Ghế an toàn cho trẻ em trên xe ô tô: Quy định mới và những băn khoăn từ thực tế

2 giờ trướcBài gốc

Nhiều chuyên gia cho rằng cần có lộ trình phù hợp để người dân làm quen và tự giác thực hiện quy định về thiết bị an toàn cho trẻ em trên xe ô tô. (Ảnh: MINH TRANG/Báo Nhân Dân)

Quy định ghế an toàn cho trẻ: Nhiều phụ huynh còn lúng túng

Khoản 3, Điều 10, Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024 quy định: “Khi chở trẻ em dưới 10 tuổi và chiều cao dưới 1,35 mét trên xe ô-tô không được cho trẻ em ngồi cùng hàng ghế với người lái xe, trừ loại xe ô tô chỉ có một hàng ghế; người lái xe phải sử dụng, hướng dẫn sử dụng thiết bị an toàn phù hợp cho trẻ em”.

Như vậy, theo quy định của Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024, việc trang bị thiết bị an toàn cho trẻ dưới 10 tuổi và chiều cao dưới 1,35m được áp dụng thống nhất, không loại trừ taxi, xe dịch vụ, ô-tô cá nhân.

Quy định bắt buộc sử dụng ghế an toàn cho trẻ em đang khiến các gia đình có 3 con đi xe 5 chỗ bối rối, bởi hàng ghế sau chỉ đủ chỗ lắp 2 ghế. (Ảnh: THANH NGUYỄN)

Nhiều phụ huynh có chung tâm trạng lo lắng, lúng túng trước quy định nói trên. Dù ủng hộ quan điểm bảo đảm an toàn cao nhất cho trẻ, song một số phụ huynh cho rằng quy định này có những điểm “chưa thực sự phù hợp”, nhất là với những gia đình đông con hoặc sở hữu xe cỡ nhỏ, xe cũ.

Chị Phạm Quỳnh Như ở phường Hòa Bình, tỉnh Phú Thọ cho biết, chị đã mua chiếc ghế trẻ em để lắp trên ô-tô từ khá sớm nhưng sau rất ít sử dụng. Lý do là ghế chiếm khá nhiều diện tích trên xe, trong khi xe nhà chị Như là xe đời cũ không có chốt ISOFIX, phải chằng buộc bằng dây an toàn rất phức tạp mà cảm giác không chắc chắn. Trẻ con không quen ngồi ghế riêng nên không hợp tác.

Phạt tiền từ 800.000 đồng đến 1 triệu đồng với tài xế chở trẻ em dưới 10 tuổi và chiều cao dưới 1,35 mét trên ô tô ngồi cùng hàng ghế với người lái xe (trừ loại ô tô chỉ có một hàng ghế), hoặc không sử dụng thiết bị an toàn phù hợp cho trẻ em theo quy định.

Khoản m, Điều 6, Nghị định 168/2024 ngày 26/12/2024 của Chính phủ về Xử phạt vi phạm hành chính về trật tự, an toàn giao thông trong lĩnh vực giao thông đường bộ; trừ điểm, phục hồi điểm giấy phép lái xe

Thiết bị an toàn cho trẻ em trên xe ô tô là nôi, ghế, đệm nâng nhằm giảm thiểu nguy hiểm cho trẻ trong trường hợp phương tiện va chạm hoặc giảm tốc độ đột ngột. (Ảnh: MINH TRANG/Báo Nhân Dân)

Còn anh Hoàng Văn Phúc ở phường Hoàng Mai, thành phố Hà Nội khá lúng túng với việc đưa đón 3 con trên chiếc ô-tô 5 chỗ, khi quy định bắt buộc trang bị ghế trẻ em sắp có hiệu lực.

“Xe ô-tô của gia đình tôi vốn đủ để chở vợ chồng và 3 con từ 2 đến 9 tuổi. Với quy định mới, hàng ghế sau chỉ có thể lắp vừa 2 ghế trẻ em chuyên dụng. Còn một cháu không lẽ lại chở bằng xe máy. Thực tế, trẻ em ngồi trên ô-tô đã bảo đảm hơn so với nhiều loại phương tiện khác”, anh Hoàng Văn Phúc cho biết.

Cùng chung những trăn trở về quy định nói trên, anh Trần Văn Thanh ở phường Cầu Giấy (thành phố Hà Nội) nêu ý kiến: “Quy định này về cơ bản là tốt, nhưng cần xem xét mức độ phù hợp với điều kiện giao thông tại Việt Nam, đặc biệt là tại các đô thị lớn như thành phố Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh khi ở khu vực nội đô, các phương tiện nhiều khi chỉ có thể di chuyển với tốc độ trung bình 20-30 km/giờ thì có nhất thiết phải sử dụng ghế chuyên dụng trẻ em trong mọi trường hợp hay không?”.

Vì sao cần ghế an toàn cho trẻ em trên ô-tô?

Nhiều ý kiến cho rằng, việc quy định trẻ em dưới 10 tuổi và chiều cao dưới 1,35 m trên ô-tô phải sử dụng thiết bị an toàn là quy định phù hợp, nhằm bảo đảm sức khỏe, tính mạng cho trẻ nhỏ.

Anh Lê Đức Phúc ở phường Hà Đông, thành phố Hà Nội chia sẻ: “Do quê ở xa nên gia đình tôi thường xuyên phải sử dụng xe ô-tô để đi lại. Không ít lần, do phanh gấp, bé nhà tôi dù được bế vẫn bị đập đầu vào ghế trước. Vì vậy, tôi đã chủ động mua ghế chuyên dụng cho trẻ em. Lúc đầu, con không hợp tác nhưng dần dần con cũng đã quen với việc ngồi ghế riêng”.

Anh Nguyễn Văn Thành, kỹ sư ô-tô chia sẻ quan điểm, nhiều người có suy nghĩ “trẻ em đi ô-tô đều có người lớn bế” hoặc “đi chậm thì trẻ em không cần ghế riêng”. Tuy nhiên, dù có người bế hay xe đi chậm nhưng khi xe phanh gấp hoặc va chạm, cơ thể trẻ em theo quán tính vẫn có xu hướng lao về phía trước. Điều này dễ dẫn đến va đập mạnh, gây nguy hiểm cho trẻ.

“Một số người cho trẻ dùng dây đai an toàn của người lớn (được thiết kế cho người cao trên 1,4 m) cho trẻ nhỏ, dây sẽ vắt ngang cổ và bụng. Nhưng khi va chạm, chính dây đai an toàn này lại là nguyên nhân dẫn đến chấn thương nghiêm trọng ở trẻ. Thực tế, hướng dẫn của Tổ chức Y tế thế giới và nhiều cơ quan an toàn giao thông đều khẳng định, trẻ dưới 1,35 m không nên dùng trực tiếp dây đai người lớn mà không có ghế/đệm nâng”, anh Nguyễn Văn Thành chia sẻ thêm.

Bài học từ quy định đội mũ bảo hiểm với người đi xe máy và lộ trình cho ghế an toàn trên ô-tô

Mới đây, trong khuôn khổ Kỳ họp thứ mười, Quốc hội khóa XV, khi thảo luận tại hội trường về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 10 luật có liên quan đến an ninh, trật tự, đại biểu Hà Sỹ Đồng (Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Trị) cho biết, quy định về thiết bị an toàn phù hợp cho trẻ em (ghế riêng, đệm ngồi an toàn) cho trẻ em trên ô-tô được thực hiện ở hầu hết các nước phát triển và mang lại nhiều lợi ích cho xã hội.

Tuy nhiên, đây là những nước có tỷ lệ sử dụng ô-tô rất cao, hầu như không có xe máy, trong khi tỷ lệ sử dụng xe máy ở Việt Nam khá cao. Do đó, nếu quy định ghế trẻ em quá cứng nhắc có thể khiến nhiều gia đình buộc phải chở trẻ em bằng xe máy thay vì đi ô-tô hoặc taxi. Khi đó, rủi ro tai nạn cho trẻ em có khi lại cao hơn.

Ngoài ra, thực tế nhiều gia đình nhất là các gia đình trẻ không sở hữu ô-tô riêng thường phải sử dụng dịch vụ taxi khi đưa con đi tiêm chủng, khám chữa bệnh hoặc trong điều kiện thời tiết bất lợi... Trong khi đó, số lượng taxi được trang bị ghế trẻ em hiện nay còn hạn chế, dẫn đến việc đặt xe có thể sẽ gặp nhiều khó khăn.

"Vì thế, tôi đề nghị cân nhắc kinh nghiệm của nhiều nước khác, có thể loại trừ quy định này đối với taxi và xe dịch vụ hay được gọi là xe công nghệ”, đại biểu Hà Sỹ Đồng đề xuất.

Ở góc nhìn khác, nhiều ý kiến cho rằng, dù quy định về việc sử dụng ghế an toàn cho trẻ em trên xe ô-tô là cần thiết song nên có lộ trình thực hiện từng bước để người dân làm quen và tự giác thực hiện.

Luật sư Nguyễn An Bình (Đoàn Luật sư thành phố Hà Nội) phân tích, trên thế giới, việc thay đổi thói quen an toàn luôn đòi hỏi khoảng thời gian nhất định. Thụy Điển mất nhiều năm vừa triển khai luật, vừa tuyên truyền và thực hiện chính sách trợ giá để đạt tỷ lệ gần 100% tuân thủ quy định về ghế an toàn cho trẻ em khi đi xe ô-tô. Tại Mỹ, giai đoạn đầu ở nhiều bang chủ yếu là tuyên truyền, mức phạt rất thấp để người dân làm quen với quy định về an toàn trên xe ô-tô đối với trẻ em.

Còn tại Việt Nam, nhiều ý kiến cho rằng, có thể vận dụng bài học từ quy định đội mũ bảo hiểm đối với người ngồi trên xe máy trong triển khai quy định về sử dụng ghế an toàn cho trẻ em khi đi xe ô-tô.

Cụ thể, sau nhiều năm kết hợp tuyên truyền và xử phạt, việc sử dụng mũ bảo hiểm đã trở thành nhu cầu, thói quen của người ngồi trên xe máy. Đến nay, đại đa số người dân đều đã tự giác sử dụng mũ bảo hiểm khi sử dụng xe máy vì sự an toàn của chính mình.

“Theo tôi, để người dân hiểu, làm quen và nâng cao tính tự giác trong thực hiện quy định về sử dụng ghế an toàn cho trẻ em cần có lộ trình khoảng 3-5 năm. Giai đoạn đầu, tập trung tuyên truyền, nhắc nhở. Giai đoạn tiếp theo bắt đầu xử phạt theo hướng răn đe với xe cá nhân, nhưng nên miễn trừ cho xe taxi, xe dịch vụ để các đơn vị này có thời gian chuyển đổi mô hình. Sau đó tiến hành xử phạt đối với tất cả các trường hợp vi phạm; đồng thời có chính sách hỗ trợ, trợ giá cho người dân và khuyến khích các hãng xe tặng kèm ghế an toàn khi bán ôtô mới”, luật sư Nguyễn An Bình chia sẻ.

TẠ LINH

Nguồn Nhân Dân : https://nhandan.vn/ghe-an-toan-cho-tre-em-tren-xe-o-to-quy-dinh-moi-va-nhung-ban-khoan-tu-thuc-te-post925451.html