc chống trợ cấp.

Để ứng phó với vụ kiện, Cục Phòng vệ Thương mại khuyến nghị Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam cần cập nhật thông tin đến các doanh nghiệp sản xuất, xuất khẩu sản phẩm bị điều tra.

Đối với các doanh nghiệp sản xuất, xuất khẩu liên quan cần theo dõi chặt chẽ diễn biến của vụ việc; chủ động nghiên cứu, nắm vững quy định, trình tự, thủ tục điều tra của Hoa Kỳ; đa dạng hóa thị trường và mặt hàng xuất khẩu. Hợp tác đầy đủ với cơ quan điều tra Hoa Kỳ trong suốt quá trình diễn ra vụ việc.

Riêng trong vụ việc điều tra chống bán phá giá, trong trường hợp không được lựa chọn làm bị đơn bắt buộc, các doanh nghiệp phải đăng ký hưởng thuế suất riêng rẽ để được tính thuế dựa trên kết quả của bị đơn bắt buộc (nếu không sẽ bị áp dụng mức thuế toàn quốc, thường bằng mức cáo buộc).

Các doanh nghiệp cần chứng minh hoạt động độc lập, không chịu sự kiểm soát của Chính phủ cả về pháp lý và thực tiễn. Mức thuế suất riêng rẽ bằng bình quân gia quyền các biên độ phá giá của các bị đơn bắt buộc và biên độ dựa trên dữ liệu sẵn có bất lợi. Thời hạn để nộp Đơn xin hưởng thuế suất riêng rẽ là 21 ngày kể từ ngày khởi xướng.

Trong trường hợp doanh nghiệp không nộp Đơn xin hưởng thuế suất riêng rẽ hoặc doanh nghiệp đã nộp, nhưng không được chấp nhận, thì biên độ phá giá dành cho các doanh nghiệp sẽ là biên độ phá giá chung (thường rất cao, có thể bằng với biên độ phá giá cáo buộc).

Vũ Khuê

Nguồn VnEconomy : https://vneconomy.vn/gan-100-doanh-nghiep-xuat-khau-go-dan-cung-sang-hoa-ky-bi-dieu-tra-kep.htm