Từ năm 2010, dự án metro số 2 (Bến Thành - Tham Lương) được phê duyệt chủ trương và kế hoạch khai thác vào năm 2026. Nhưng sau nhiều năm vướng mặt bằng, tới 2023 Tp.HCM phải điều chỉnh thời gian hoàn thành vào thời điểm 2030.
Sau nhiều lần điều chỉnh, tổng vốn đầu tư tăng lên 47.890 tỷ đồng, chuyển toàn bộ từ vốn ODA (dòng vốn đầu tư nước ngoài được đầu tư vào trong nước - PV) sang ngân sách Tp.HCM theo cơ chế đặc thù của Nghị quyết 188/2025/QH15.
Theo thông tin từ Ban Quản lý đường sắt đô thị Tp.HCM, hiện nay toàn bộ mặt bằng của dự án đã được bàn giao cho chủ đầu tư. Các đơn vị thi công đang gấp rút di dời hạ tầng kỹ thuật, đảm bảo mục tiêu khởi công dự án trong năm 2025.
Dự án nằm trên trục đường Cách Mạng Tháng 8, Trường Chinh với mật độ phương tiện lưu thông cao nên việc di dời hạ tầng gặp không ít khó khăn.
Theo thông tin từ ông Phan Công Bằng, Trưởng ban Quản lý đường sắt đô thị Tp.HCM hiện nay dự án metro số 2, công tác di dời hạ tầng kỹ thuật của tuyến đang được triển khai đồng loạt với các hạng mục như di dời điện, cấp và thoát nước, viễn thông, cây xanh... Tổng sản lượng thi công đạt khoảng 61%, dự kiến hoàn thành vào cuối năm 2025.
Cũng theo ông Bằng, hiện nay, Tp.HCM đang tập trung thực hiện thủ tục điều chỉnh dự án, chuyển hình thức đầu tư từ ODA sang đầu tư công, áp dụng cơ chế đặc thù, đặc biệt theo Nghị quyết 188/2025/QH15 của Quốc hội. Mục tiêu là khởi công dự án Metro số 2 cuối năm 2025, thi công trong giai đoạn 2026-2030 và bảo hành, sửa chữa khiếm khuyết từ năm 2031 - 2032.
Vừa qua, UBND Tp.HCM đã chấp thuận cho Công ty TNHH MTV Đường sắt Đô thị số 1 (HURC1) chuẩn bị công tác tiếp nhận, vận hành và bảo trì tuyến metro số 2 (Bến Thành - Tham Lương). Giai đoạn đầu, HURC1 dự kiến huy động khoảng 505 nhân sự, gồm các bộ phận quản lý, vận hành, lái tàu, dịch vụ nhà ga, cùng đội ngũ kỹ sư và công nhân phụ trách bảo dưỡng hệ thống cơ điện, tín hiệu, đường ray, đường hầm, nhà ga và depot.
Theo ghi nhận của Người Đưa Tin, hiện nay một số khu vực của dự án metro số 2 đã được triển khai. Tại vòng xoay Công trường Dân Chủ, nhiều "lô cốt" đã được dựng lên tại các nhánh rẽ vào đường Cách Mạng Tháng 8 và 3 Tháng 2.
Để hạn chế ùn ứ, vòng xoay Dân Chủ đang được thu hẹp, cắt gọt hai bên và đổ bê tông phẳng cho xe cộ lưu thông. Việc thu nhỏ vòng xoay là cần thiết để di dời hạ tầng kỹ thuật và xây dựng ga ngầm metro số 2.
Vào ban đêm, công trình dự án trên vẫn đang được đẩy nhanh các công tác khoan đào, để thực hiện việc lắp ráp các thiết bị, xây dựng tuyến metro số 2.
Tuyến metro số 2 đi qua khu vực công viên Lê Thị Riêng.
Mặt bằng sạch được bàn giao để đơn vị chức năng tổ chức thi công.
Hiện nay, Tp.HCM đang đẩy mạnh đầu tư các tuyến metro kết nối từ trung tâm Tp.HCM đi các khu vực. Trong đó, đang nghiên cứu đầu tư các tuyến ra khu vực Tây Bắc; Khu vực Bình Dương (cũ); Bà Rịa Vũng Tàu (cũ), tới cảng biển, cảng hàng không Long Thành…
Tuyến metro số 2 có tổng chiều dài hơn 11km, trong đó 9km đi ngầm, gần 2km đi trên cao và đoạn chuyển tiếp, đường dẫn vào depot. Tuyến có 10 nhà ga (9 ga ngầm, 1 ga trên cao) và 1 depot Tham Lương, đi qua địa bàn quận 1, 3, 10, 12, Tân Bình và Tân Phú (cũ).
Tuyến metro số 2 là tuyến đầu tiên thí điểm áp dụng các cơ chế chính sách từ Nghị quyết 188/2025/QH15.
Theo cơ chế này, Tp.HCM không phải lập chủ trương đầu tư cho từng tuyến metro, giúp rút ngắn 2 - 3 năm thủ tục, tiết kiệm chi phí và đẩy nhanh tiến độ. Thành phố cũng được phân cấp toàn quyền phê duyệt, điều chỉnh dự án, thực hiện thủ tục môi trường, giúp quy trình triển khai linh hoạt hơn.
Đặc biệt, công tác giải phóng mặt bằng hiện nay được tách thành dự án độc lập, có thể triển khai song song với các bước khác, giúp đẩy nhanh tiến độ khởi công và hạn chế chậm trễ như trước đây.
Phùng Sơn