Sinh ra và lớn lên giữa những năm tháng chiến tranh, già làng Điểu Đi, năm nay đã ngoài 70 tuổi, từng tham gia làm liên lạc cho cách mạng, góp sức vào công cuộc giải phóng quê hương. Hòa bình lập lại, ông tiếp tục gắn bó với chính quyền, trở thành Chủ tịch UBND xã. Sau khi nghỉ hưu, ông đảm nhận nhiều vai trò trong ban tự quản bon Bu Prăng 2. “Trước kia dân khổ lắm, đói triền miên, con nít không được đi học, bệnh thì tự chữa bằng thuốc rừng, ai sống được thì sống”, ông trầm ngâm kể. Sau ngày giải phóng, cuộc sống có đỡ hơn nhưng bà con vẫn sản xuất theo tập quán cũ, chỉ quen với kiểu làm ngày nào ăn ngày đó. Nhận thức về y tế, kế hoạch hóa gia đình hay pháp luật còn nhiều hạn chế.
Già làng Điểu Đi (bên phải) gặp gỡ người dân để tuyên truyền về cách làm kinh tế, về chấp hành các đường lối, chủ trương của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước
Hiểu được vai trò của mình, già làng Điểu Đi kiên trì vận động bà con thay đổi nếp nghĩ, cách làm. “Mình phải gần dân, đến từng nhà khi rảnh. Nói chuyện trong buổi sinh hoạt, trong bữa cơm, lúc đi làm rẫy... Phải nói sao cho bà con hiểu rõ cái nên làm, cái cần tránh”, ông chia sẻ. Những nội dung tưởng chừng khô khan như chủ trương, chính sách, khi qua lời nói mộc mạc của già làng Điểu Đi lại dễ thấm, dễ tin.
Già làng Điểu Đi phối hợp với các cấp, đoàn thể tuyên truyền, vận động dân làng áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất, chọn giống cây trồng, vật nuôi phù hợp với địa phương. Nhờ đó, nhiều hộ trong bon chuyển đổi sang trồng cây mắc ca là loại cây hợp đất đồi, cho hiệu quả kinh tế cao.
Người dân giờ đã đủ ăn, đủ mặc, nhiều hộ vươn lên khá giả. Song song với phát triển kinh tế, ông còn tích cực tuyên truyền, vận động bà con từ bỏ tập tục sinh đẻ tại nhà, chăm sóc sức khỏe sinh sản, đưa trẻ đến trường đầy đủ. “Trước nhiều nhà đông con quá, nuôi không nổi, khổ cả đời. Mình nói mãi, giờ cũng đỡ rồi”, ông cười hiền.
Gia đình anh Hoàng Văn Hân - người dân tộc Tày, là một trong những hộ dân tiêu biểu chịu ảnh hưởng tích cực từ già Điểu Đi. Vào vùng kinh tế mới từ năm 2012, anh Hân kể: “Khi mới về đây, tôi chưa biết gì về nếp sống ở địa phương. Nhờ già Điểu Đi thường xuyên đến thăm hỏi, chỉ bảo chuyện gì nên làm, chuyện gì không nên mà gia đình tôi từng bước ổn định, phát triển. Nghe lời già, vợ chồng tôi sinh ít con để có điều kiện chăm lo học hành, cuộc sống ngày càng khá hơn”.
Không chỉ người địa phương mà cả những cư dân mới cũng cảm nhận được sự gần gũi, tận tụy của người già làng đáng kính. Điểu Đi không nề hà mưa nắng, tuổi cao vẫn miệt mài tuyên truyền, kết nối, hóa giải các mâu thuẫn nhỏ trong cộng đồng, góp phần giữ gìn an ninh trật tự thôn, bon.
Nói về già làng Điểu Đi, Bí thư Đảng ủy xã Quảng Trực Dương Huy Toàn cho biết: “Già làng Điểu Đi là tấm gương tiêu biểu về người uy tín trong cộng đồng. Dù tuổi đã cao nhưng ông luôn đồng hành với địa phương trong mọi hoạt động. Từ vận động xóa đói giảm nghèo, xây dựng đời sống văn hóa, giữ gìn quốc phòng - an ninh đến tuyên truyền chính sách pháp luật, ông đều làm bằng tinh thần trách nhiệm và sự gần dân đặc biệt. Vai trò của ông Điểu Đi cũng như các già làng, người có uy tín khác là vô cùng quan trọng trong phát triển bền vững vùng biên giới”.
Gần 70 tuổi đời, hơn nửa đời người gắn bó với công việc “nói cho dân nghe, làm cho dân tin”, già làng Điểu Đi vẫn âm thầm như con suối giữa rừng, nhỏ nhẹ nhưng bền bỉ. Giữa vùng biên giới đầy gian khó, nơi mỗi bước chuyển đều cần sự đồng thuận từ cộng đồng, những người như già làng Điểu Đi chính là cầu nối quý giá, giúp chính sách đến gần với đời sống, giúp bon làng bền vững trên hành trình đổi thay.
Nguyễn Hiền