Podcast: Gan nhiễm mỡ, xơ gan: 5 thực phẩm độc hại hơn cả rượu bia
Theo The Times of India, gan là cơ quan nội tạng lớn nhất trong cơ thể, giữ vai trò then chốt trong việc tiêu hóa, giải độc, lưu trữ dưỡng chất và hỗ trợ miễn dịch. Tuy nhiên, chế độ ăn uống không lành mạnh có thể khiến gan bị tổn thương do tích tụ mỡ, viêm hoặc xơ hóa. Lâu dài, các tổn thương này có thể dẫn đến gan nhiễm mỡ, xơ gan hoặc ung thư gan.
Khi nói đến bệnh gan, nhiều người thường nghĩ ngay đến rượu bia. Nhưng thực tế, một số thực phẩm quen thuộc khác cũng gây hại không kém. Dưới đây là 5 loại thực phẩm bạn nên hạn chế để bảo vệ lá gan khỏe mạnh.
Thực phẩm và đồ uống nhiều đường
Các món ngọt như bánh quy, bánh kem, nước ngọt có gas và nước ép có đường đều chứa lượng đường cao. Khi tiêu thụ quá mức, cơ thể chuyển hóa đường dư thừa thành chất béo tích tụ trong gan, gây bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD). Điều này khiến gan phải làm việc nhiều hơn và bị viêm do sự hiện diện của mỡ, gây tổn thương lâu dài.
Đặc biệt, nước ngọt là mối nguy lớn vì thường được uống nhanh với lượng lớn, gây áp lực lớn lên chức năng gan. Giảm tiêu thụ đường sẽ giúp ngăn chặn sự tích tụ mỡ và bảo vệ tế bào gan.
Thực phẩm chiên và nhiều chất béo
Khoai tây chiên, gà rán, hamburger, bánh rán và nhiều món ăn nhanh khác chứa lượng lớn chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa. Các chất béo này khi tích tụ trong gan sẽ khiến gan yếu đi theo thời gian.
Ăn các món chiên nhiều dầu thường xuyên làm tăng cholesterol 'xấu' (LDL) và giảm cholesterol 'tốt' (HDL), ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe gan và tim.
Gan sẽ khỏe mạnh hơn khi bạn chọn phương pháp nấu ăn lành mạnh như nướng, hấp hoặc áp chảo ít dầu.
Thịt đỏ và thịt chế biến sẵn
Các loại thịt đỏ như bò, heo, cừu cùng với thịt chế biến sẵn như xúc xích, thịt xông khói, thịt nguội,… chứa nhiều chất béo bão hòa và chất bảo quản. Gan phải hoạt động nhiều hơn để phân giải các protein và hóa chất này, gây tích mỡ và viêm gan.
Hàm lượng muối và phụ gia cao trong thịt chế biến sẵn có thể dẫn đến rối loạn chức năng gan trong thời gian dài.
Chế độ ăn uống không lành mạnh có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh gan nhiễm mỡ. Ảnh: iStock
Thay thế bằng các nguồn protein nạc như thịt gà, cá, đậu và đậu lăng giúp giảm gánh nặng cho gan và cải thiện sức khỏe tổng thể.
Thực phẩm nhiều muối
Việc ăn nhiều muối từ đồ ăn vặt đóng gói, súp đóng hộp, thức ăn nhanh và các loại nước chấm mặn sẽ làm tăng lượng natri trong cơ thể. Khi tiêu thụ quá mức, muối gây giữ nước và tăng huyết áp, khiến gan và các cơ quan khác chịu áp lực lớn. Ăn quá mặn còn thúc đẩy viêm gan và dẫn đến xơ hóa (sẹo gan) theo thời gian.
Hạn chế muối và ưu tiên thực phẩm tươi sẽ giúp gan có cơ hội phục hồi và hoạt động hiệu quả hơn.
Tinh bột tinh chế
Bánh mì trắng, cơm trắng, mì làm từ bột tinh luyện, các loại bánh ngọt và đồ nướng đều chứa tinh bột tinh chế. Những loại thực phẩm này thiếu chất xơ và dưỡng chất thiết yếu, khiến cơ thể sản sinh nhiều mỡ tích tụ trong gan. Tinh bột tinh chế còn làm tăng nhanh lượng đường trong máu, dễ gây đói và ăn quá nhiều, từ đó làm tăng nguy cơ gan nhiễm mỡ.
Thay thế bằng ngũ cốc nguyên hạt như gạo lứt, yến mạch, bánh mì nguyên cám sẽ giúp ổn định đường huyết và tốt cho gan.