Đằng sau cơn “sốt” nhà trọ mỗi mùa nhập học không chỉ là câu chuyện cung - cầu đơn thuần, mà còn phản ánh những biến động đặc thù của thị trường cho thuê, với sự chi phối mạnh mẽ của yếu tố thời điểm và tâm lý người thuê.
Sinh viên mới, giá thuê trọ cũng "lên lớp".
Phòng trọ khan hiếm, giá tăng từng ngày
Theo khảo sát của phóng viên, tại phường Cầu Giấy - nơi tập trung nhiều trường đại học lớn có mức giá thuê phòng trọ 20 - 25m2 đã đủ đồ dao động từ 5 - 5,5 triệu đồng/tháng. Các căn chung cư mini tại đây có giá từ 8 - 9 triệu đồng/tháng.
Tại Hà Đông, giá thuê phòng trọ tương tự khoảng 4,5 - 5 triệu đồng/tháng, chung cư mini dao động 7 - 9 triệu đồng. Trong khi đó, ở khu vực Bạch Mai, nơi tập trung các trường đại học lớn như: Đại học Bách khoa Hà Nội, Đại học Kinh tế Quốc dân… giá phòng trọ có diện tích khoảng 25 - 30m2 phổ biến ở mức 4,5 - 5,2 triệu đồng/tháng, chung cư mini có giá từ 7 - 8 triệu đồng. Tất cả các mức giá trên đều chưa bao gồm chi phí điện, nước, vệ sinh.
Nhiều tân sinh viên chấp nhận thuê trọ cách trường 5 - 10km để tiết kiệm chi phí.
Chia sẻ với VnBusiness, Khánh Huyền (quê Ninh Bình) - tân sinh viên Học viện Báo chí và Tuyên truyền cho biết: “Sau khi có thông tin nhập học, em cùng mẹ lên Hà Nội tìm nhà trọ, những phòng trọ gần trường thường có giá rất cao so với những phòng ở khu vực xa và ngõ sâu. Thời điểm sát ngày nhập học nếu không cọc sớm sẽ không có phòng, nhu cầu thuê phòng của các bạn tân sinh viên ngày càng nhiều”.
“Sau nhiều lần thương lượng, em đã quyết định thuê phòng trọ trong khu vực phường Cầu Giấy, căn phòng khoảng 20m2 với giá 5 triệu đồng. Sau khi nhận phòng, em phải lên các hội nhóm để tìm người ở ghép, điều này tuy bất tiện về sinh hoạt nhưng sẽ giảm được phần nào chi phí thuê”, Khánh Huyền nói.
Tương tự, chị Nguyễn Thị Loan (quê Hải Phòng) chia sẻ, chúng tôi đi xem nhiều nơi, môi giới rao giá 3 - 4 triệu đồng/tháng cho phòng 25m2 nhưng khi đến nơi lại báo giá 5 - 6 triệu đồng. Giá trên chưa kể phí điện, nước, vệ sinh…Cuối cùng, gia đình phải thuê phòng xa trường 5km với giá 4 triệu đồng.
Đặc biệt, trên các diễn đàn thuê phòng trọ, nhiều tài khoản phản ánh tình trạng “hét” giá bất chấp, có những căn vỏn vẹn vài mét vuông nhưng cũng được môi giới rao giá thuê lên tới 1,5 triệu đồng, nếu tính thêm các chi phí đi kèm như điện, nước, dịch vụ, gửi xe, internet… thì tổng số tiền người thuê phải trả dao động từ 2 - 2,5 triệu đồng/tháng.
Căn phòng vỏn vẹn vừa chiếc đệm cũng bị môi giới "hét" giá thuê lên tới 1,5 triệu đồng/tháng chưa bao gồm các chi phí sinh hoạt đi kèm.
Dữ liệu từ Batdongsan.com.vn cho thấy, cuối tháng 7, lượng người tìm kiếm thuê nhà riêng tăng 15% so với tháng trước, mức độ quan tâm đến nhà trọ, chung cư, nhà mặt phố cho thuê cũng tăng 4 - 11%. Đây là con số cho thấy nhu cầu thuê nhà ở Hà Nội đang ở ngưỡng cao, đặc biệt trước mùa nhập học.
Anh Nguyễn Văn Sang - Môi giới tại một công ty cho thuê bất động sản nhận định, nhiều chủ nhà bắt đầu tăng giá từ tháng 8 và đầu tháng 9 sẽ tiếp tục tăng mạnh hơn khi tân sinh viên nhập học ồ ạt. Những phòng gần trường, có đầy đủ nội thất thường được phụ huynh ưu tiên, nên giá biến động liên tục. Sau tháng 10, khi nhu cầu ổn định, giá sẽ hạ nhiệt và thị trường có nhiều lựa chọn hơn.
Không chỉ đối mặt chi phí cao, nhiều phụ huynh và sinh viên còn lo ngại về an ninh, phòng cháy chữa cháy. Ông Nguyễn Quốc Anh - Phó Tổng giám đốc Batdongsan.com.vn khuyến nghị: “Người thuê nên xem xét kỹ lưỡng lối thoát hiểm, thiết bị phòng cháy chữa cháy, tránh gần nơi sản xuất đồ dễ cháy nổ. Đồng thời, cần kiểm tra phòng trọ có lắp camera giấu kín không để đảm bảo an toàn và quyền riêng tư”.
Khi nhu cầu tăng, giá lập tức “bật dậy”
Hiện tượng giá thuê nhà trọ “nhảy múa” mỗi mùa nhập học không phải mới, nhưng năm nay mức tăng được nhiều phụ huynh đánh giá là “nóng” hơn. Nguyên nhân sâu xa đến từ chênh lệch cung - cầu mang tính thời điểm. Hà Nội tập trung hàng trăm nghìn sinh viên từ khắp nơi đổ về, trong khi số lượng phòng trọ đạt chuẩn về diện tích, tiện ích, an ninh lại có giới hạn.
Về phía chủ nhà, việc tăng giá thuê phản ánh kỳ vọng tối đa hóa lợi nhuận khi nhu cầu đạt đỉnh. Với hợp đồng thường kéo dài một năm, nhiều chủ nhà chấp nhận “neo giá” cao ngay từ đầu để tránh bị “thiệt” trong các tháng sau. Điều này tạo ra một vòng xoáy khiến phụ huynh buộc phải trả mức giá cao nếu muốn ở gần trường.
Dưới góc độ thị trường, đây là biểu hiện điển hình của quy luật cung - cầu không cân bằng ngắn hạn. Khi cầu tăng đột biến (tân sinh viên nhập học), giá lập tức bị đẩy lên, tạo ra “sóng giá” cục bộ. Theo các chuyên gia, hiện tượng này sẽ hạ nhiệt khi nhu cầu ổn định sau tháng 10, nhưng với các gia đình phải thuê ngay đầu năm học, chi phí ban đầu là gánh nặng không nhỏ.
Ngoài yếu tố mùa vụ, giá thuê còn chịu tác động từ mặt bằng giá bất động sản nói chung. Chi phí mua đất, xây dựng nhà trọ, giá căn hộ mini đều tăng theo thời gian, kéo theo việc chủ nhà “truyền” chi phí sang người thuê.
Thêm vào đó, sự phát triển nhanh của các khu đô thị mới khiến nhiều nhà trọ được xây dựng với tiêu chuẩn cao hơn, có thang máy, nội thất đầy đủ và tất yếu mức giá cao hơn phòng trọ truyền thống.
Đáng chú ý, dữ liệu của Batdongsan.com.vn cho thấy xu hướng thuê nhà đang thay đổi: người thuê sẵn sàng chấp nhận ít nội thất hơn hoặc chuyển sang thuê ở ghép để giảm chi phí. Đây là cách thích nghi mang tính kinh tế khi giá thuê vượt quá khả năng chi trả trung bình.
Theo khảo sát, mức chi phí chấp nhận được của nhiều sinh viên hiện dao động khoảng 2 - 3 triệu đồng/người/tháng. Do đó, việc ghép 2 - 3 người trong một căn hộ giá 5 - 6 triệu trở thành giải pháp phổ biến.
Trong ngắn hạn, phụ huynh và sinh viên vẫn phải chấp nhận bài toán kinh tế: hoặc trả cao để ở gần trường, hoặc đi xa hơn để giảm chi phí. Nhưng về dài hạn, thị trường cho thuê nhà trọ chỉ có thể ổn định khi cung được bổ sung bền vững, thay vì chỉ điều chỉnh theo mùa vụ.
Tiến Anh