Giá dầu thế giới trong phiên giao dịch ngày 23/10 đã tăng vọt, lên mức cao nhất trong hai tuần, khi Mỹ chính thức công bố các biện pháp trừng phạt nhắm vào hai “ông lớn” dầu khí của Nga là Rosneft và Lukoil. Động thái này ngay lập tức làm gia tăng căng thẳng địa chính trị và dấy lên lo ngại về nguồn cung năng lượng toàn cầu.
Kết thúc phiên 23/10, giá dầu Brent giao kỳ hạn tăng 3,40 USD/thùng, tương đương 5,4%, lên mức 65,99 USD/thùng. Trong khi đó, dầu thô ngọt nhẹ Mỹ (WTI) tăng 3,29 USD/thùng, tương đương 5,6%, chốt ở mức 61,79 USD/thùng.
Đây là mức tăng phần trăm trong ngày cao nhất kể từ giữa tháng Sáu, đồng thời cũng là mức đóng cửa cao nhất kể từ ngày 8/10, phản ánh rõ tác động mạnh mẽ của các yếu tố chính trị đối với thị trường năng lượng.
Theo thông báo từ Washington, Mỹ đã mở rộng lệnh trừng phạt nhằm vào Rosneft và Lukoil, hai tập đoàn nắm giữ vai trò chủ lực trong xuất khẩu dầu thô của Nga.
Ảnh minh họa
Ông David Oxley - Kinh tế trưởng phụ trách mảng khí hậu và hàng hóa tại Capital Economics, nhận định: “Đây là một bước leo thang đáng kể trong chính sách trừng phạt năng lượng của Mỹ. Nếu được thực thi nghiêm ngặt, lệnh trừng phạt có thể khiến thị trường dầu toàn cầu rơi vào tình trạng thiếu hụt nguồn cung trong năm tới”.
Theo các nguồn tin thương mại quốc tế, nhiều tập đoàn dầu khí quốc doanh của Trung Quốc đã tạm thời ngừng mua dầu Nga vận chuyển bằng đường biển từ hai công ty đang bị Mỹ trừng phạt.
Động thái này cho thấy sự thận trọng của Trung Quốc trước nguy cơ vướng lệnh trừng phạt thứ cấp, đồng thời khiến nguồn cung dầu Nga ra thị trường quốc tế bị thu hẹp, qua đó đẩy giá dầu tăng mạnh hơn.
Trong bối cảnh giá dầu tăng vọt, Bộ trưởng Dầu mỏ Kuwait cho biết Tổ chức Các nước Xuất khẩu Dầu mỏ (OPEC) đang theo dõi chặt chẽ diễn biến thị trường và sẵn sàng nới lỏng hạn ngạch sản lượng nếu xuất hiện tình trạng thiếu hụt nghiêm trọng.
Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng OPEC sẽ hành động thận trọng, tránh gây ra biến động ngược hoặc làm suy yếu xu hướng giá hiện nay.
Theo ông Pavel Molchanov - chuyên gia phân tích đầu tư tại Raymond James, cho đến nay các vòng trừng phạt trước của Mỹ và châu Âu vẫn chưa làm giảm đáng kể lượng dầu Nga xuất khẩu.
“Vòng trừng phạt mới này có thể không làm thay đổi cuộc chơi, nhưng sẽ khiến Nga phải tìm các tuyến vận chuyển phức tạp và tốn kém hơn, từ đó làm tăng chi phí và rủi ro thương mại”, ông Molchanov nhận định.
Ông cũng lưu ý rằng xuất khẩu dầu của Nga chiếm khoảng 7% nguồn cung toàn cầu, nên mọi gián đoạn dù nhỏ đều có thể tạo hiệu ứng dây chuyền tới giá năng lượng thế giới.
Các chuyên gia nhận định, đợt tăng giá lần này là dấu hiệu cho thấy thị trường dầu đang trở lại trạng thái nhạy cảm với rủi ro địa chính trị.
Nếu các lệnh trừng phạt tiếp tục được mở rộng và việc xuất khẩu dầu Nga bị gián đoạn nghiêm trọng, giá Brent có thể duy trì trên mốc 65 USD/thùng, thậm chí tiến gần mốc 70 USD/thùng trong các phiên tới.
Xu hướng này có thể tác động lan tỏa đến lạm phát toàn cầu, khi chi phí vận tải, sản xuất và năng lượng đồng loạt tăng, gây áp lực lên chính sách tiền tệ của nhiều quốc gia.
Văn Hùng