Cơ duyên nào đã đưa ông và bà con xã Rô Men đến với cây dứa mật?
Ông Nguyễn Minh Thắng: Trước đây, người dân nơi đây chủ yếu trồng điều, ngô, cà phê… Nhưng những năm gần đây, đất đồi bạc màu, điều thì không còn hiệu quả. Năm 2018, tôi biết đến giống dứa mật – một loại cây dễ trồng, phù hợp với đất dốc, ít tốn chi phí nhưng lợi nhuận lại khá cao. Ban đầu, tôi cùng vài hộ dân trồng thử 3.000m², thấy cây phát triển tốt, quả ngọt, thơm, dễ bán, thế là bà con bắt đầu học theo.
"Thủ lĩnh" dứa mật Đam Rông Nguyễn Minh Thắng.
Quá trình từ thử nghiệm đến mở rộng quy mô chắc hẳn không dễ dàng?
Ông Nguyễn Minh Thắng: Khó khăn lớn nhất ban đầu là kỹ thuật và đầu ra. Chúng tôi không biết phải trồng cách nào cho năng suất cao, xử lý đất ra sao, bón phân lúc nào... Nhưng được huyện Đam Rông và các cán bộ nông nghiệp hỗ trợ kỹ thuật, tập huấn thường xuyên nên bà con làm ngày càng tốt. Đặc biệt, khi Tổ hợp tác dứa mật Rô Men được thành lập, chúng tôi cùng nhau thống nhất quy trình canh tác, chia sẻ đầu ra, ký kết hợp đồng bao tiêu.
Dứa mật Đam Rông có đặc điểm gì nổi bật khiến khách hàng ưa chuộng?
Ông Nguyễn Minh Thắng: Dứa mật trồng ở Đam Rông có hương vị khác biệt. Do khí hậu mát mẻ quanh năm, đất đồi tơi xốp, nên quả ngọt thanh, thơm đậm, ít xơ, ruột vàng óng, ăn không bị rát lưỡi. Đặc biệt, đây là giống dứa không gai, dễ thu hoạch, dễ bảo quản và vận chuyển. Khách từ Đà Lạt, Đức Trọng, thậm chí Hà Nội, TP Hồ Chí Minh đặt hàng đều đánh giá cao.
Dứa mật Đam Rông trưng bày tại hội thảo – đào tạo “sản phẩm được xác lập nhãn hiệu chứng nhận: định vị thương hiệu – mở rộng thị trường”.
Hiện nay toàn huyện Đam Rông có khoảng 40ha dứa mật. Trong đó diện tích nhiều nhất thuộc Tổ hợp tác dứa Rô Men với 23ha, trong đó có 17ha đã cho thu hoạch, sản lượng ước đạt hơn 400 tấn/năm, với mức giá ổn định từ 8.000 – 10.000 đồng/kg.
Tổ hợp tác dứa mật Rô Men có vai trò như thế nào trong chuỗi giá trị từ sản xuất đến tiêu thụ?
Ông Nguyễn Minh Thắng: Chúng tôi xác định tổ hợp tác không chỉ là nhóm hộ sản xuất, mà còn là đơn vị kết nối kỹ thuật, đầu vào, đầu ra và cả xây dựng thương hiệu. Hiện tổ có gần 20 hộ thành viên, mỗi hộ canh tác từ 0,5 đến 2ha. Tổ đứng ra ký kết với các cơ sở thu mua ở Đức Trọng, Đà Lạt và các tỉnh thành để tiêu thụ sản phẩm cho bà con. Ngoài ra, chúng tôi còn hỗ trợ nhau trong việc hướng dẫn kỹ thuật, áp dụng tiêu chuẩn an toàn, truy xuất nguồn gốc, ghi chép nhật ký canh tác… Nhờ đó, sản phẩm dứa mật Rô Men ngày càng được thị trường tin dùng.
Với vai trò là tổ trưởng, ông có chiến lược gì để phát triển cây dứa mật một cách bền vững?
Ông Nguyễn Minh Thắng: Chúng tôi xác định phải đi từ chất lượng. Tổ hợp tác đang xây dựng quy trình chuẩn GAP để hướng đến sản phẩm sạch, an toàn thực phẩm. Song song, chúng tôi mở rộng đào tạo kỹ thuật, chuyển đổi từ canh tác tự phát sang mô hình nông nghiệp có kiểm soát. Thời gian tới, tổ hợp tác dự kiến sẽ liên kết phát triển thêm các sản phẩm chế biến từ dứa như nước ép, dứa sấy, mứt dứa. Chúng tôi cũng kiến nghị huyện hỗ trợ tiếp cận vốn vay ưu đãi, hỗ trợ thiết bị sơ chế, bảo quản sau thu hoạch, nhất là khi quy mô sản xuất ngày càng lớn.
Những quả dứa mật Đam Rông chín mọng hấp dẫn.
Được biết, sản phẩm dứa mật Rô Men đã được công nhận OCOP 3 sao. Vậy ông kỳ vọng gì khi tiếp tục được cấp nhãn hiệu chứng nhận dứa mật Đam Rông?
Ông Nguyễn Minh Thắng: Việc đạt OCOP 3 sao là sự ghi nhận bước đầu, nhưng xây dựng nhãn hiệu chứng nhận dứa mật Đam Rông mới thật sự là chặng đường chiến lược. Nhãn hiệu chứng nhận sẽ là căn cứ pháp lý để bảo hộ thương hiệu, chống hàng giả, nâng cao giá trị sản phẩm, mở rộng thị trường.
Hiện nay, chúng tôi đang phối hợp với đơn vị tư vấn xây dựng mã vùng trồng, mã QR truy xuất nguồn gốc, logo nhận diện và tiêu chuẩn chất lượng riêng cho dứa mật Đam Rông. Tôi tin rằng, khi đã có nhãn hiệu, sản phẩm dễ dàng tiếp cận các siêu thị, cửa hàng đặc sản, tăng giá trị đầu ra. Điều quan trọng là giúp bà con thay đổi tư duy sản xuất phải sạch, chất lượng, đồng đều.
Các chuyên gia, doanh nghiệp khảo sát vùng nguyên liệu dứa mật Đam Rông.
Câu chuyện về dứa mật Đam Rông chắc chắn sẽ còn tiến xa. Ông có điều gì nhắn gửi đến người tiêu dùng và các đơn vị hỗ trợ?
Ông Nguyễn Minh Thắng: Tôi mong người tiêu dùng hãy tin tưởng và ủng hộ sản phẩm dứa mật Đam Rông – một loại quả không chỉ ngon, bổ, mà còn mang đậm hồn cốt vùng cao. Mỗi quả dứa là công sức, là hy vọng của người dân nghèo đang đổi đời từng ngày. Với các cơ quan nhà nước, tôi mong tiếp tục đồng hành trong việc hoàn thiện thương hiệu, hỗ trợ thị trường, xúc tiến thương mại để dứa mật Đam Rông trở thành thương hiệu mạnh không chỉ của tỉnh Lâm Đồng, mà còn là sản phẩm nổi bật của Tây Nguyên trên bản đồ nông sản Việt.
Cảm ơn ông!
Chuỗi bài viết và hình ảnh thực hiện nhiệm vụ của dự án Khoa học công nghệ: Quảng bá các sản phẩm của huyện Đam Rông đã được xác lập Nhãn hiệu chứng nhận.
Viên Hữu - Tâm An