Ngày 23-12, Hiệp hội Doanh nghiệp Hàng Việt Nam Chất lượng cao phối hợp cùng Trung tâm Nghiên cứu Kinh doanh và Hỗ trợ Doanh nghiệp (BSA) tổ chức hội thảo “Khám phá nhu cầu mới của người tiêu dùng Việt mùa Tết và Chiến lược bán hàng hiệu quả”.
Cắt giảm ngân sách chi tiêu trước áp lực giá
Tại hội thảo, bà Nguyễn Phương Nga, Giám đốc Khối Kinh doanh Numerator Việt Nam, nhận định đây là "thời điểm vàng". Đây là lúc các doanh nghiệp bắt đầu chạy đà cho mùa kinh doanh lớn nhất trong năm.
Theo bà Nga, câu hỏi lớn nhất hiện nay là liệu người tiêu dùng có dám chi tiêu mạnh tay như trước dịch hay vẫn thắt lưng buộc bụng. Thông thường, người dân mua sắm trước Tết khoảng 4-5 tuần, tùy đặc thù từng ngành hàng.
Khảo sát của Numerator Việt Nam vào tháng 9-2025 cho thấy 83% người được hỏi tin rằng tình hình kinh tế sẽ khả quan trong 12 tháng tới. Niềm tin của người tiêu dùng đã quay lại mức tự tin như giai đoạn trước dịch COVID-19.
Tuy nhiên, từ cuối tháng 9 đến nay, tình hình thiên tai và sự thay đổi chính sách thuế khiến thị trường có nhiều biến động. Những người kinh doanh bán lẻ, nhất là trên sàn thương mại điện tử, đang lúng túng trước việc tăng phí sàn. Trong khi đó, người tiêu dùng cũng phải đối mặt với áp lực giá cả leo thang.
“Nhiều bà nội trợ đi chợ thấy giá rau mắc hơn cả thịt. Phần lớn người Việt quen tiêu dùng rau nên điều này khiến họ tính toán cẩn trọng hơn. Đây là xu hướng phổ biến, ai đi chợ cũng thấy căng thẳng”, bà Nga dẫn chứng.
Trong các sản phẩm tiêu dùng nhanh (FMCG) được đo lường, thị trường hiện chia đều ở mức 50-50 hoặc 49-51. Khoảng 50% ngành hàng FMCG ghi nhận khách hàng vẫn mua với giá cao hơn. Trong khi đó, 50% còn lại chuyển hướng sang các lựa chọn có giá thấp hơn.
Dù các nhà sản xuất tăng giá, chi phí trung bình thực tế khách hàng trả cho mỗi sản phẩm lại giảm. Điều này cho thấy người tiêu dùng đang tích cực săn tìm các chương trình ưu đãi. Họ thường để sẵn hàng trong giỏ và chỉ thanh toán khi có giá hời.
Dữ liệu phân tích hành vi mua sắm cho thấy sự phân hóa rõ rệt trong quyết định chi tiêu của người dân. Trong số 51% ngành hàng có giá mua giảm, khoảng 30% người tiêu dùng ưu tiên chọn sản phẩm rẻ hơn nhưng mua số lượng nhiều hơn để tận dụng ưu đãi.
Ngược lại, có khoảng 21% ngành hàng ghi nhận tình trạng người dân vừa chọn đồ rẻ, vừa giảm khối lượng mua sắm. Đây là minh chứng cho việc cắt giảm ngân sách thực sự trong bối cảnh áp lực kinh tế đè nặng.
Theo chuyên gia, Tết năm 2026 người dân cân nhắc kỹ lưỡng trước khi "xuống tiền". Ảnh: T.QUỲNH
Thịt kho hột vịt đóng hộp, dưa món sẽ đắt hàng?
Hướng tới thị trường Tết năm 2026, bà Nga gợi ý ba "từ khóa" chủ đạo để doanh nghiệp điều chỉnh kế hoạch kinh doanh và truyền thông gồm: Truyền thống, Thiết thực và Tiện lợi.
Chữ T đầu tiên là Truyền thống. Trong bối cảnh hiện đại, giá trị này mang sắc thái mới. Người tiêu dùng, đặc biệt là Gen Z, đang quay về các giá trị cốt lõi nhưng thể hiện theo cách riêng. Ví dụ là trào lưu mặc Việt phục, áo dài cách tân đi chúc Tết nở rộ gần đây. Hay việc tìm về hương vị Tết xưa, món ăn cổ truyền nhưng được đóng gói bắt mắt, trẻ trung.
Theo bà Nga, đây là sự giao thoa giữa truyền thống và hiện đại. Doanh nghiệp nào kể được câu chuyện văn hóa bằng ngôn ngữ của người trẻ sẽ thắng lớn.
Chữ T thứ hai là Thiết thực. Sau một năm kinh tế biến động, thu nhập chưa phục hồi mạnh mẽ, xu hướng chi tiêu thông minh lên ngôi. Người tiêu dùng sẽ cân nhắc kỹ lưỡng trước khi “xuống tiền”.
Chữ T cuối cùng là Tiện lợi. Thời gian nghỉ Tết có hạn, người dân muốn nghỉ ngơi, sum vầy thay vì bận rộn bếp núc. Do đó, nhu cầu về sự tiện lợi tăng cao ở hai khía cạnh: mua sắm và sử dụng.
Về mua sắm, khách hàng cần sự dễ dàng, đa kênh. Họ muốn thấy sản phẩm trên mạng xã hội là mua được ngay, hoặc ra cửa hàng tiện lợi gần nhà là có.
Về sử dụng, các dòng sản phẩm sơ chế hoặc nấu sẵn như thịt kho hột vịt đóng hộp, dưa món, bánh chưng hút chân không dự báo sẽ rất đắt hàng. Người mua chỉ cần hâm nóng lại là có thể dùng ngay, giúp giải phóng sức lao động cho phụ nữ trong dịp Tết.
“Nếu kết hợp được ba yếu tố này, sản phẩm chắc chắn sẽ có chỗ đứng trong giỏ hàng Tết năm 2026 của người tiêu dùng”, bà Nga nói.
TÚ UYÊN