Gặp người lính Thành cổ năm xưa

3 giờ trướcBài gốc

Chỉ đến khi ông và các cựu chiến binh phường Pleiku (tỉnh Gia Lai) được tặng vé xem phim “Mưa đỏ” miễn phí tối 16-9, việc ông là cựu lính Thành cổ bỗng thành tâm điểm, như cái cách bộ phim được quan tâm trong suốt 1 tháng qua.

Và thật trùng hợp, ngày ông và các đồng đội cùng ngồi xem những thước phim điện ảnh tái hiện sự kiện lịch sử trên cũng đúng là ngày cách đây 53 năm quân ta rút khỏi Thành cổ, kết thúc 81 ngày đêm chiến đấu ở nơi được ví như “cối xay thịt” trên đất lửa.

Ông Hồ Anh Hòa trò chuyện với các bạn trẻ về cuộc chiến năm xưa ở Thành cổ Quảng Trị sau buổi xem phim "Mưa đỏ". Ảnh: Bạch Hồng Quý

Những câu chuyện một thời bi hùng trở về thật sống động sau hơn nửa thế kỷ nằm lặng lẽ trong “ngăn ký ức”. Ông Hòa nhớ lại: Tháng 12-1970, từ vùng quê Quảng Lợi (Quảng Xương, Thanh Hóa), ông tình nguyện nhập ngũ. Tháng 2-1972, sau nhiều đợt huấn luyện, diễn tập đánh hiệp đồng binh chủng, ông cùng đơn vị (Trung đoàn 46, sau sáp nhập, đổi tên thành Trung đoàn 48) hành quân vào Nam. Khi đến Quảng Trị, lẽ ra đơn vị chỉ đánh thí điểm cho mặt trận B5 rồi tiếp tục đi B nhưng sự tàn khốc của cuộc chiến - mà bộ phim “Mưa đỏ” mới chỉ lột tả một phần - đã buộc họ phải ở lại chiến đấu.

Hồi tưởng về những ngày tháng không bao giờ có thể quên trong đời lính, ông Hòa luôn tự nhận chuyện mình được trở về từ Thành cổ Quảng Trị là một kỳ tích. Là bởi, trong 81 ngày đêm, thị xã và Thành cổ phải hứng chịu 328.000 tấn bom đạn, tương đương sức công phá của 7 quả bom nguyên tử Mỹ đã ném xuống Hirosima (Nhật Bản) năm 1945; trung bình mỗi chiến sĩ của ta phải gánh 100 tấn bom, 200 quả đạn pháo. Có ngày số bom Mỹ ném ở Quảng Trị vượt xa số bom Mỹ ném trên toàn miền Nam trong các năm 1968-1969.

Chưa kể, khi quân ta bơi qua sông để vào Thành cổ, rất nhiều người hy sinh do đạn pháo và chết đuối. “Có những người là sinh viên, đang học thì nhập ngũ. Lúc đầu, khi qua sông Thạch Hãn còn đi thuyền, nhưng sau đó ban ngày địch bắn phá liên hồi, ban đêm cũng bắn pháo sáng, nếu đi thuyền dễ bị lộ nên quân ta phải bơi qua sông. Anh nào biết bơi thì qua được, anh nào không biết bơi là hy sinh”-ông Hòa kể. Thành cổ Quảng Trị và con sông này trở thành “nghĩa trang không bia mộ” là thế.

Ông Hòa luôn cho rằng việc mình trở về từ "cối xay thịt" ở Quảng Trị là một kỳ tích. Ảnh: Phương Duyên

Liên quan đến hình ảnh cậu lính trẻ nuôi chú chim vành khuyên trong phim “Mưa đỏ”, ông Hòa cho rằng chi tiết hư cấu này là cần thiết. Sự hồn nhiên của người lính làm “mềm” đi tính chất ác liệt của cuộc chiến và cân bằng cảm xúc khán giả. Tuy nhiên, trên thực tế, do bị địch oanh tạc liên tục nên người lính Thành cổ rất hiếm khi có những giây phút thư thái.

Ông hồi tưởng: “81 ngày đêm đó chúng tôi còn không được tắm, bởi thời gian đâu mà tắm, nước ở đâu mà tắm?”. Ngay cả nước uống cũng khan hiếm. Hàng đêm, những người lính được cắt cử đeo bi đông bí mật đi lấy nước về chia cho các hầm, mỗi người chỉ mang được khoảng 20 chiếc. Thực phẩm vận chuyển cũng hết sức khó khăn nên nhiều khi chiến sĩ chỉ ăn lương khô, gạo sấy cầm hơi.

Nhắc nhớ ký ức đau thương trong những ngày chiến đấu ở Thành cổ, ông Hòa nhớ mãi lần chứng kiến một đồng đội hy sinh do bị mảnh bom xé toang ổ bụng, khi cùng trú dưới hầm. Nhiều lần nước mắt rơi xuống để rồi tiếp thêm tinh thần quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh. Bom đạn vẫn liên tục dội xuống như rải trấu. Với quyết tâm tái chiếm Quảng Trị, địch sử dụng cả những loại vũ khí chưa từng dùng ở đâu để đổ xuống. Nhập ngũ cùng đợt với ông có 7 người cùng xã thì 3 người hy sinh tại đây.

Một lần ông bị thương nặng do mảnh đạn văng trúng đầu, phải đưa ra điều trị, dưỡng thương hơn 1 tháng ở một bệnh viện tại Quảng Bình, sau đó tiếp tục quay lại Thành cổ chiến đấu. Tin những người cùng xã hy sinh lan về, có người bảo “Thằng Hòa cũng chết rồi”. Mẹ ông đau buồn, sinh bệnh rồi mất vào cuối năm 1972.

Bước ra khỏi cuộc chiến ở Thành cổ, qua những đường phố, dãy nhà hoang tàn đã bị san phẳng sau 81 ngày đêm, ông Hòa cùng đồng đội tiếp tục trở về miền Bắc huấn luyện. Tháng 2-1975, ông có mặt trong đoàn quân của Sư đoàn 320B tham gia chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, góp phần làm nên đại thắng mùa xuân 1975, thu giang sơn về một mối.

Sau giải phóng, ông Hòa trải qua nhiều vị trí công tác khác nhau trước khi về Tỉnh đội Gia Lai - Kon Tum (cũ). Nghỉ hưu từ tháng 12-1992, ông vẫn tích cực tham gia công tác địa phương. Hiện tại, ông là Bí thư Chi bộ tổ 7 Phù Đổng (phường Pleiku).

Chị Hồ Thị Hoài không khỏi xúc động khi hiểu thêm về những cống hiến của cha mình cùng đồng đội trong kháng chiến chống Mỹ. Ảnh: Phương Duyên

Trò chuyện với P.V, chị Hồ Thị Hoài-con gái ông Hòa, công tác tại Công ty cổ phần Công trình đô thị Gia Lai-chia sẻ: “Mình cũng không nghĩ là thời của bố mình dữ dội như vậy. Trước đó, bố ít kể chi tiết. Mình chỉ biết là hồi xưa bố tham gia kháng chiến chống Mỹ chứ không biết bố từng chiến đấu ở Thành cổ Quảng Trị. Sau khi xem phim “Mưa đỏ”, mình mới hình dung được sự ác liệt của cuộc chiến. Con cháu xem phim xong cũng rất tự hào về ông”.

Chị Hoài cho biết, gia đình dự tính sẽ dành một buổi ngồi lại cùng nhau “ôn lại truyền thống” để các cháu hiểu thêm về cha ông mình, về truyền thống đấu tranh bảo vệ Tổ quốc của dân tộc.

PHƯƠNG DUYÊN

Nguồn Gia Lai : https://baogialai.com.vn/gap-nguoi-linh-thanh-co-nam-xua-post567105.html