Tính đến hết tháng 8/2025, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu qua Cửa khẩu quốc tế Lệ Thanh, Gia Lai đạt 155 triệu USD. Trong đó, xuất khẩu đạt 63 triệu USD với các mặt hàng chủ lực như sắt thép, phân bón, bò sống; hoạt động quá cảnh, chủ yếu là chuối tươi, tăng 59% so với cùng kỳ. Lượng phương tiện và hành khách qua lại cũng tăng mạnh. Tuy nhiên, theo các doanh nghiệp, hoạt động thương mại qua cửa khẩu vẫn vướng ba nhóm khó khăn, gồm: quy trình thông quan, hoàn thuế GTGT còn phức tạp; chi phí không chính thức và thuế phí cao gây áp lực lớn, nhất là với nông sản.
Bên cạnh đó, hạn ngạch giấy phép liên vận Việt Nam – Campuchia đã hết, trong khi phía bạn chưa đồng ý bổ sung, dẫn đến thiếu phương tiện. Về hạ tầng, 5 kho bãi hiện có đều nằm ngoài khu vực cửa khẩu, gây bất tiện cho logistics; mùa cao điểm thường quá tải. Thời gian làm việc không đồng bộ giữa cửa khẩu Lệ Thanh (20h00) và Oyadav (17h30) cũng làm gián đoạn lưu thông hàng hóa.
Ông Bùi Trần Nhân Trí nêu kiến nghị tại buổi đối thoại. (Ảnh: Nguyễn Thảo)
Ông Bùi Trần Nhân Trí- Phó Tổng giám đốc THILOGI (Công ty TNHH Giao nhận vận chuyển Quốc tế Trường Hải) nêu kiến nghị: “Có một thủ tục tuy nhỏ thôi, nhưng dẫn tới hoạt động của doanh nghiệp bị chậm. Đó là thủ tục kiểm dịch thực vật. Theo quy định, chứng nhận kiểm dịch thực vật thì Campuchia cấp ở Phnom Penh. Trong nước thì cần bản gốc. Nhưng từ Phnom Penh về Cửa khẩu Lệ Thanh phải mất 2 đến 3 ngày, trong khi ngày nào cũng có thủ tục. Kiến nghị cơ quan kiểm dịch thực vật chấp thuận bản scan qua đường điện tử trước, tạo điều kiện nhanh nhất cho doanh nghiệp. Vì chúng tôi xuất khẩu chuối tươi, nếu chờ 2 đến 3 ngày thì chậm.”
Kết luận hội nghị, ông Phạm Anh Tuấn – Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai yêu cầu, các sở, ngành khẩn trương rà soát, giải quyết ngay những kiến nghị cấp bách của doanh nghiệp; đồng thời đẩy mạnh cải cách hành chính, đổi mới tinh thần làm việc theo hướng đồng hành, hỗ trợ. Về lâu dài, tỉnh sẽ quy hoạch lại Cửa khẩu Lệ Thanh và hoàn thiện đề án phát triển Khu kinh tế cửa khẩu; đồng thời làm việc với tỉnh Ratanakiri (Campuchia) trong tháng 10/2025 để tháo gỡ vướng mắc.
Toàn cảnh buổi đối thoại. (ảnh: Nguyễn Thảo)
Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai cũng kêu gọi doanh nghiệp chủ động nghiên cứu thị trường, mở rộng hướng đi mới, đặc biệt là chế biến sâu nông sản từ vùng nguyên liệu trong nước và Campuchia để xuất khẩu.
Ông cam kết chính quyền tỉnh sẽ đồng hành, tạo mọi điều kiện thuận lợi, hướng tới mục tiêu đưa kim ngạch xuất nhập khẩu của Cửa khẩu quốc tế Lệ Thanh đạt từ 2 đến 3 tỷ USD vào năm 2030.
Ông Phạm Anh Tuấn cam kết đồng hành cùng doanh nghiệp, đồng thời mời gọi doanh nghiệp chung sức với tỉnh phát triển hoạt động thương mại tại Cửa khẩu Lệ Thanh. (ảnh: Nguyễn Thảo)
“Phía doanh nghiệp, tôi đề nghị hành động ngay, đăng ký đi. Ai muốn làm logistics, ai muốn làm chế biến nông sản, đề xuất cần bao nhiêu ha, làm gì, vùng nguyên liệu ở đâu? Tinh thần làm là thu gom hết vùng nguyên liệu ở vùng này và các tỉnh của Campuchia, gom về đây, chế biến sâu, sau đó xuất đường bộ theo Quốc lộ 1, về cảng nước sâu Phù Mỹ, cảng Quy Nhơn. Đề xuất tất cả những gì cần thiết, về thuế, về vốn. Doanh nghiệp sẽ cùng đồng hành với tỉnh trong quy hoạch, xây dựng lại Khu kinh tế Cửa khẩu quốc tế Lệ Thanh trong giai đoạn tới”, ông Tuấn nói.
Nguyễn Thảo/VOV-Tây Nguyên