Tiếp tục Kỳ họp thứ 10, sáng 3/12, Quốc hội làm việc tại hội trường nghe Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Nguyễn Văn Quảng trình bày Báo cáo về việc thực hiện một số nghị quyết của Quốc hội nhiệm kỳ khóa XIV và khóa XV về giám sát chuyên đề, chất vấn.
Khẩn trương đưa ra xét xử kịp thời, nghiêm minh mọi hành vi phạm tội
Tại phiên họp, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Nguyễn Văn Quảng cho biết, ngay sau khi các Nghị quyết của Quốc hội được ban hành, lãnh đạo Tòa án nhân dân tối cao đã chỉ đạo tòa án các cấp khẩn trương quán triệt và triển khai thực hiện các nội dung liên quan tới công tác Tòa án theo yêu cầu.
Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Nguyễn Văn Quảng trình bày báo cáo. (Ảnh: DUY LINH)
Về thực hiện nhiệm vụ xét xử kịp thời, nghiêm minh mọi hành vi phạm tội quan đến quy hoạch, quản lý và sử dụng đất đai tại đô thị được nêu trong Nghị quyết số 82/2019/QH14, Tòa án nhân dân tối cao đã chỉ đạo các Tòa án đổi mới việc tổ chức phiên tòa; tăng cường tranh tụng; khẩn trương đưa ra xét xử kịp thời, nghiêm minh mọi hành vi phạm tội, trong đó có các tội phạm liên quan đến quy hoạch, quản lý và sử dụng đất đai tại đô thị. Các Tòa án đã giải quyết đạt tỷ lệ 96,71% về số vụ và 92,82% về số bị cáo phạm các tội liên quan đến quy hoạch, quản lý và sử dụng đất đai, vượt 8,71% so với chỉ tiêu Quốc hội giao. Chất lượng giải quyết, xét xử được bảo đảm; 100% vụ án được xét xử đúng thời hạn luật định.
Về thực hiện nhiệm vụ tiếp tục hướng dẫn áp dụng thống nhất pháp luật; bảo đảm tỷ lệ xét xử, giải quyết các vụ án xâm hại trẻ em đạt trên 90%; tăng cường bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng giải quyết các vụ án xâm hại trẻ em cho Thẩm phán được nêu trong Nghị quyết số 121/2020/QH14, Chánh án cho biết, Tòa án nhân dân tối cao đã xây dựng, trình Quốc hội thông qua Dự án Luật Tư pháp người chưa thành niên tại Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV; chủ động phối hợp với các cơ quan tiến hành tố tụng khẩn trương nghiên cứu hồ sơ, bảo đảm xét xử kịp thời, đúng người, đúng tội, áp dụng hình phạt nghiêm minh với người phạm tội xâm hại trẻ em. Các Tòa án đã giải quyết đạt tỷ lệ 97,82% về số vụ và 97,54% về số bị cáo; vượt 7,82% so với chỉ tiêu Quốc hội giao.
Về thực hiện nhiệm vụ khẩn trương xử lý dứt điểm các vụ việc liên quan đến công tác phòng, chống dịch Covid-19 được nêu trong Nghị quyết số 99/2023/QH15, các Tòa án đã khẩn trương xử lý dứt điểm các vụ việc; bảo đảm quyền và nghĩa vụ của các bên tham gia tố tụng trên cơ sở tranh tụng công khai, minh bạch, bình đẳng. Hình phạt áp dụng đối với các bị cáo bảo đảm nghiêm minh, đúng quy định.
Việc thực hiện nhiệm vụ xét xử kịp thời, nghiêm minh các hành vi trốn đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp được nêu trong Nghị quyết số 100/2023/QH15, các Tòa án đã chú trọng bảo vệ quyền lợi của người lao động bị ảnh hưởng do doanh nghiệp trốn đóng bảo hiểm; tạo điều kiện cho người lao động trình bày các yêu cầu về quyền lợi đã bị xâm hại, bảo đảm công bằng, dân chủ. Công tác xét xử được thực hiện nghiêm túc, bảo đảm nghiêm minh, đúng người, đúng tội, đúng pháp luật. Các Tòa án đã giải quyết đạt tỷ lệ 92,31% về số vụ và 82,65% về số bị cáo liên quan đến trốn đóng bảo hiểm xã hội và các hành vi gian lận, trục lợi khác.
Đề cập đến việc thực hiện nhiệm vụ nâng cao chất lượng xét xử, giải quyết các loại vụ án, tăng cường các nguồn lực cho hoạt động Tòa án được nêu trong Nghị quyết số 109/2023/QH15, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao cho hay, các Tòa án đã chú trọng công tác hòa giải, đối thoại, hạn chế việc để các vụ án quá thời hạn giải quyết theo quy định; tăng cường phối hợp với các cơ quan liên quan nhằm giải quyết vụ án kịp thời. Việc xét xử các vụ án hình sự bảo đảm nghiêm minh, đúng người, đúng tội, đúng pháp luật; chưa phát hiện trường hợp nào kết án oan người không có tội. Tỷ lệ các bản án, quyết định bị hủy, sửa do nguyên nhân chủ quan hằng năm đều đáp ứng yêu cầu Nghị quyết của Quốc hội.
Để đáp ứng yêu cầu Nghị quyết Quốc hội đề ra, Tòa án nhân dân tối cao xác định một số nhiệm vụ, giải pháp cần tập trung thực hiện trong thời gian tới, gồm: Tiếp tục thực hiện tốt các giải pháp nhằm đẩy nhanh tiến độ và nâng cao chất lượng giải quyết, xét xử các loại vụ việc; tăng cường giáo dục chính trị, tư tưởng, tinh thần trách nhiệm, bản lĩnh chính trị và đạo đức nghề nghiệp cho cán bộ, công chức; rà soát, sửa đổi, bổ sung các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan để bảo đảm hoạt động hiệu quả; tăng cường thanh tra, kiểm tra, giám đốc việc xét xử; tiếp tục đầu tư xây dựng, cải tạo trụ sở của tòa án các cấp nhằm củng cố và hiện đại hóa cơ sở vật chất của Tòa án các cấp.
Tỷ lệ giải quyết án dân sự, tỷ lệ án hành chính bị hủy, sửa do nguyên nhân chủ quan chưa đạt yêu cầu
Chủ nhiệm Ủy ban Dân nguyện và Giám sát Dương Thanh Bình. (Ảnh: DUY LINH)
Báo cáo tóm tắt tổng hợp nội dung thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Dân nguyện và Giám sát Dương Thanh Bình nêu rõ: Việc sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy được thực hiện nghiêm, đội ngũ cán bộ, công chức được sắp xếp, kiện toàn, bảo đảm không gián đoạn công việc. Chất lượng xét xử, giải quyết các loại vụ án được nâng cao; tỷ lệ án bị hủy, sửa do nguyên nhân chủ quan giảm; việc giải quyết, xét xử các vụ án tham nhũng, kinh tế được đẩy nhanh tiến độ.
Tuy nhiên, Chủ nhiệm Ủy ban Dân nguyện và Giám sát cũng chỉ ra, tỷ lệ giải quyết án dân sự, tỷ lệ án hành chính bị hủy, sửa do nguyên nhân chủ quan chưa đạt yêu cầu; quá trình xét xử các vụ án tham nhũng, lãng phí, tiêu cực còn tồn tại một số khó khăn, vướng mắc về áp dụng pháp luật; một số Tòa án nhân dân cấp tỉnh chưa thành lập Tòa Gia đình và người chưa thành niên.
THU HẰNG