Giá gạo thế giới lao dốc, gạo Việt Nam chịu sức ép cạnh tranh lớn
Theo ghi nhận từ các tổ chức thương mại quốc tế, giá gạo 5% tấm của Thái Lan trong tháng 9/2025 giảm xuống mức thấp nhất trong gần 9 năm, chỉ còn khoảng 358 USD/tấn. Giá gạo cùng loại của Ấn Độ sau khi chạm đáy 3 năm cũng chỉ hồi phục nhẹ lên 363 USD/tấn, trong khi gạo Việt Nam dao động quanh 451 USD/tấn, thấp hơn 22% so với cùng kỳ năm 2024.
Báo cáo của Hội đồng Ngũ cốc Quốc tế (IGC) dự báo sản lượng gạo toàn cầu niên vụ 2025-2026 đạt kỷ lục 727 triệu tấn, tăng 1,5% so với vụ trước, còn tồn kho tăng 4,7%, lên 183 triệu tấn - dấu hiệu cho thấy cung đang vượt xa cầu.
Ấn Độ đang nổi lên là “ngòi nổ” của làn sóng dư cung toàn cầu. Quốc gia này nắm giữ gần 40% tổng sản lượng xuất khẩu gạo, với sản lượng dự kiến 145 triệu tấn, tăng 7% so cùng kỳ. Các doanh nghiệp Ấn Độ kỳ vọng xuất khẩu đạt 22-23 triệu tấn, thậm chí có thể lên tới 30 triệu tấn nếu thời tiết thuận lợi, kéo giá gạo thế giới xuống nhanh.
Ở chiều ngược lại, nhu cầu nhập khẩu lại sụt giảm. Philippines - quốc gia nhập khẩu gạo lớn nhất thế giới - đã tạm dừng nhập khẩu từ ngày 1/9 để bảo hộ sản xuất trong nước đúng mùa thu hoạch. Nếu nước này kéo dài lệnh cấm đến tháng 4/2026, thị trường toàn cầu sẽ mất đi một điểm cầu quan trọng trong nhiều tháng.
Theo Cục Hải quan Việt Nam, 9 tháng năm 2025, xuất khẩu gạo của Việt Nam giảm nhẹ 2% về sản lượng, đạt hơn 6,8 triệu tấn nhưng giá trị giảm tới 20%, còn 3,49 tỷ USD. Riêng tháng 9, sản lượng xuất khẩu sang các thị trường chủ lực giảm gần một nửa, chỉ đạt 377.000 tấn, do ảnh hưởng trực tiếp từ lệnh tạm ngừng nhập khẩu của Philippines.
Dù đối mặt thách thức, các chuyên gia cho rằng gạo Việt vẫn giữ lợi thế về chất lượng và phân khúc thị trường riêng. Theo ông Đỗ Hà Nam - Chủ tịch Hiệp hội Lương thực Việt Nam, các doanh nghiệp cần tích cực mở rộng thị trường, đặc biệt là châu Phi, Trung Quốc và Malaysia. Việt Nam hiện đang đàm phán hợp đồng xuất khẩu lớn với Senegal, mở ra cơ hội tiêu thụ tích cực trong những tháng cuối năm.
Quỳnh Trang