Theo Sở Y tế tỉnh Gia Lai, toàn tỉnh hiện đã triển khai đầy đủ và đồng bộ quy trình phân loại, lưu giữ, vận chuyển và xử lý chất thải y tế nguy hại theo đúng Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 và Nghị định 08/2022/NĐ-CP của Chính phủ. Với hơn 200 trạm y tế xã, phường trên toàn tỉnh, mỗi đơn vị đều có lãnh đạo phụ trách và phân công rõ ràng nhân viên chuyên trách đảm nhiệm công tác này.
Phó Giám đốc Sở Y tế tỉnh, ông Đinh Hà Nam, cho biết việc phân loại rác thải y tế được thực hiện nghiêm ngặt theo Thông tư 20/2021/TT-BYT của Bộ Y tế. Các loại chất thải được phân chia theo màu sắc túi và thùng chứa; 100% bệnh viện và trung tâm y tế cơ sở đều có khu vực lưu giữ chất thải riêng biệt, đáp ứng tiêu chuẩn kỹ thuật. Các đơn vị đồng thời ký hợp đồng với các công ty có giấy phép xử lý chất thải nguy hại hợp pháp để thu gom và xử lý.
Bệnh viện đa khoa trung tâm tỉnh Gia Lai phân loại, thu gom và xử lý đúng quy định để bảo vệ môi trường - Ảnh: Cổng TTĐT tỉnh Gia Lai.
Bác sĩ Chuyên khoa II Ngô Xuân Thế, Phó Giám đốc Bệnh viện Đa khoa trung tâm tỉnh Gia Lai, cho biết áp lực về khối lượng rác thải y tế ngày càng lớn, đặc biệt sau đại dịch Covid-19. Tuy nhiên, bệnh viện vẫn tuân thủ nghiêm quy trình phân loại, thu gom và xử lý để bảo đảm an toàn môi trường và sức khỏe cộng đồng. Hiện chất thải y tế tại bệnh viện được chia thành ba nhóm chính: chất thải lỏng, chất thải rắn thông thường và chất thải rắn nguy hại.
Chất thải lỏng (chủ yếu là nước thải) được xử lý qua nhà máy xử lý nước thải riêng của bệnh viện, được kiểm định định kỳ theo quy định của Bộ Nông nghiệp và Môi trường. Chất thải rắn thông thường được ký hợp đồng thu gom với Công ty CP Môi trường Bình Định; chất thải nguy hại được đấu thầu, lựa chọn đơn vị đủ năng lực; chất thải tái chế được bán đấu giá thông qua Trung tâm Dịch vụ đấu giá tài sản Bình Định.
Một trong những thách thức lớn của các cơ sở y tế là việc phân loại rác ngay từ đầu nguồn. Mỗi ngày, bệnh viện tiếp nhận trên 1.700 bệnh nhân nội trú, cùng hàng nghìn lượt bệnh nhân ngoại trú và các lực lượng dịch vụ, công nhân xây dựng, khiến lượng rác thải phát sinh rất lớn.
Thạc sĩ Phạm Thị Mỹ Dân, Phó Trưởng khoa Kiểm soát nhiễm khuẩn Bệnh viện Đa khoa trung tâm tỉnh Gia Lai chia sẻ: "Chúng tôi bố trí nhiều điểm thu gom và thùng rác phân loại, nhưng nếu thiếu sự hợp tác từ người dân thì việc kiểm soát sẽ rất khó. Không ít trường hợp người nhà bệnh nhân mang thực phẩm, túi nilon, chai nhựa… rồi xả vào thùng rác y tế, gây khó khăn cho khâu phân loại và xử lý”.
Để khắc phục, bệnh viện đã phát động nhiều chiến dịch truyền thông nội bộ, treo băng-rôn và bảng hướng dẫn phân loại rác tại các khu vực công cộng. Đồng thời, bệnh viện từng bước thay thế chai nhựa dùng một lần bằng chai thủy tinh, hạn chế túi nilon và khuyến khích nhà bếp, bếp ăn từ thiện áp dụng mô hình “xanh hóa”.
Từ thực tế triển khai, Sở Y tế tỉnh Gia Lai đã gửi các kiến nghị đến Bộ Y tế và Bộ Nông nghiệp và Môi trường nhằm hoàn thiện chính sách, tạo điều kiện thuận lợi hơn cho công tác xử lý chất thải tại cơ sở. Một trong những kiến nghị trọng tâm là đề nghị Trung ương tăng phân bổ ngân sách cho công tác bảo vệ môi trường y tế, đặc biệt tại các đơn vị vùng sâu, vùng xa - nơi còn thiếu thốn cơ sở hạ tầng và nhân lực.
Sở cũng đề xuất sửa đổi, bổ sung quy định để tạo cơ chế linh hoạt hơn trong xử lý chất thải y tế phát sinh đột biến, nhất là trong các tình huống khẩn cấp như dịch bệnh hoặc thiên tai - vấn đề đã trở nên cấp thiết sau đại dịch Covid-19.
Theo thống kê của Sở Y tế, từ đầu năm 2025 đến nay chưa có cơ sở y tế nào trên địa bàn bị xử phạt vi phạm hành chính theo Nghị định 45/2022/NĐ-CP Quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường. Đây là minh chứng cho thấy ngành y tế tỉnh đã chú trọng tuyên truyền, hướng dẫn và giám sát chặt chẽ, đề cao phòng ngừa hơn xử phạt.
Hằng năm, Sở Y tế tỉnh thành lập các đoàn kiểm tra, lồng ghép trong hoạt động đánh giá chất lượng bệnh viện và tiêu chí “Cơ sở y tế Xanh - Sạch - Đẹp”. Bên cạnh đó, sở phối hợp thường xuyên với các cơ quan liên ngành như Sở Nông nghiệp và Môi trường, Công an tỉnh, Viện Vệ sinh Dịch tễ Tây Nguyên và Viện Pasteur Nha Trang để thanh tra chuyên đề. Kết quả cho thấy phần lớn các đơn vị y tế đều thực hiện tốt tiêu chí môi trường, chưa ghi nhận vi phạm lớn.
Công tác quản lý chất thải y tế tại Gia Lai là ví dụ điển hình về cách làm bài bản, chủ động và linh hoạt trong điều kiện còn nhiều khó khăn. Nhờ sự chỉ đạo sát sao của Sở Y tế, nỗ lực của các cơ sở y tế và tinh thần trách nhiệm của đội ngũ cán bộ, công nhân viên, việc xử lý chất thải y tế tại tỉnh đã đạt nhiều kết quả tích cực, góp phần bảo vệ sức khỏe cộng đồng và môi trường.
Đức Bách