Gạo được bày bán tại một siêu thị ở Osaka, Nhật Bản. Ảnh: Kyodo/TTXVN
Cụ thể, chỉ số đánh giá triển vọng giá trong tháng 6/2025 đã ghi nhận mức giảm kỷ lục 24 điểm, xuống còn 35 điểm.
Đây là lần đầu tiên chỉ số này rơi xuống dưới ngưỡng 50 (mức cho thấy số người dự báo giá giảm nhiều hơn giá tăng) kể từ tháng 4/2022, và cũng là mức thấp nhất kể từ thời kỳ đại dịch COVID-19 vào tháng 9/2021.
Sự thay đổi đột ngột này diễn ra ngay sau khi Chính phủ Nhật Bản vào cuối tháng 5/2025 quyết định giải phóng kho dự trữ gạo thông qua các hợp đồng trực tiếp với nhà bán lẻ, một sáng kiến do Bộ trưởng Nông nghiệp, Lâm nghiệp và Thủy sản Nhật Bản Shinjiro Koizumi thúc đẩy.
Một cuộc khảo sát với 139 nhà cung cấp và các đơn vị liên quan, thực hiện từ ngày 19/6, cho thấy "chính sách quốc gia" là yếu tố có ảnh hưởng lớn nhất (49%) đến nhận định của họ. Các yếu tố khác bao gồm "tình hình thu mua gạo" (26%), "mức tồn kho trong nước" (18%) và "xu hướng tiêu dùng" (5%).
Động thái của chính phủ được kỳ vọng sẽ giúp giá gạo tại các cửa hàng bán lẻ trở nên "dễ thở" hơn. Hiện tại, gạo từ kho dự trữ của chính phủ được bán với giá chỉ khoảng 2.000 yen cho một túi 5kg, thấp hơn đáng kể so với mức giá thị trường. Vào giữa tháng 6/2025, giá trung bình cho 5kg gạo là 3.920 yen (khoảng 27 USD).
Tuy nhiên, một số nhà phân tích vẫn tỏ ra thận trọng, cho rằng đà giảm giá có thể không kéo dài. Mối lo ngại lớn nhất hiện nay là thời tiết nắng nóng khắc nghiệt tại Nhật Bản có nguy cơ cản trở vụ thu hoạch năm nay, gây áp lực lên nguồn cung trong tương lai.
Bối cảnh này diễn ra sau khi giá gạo tăng đột biến từ năm 2024, tạo thêm gánh nặng cho các hộ gia đình vốn đang vật lộn với lạm phát. Số liệu chính thức cho thấy, chỉ riêng trong tháng 5/2025, giá gạo đã tăng 101,7% so với cùng kỳ năm trước, đánh dấu tháng tăng kỷ lục thứ tám liên tiếp.
Nguyễn Tuyến (P/v TTXVN tại Tokyo)