Hiện tượng bất thường này khiến không ít người liên tưởng đến những lời tiên tri trong Kinh Thánh, mô tả cảnh mặt đất mở ra và nuốt chửng con người như một sự trừng phạt thiêng liêng. Trên mạng xã hội, một số ý kiến cho rằng đây là dấu hiệu cho thấy “Chúa đang hành động”.
Các nhà nghiên cứu đã phát hiện gần 700 hố sụt có kích thước tương tự nhau ở đồng bằng Konya.
Tuy nhiên, các nhà khoa học khẳng định nguyên nhân không đến từ yếu tố siêu nhiên, mà bắt nguồn từ hạn hán kéo dài và việc khai thác nước ngầm quá mức trong nhiều thập kỷ.
Theo Cơ quan Quản lý Thảm họa và Tình trạng Khẩn cấp Thổ Nhĩ Kỳ, tính đến nay đã có 648 hố sụt lớn được thống kê tại đồng bằng Konya. Các nghiên cứu của Đại học Kỹ thuật Konya cho thấy chỉ trong một năm qua đã xuất hiện hơn 20 hố sụt mới, nâng tổng số điểm sụt lún được ghi nhận lên gần 1.900 địa điểm.
Trước năm 2000, mỗi thập kỷ chỉ ghi nhận vài hố sụt. Tuy nhiên, trong vòng 25 năm trở lại đây, số lượng đã tăng đột biến do biến đổi khí hậu, lượng mưa suy giảm và việc bơm hút nước ngầm để phục vụ nông nghiệp.
Việc mực nước ngầm liên tục hạ thấp khiến các hang ngầm trong tầng đá vôi mất đi “lớp đỡ” tự nhiên. Khi áp lực không còn, trần hang sụp đổ, tạo thành những hố sâu có thể nuốt chửng ruộng đồng, đường sá chỉ trong vài giờ.
Hậu quả của hiện tượng này ngày càng rõ nét. Nhiều giếng nước cạn trơ đáy, hệ sinh thái suy kiệt, năng suất cây trồng giảm mạnh. Để cứu các loại cây trồng chủ lực như ngô và củ cải đường, nông dân buộc phải bơm thêm nước ngầm, vô tình đẩy nguy cơ sụt lún lên cao hơn.
Báo Turkey Today cho biết một số nông dân đã mất trắng mùa màng, thậm chí phải bỏ hoang ruộng đất vì được đánh giá là quá nguy hiểm để canh tác.
Các hố sụt ở Thổ Nhĩ Kỳ xuất hiện gần nhiều trang trại.
Theo NASA, các hồ chứa nước của Thổ Nhĩ Kỳ đã chạm mức thấp nhất trong 15 năm vào năm 2021. Các nghiên cứu địa chất cũng chỉ ra mực nước ngầm tại Konya đã giảm mạnh trong nhiều thập kỷ qua, một xu hướng được dự báo là khó đảo ngược.
Các chuyên gia cảnh báo, những gì đang xảy ra tại Thổ Nhĩ Kỳ có thể là lời cảnh báo sớm cho nhiều khu vực khác trên thế giới. Các vùng ở Mỹ, Trung Đông, châu Á, Địa Trung Hải và Úc đều đang đối mặt với tình trạng suy giảm nước ngầm tương tự.
Tại Mỹ, nhiều bang như Texas, Arizona, New Mexico và Florida đã ghi nhận các hố sụt nghiêm trọng. Một hố sụt tại Texas rộng khoảng 60 mét, sâu 12 mét đã hình thành gần một giếng dầu bỏ hoang. Ở Arizona, tình trạng lún đất đã tạo ra hàng loạt vết nứt nguy hiểm trên đất nông nghiệp.
Các nhà khoa học Mỹ cảnh báo nguy cơ “hạn hán chưa từng có trong thế kỷ 21”, với nhiều nghiên cứu dự báo tình trạng khô hạn nghiêm trọng có thể kéo dài đến tận năm 2100.
Sự gia tăng nhanh chóng của các hố sụt không chỉ là vấn đề địa chất, mà còn là hệ quả trực tiếp của cách con người khai thác tài nguyên thiếu bền vững. Khi nước ngầm, nguồn sống thầm lặng dưới lòng đất bị rút cạn, thiên nhiên buộc phải “phản ứng”.
Những hố sâu xuất hiện bất ngờ không chỉ nuốt chửng đất đai, mà còn là lời cảnh tỉnh rõ ràng về cái giá phải trả nếu con người tiếp tục phớt lờ giới hạn của tự nhiên.
Như Ý (Theo Daily Mail)