Tại tọa đàm “Phòng vệ thương mại: Góc nhìn từ các vụ việc điều tra với ngành hàng tấm pin năng lượng mặt trời” diễn ra ngày 27/12, bà Nguyễn Yến Ngọc - Trưởng phòng Xử lý phòng vệ thương mại nước ngoài, Cục Phòng vệ thương mại (Bộ Công thương) cho biết, Việt Nam hiện được đánh giá là quốc gia có năng lực lớn trong sản xuất và xuất khẩu tấm pin năng lượng mặt trời, bắt kịp xu hướng phát triển năng lượng xanh trên toàn cầu.
Tuy nhiên, mặt hàng pin năng lượng mặt trời nằm trong danh sách cảnh báo nguy cơ bị điều tra phòng vệ thương mại, điều tra chống lẩn tránh phòng vệ thương mại.
Cụ thể, Ấn Độ điều tra về biện pháp chống bán phá giá năm 2021 tuy nhiên sau đó bên nguyên đơn đã rút đơn và chấm dứt vụ việc đó. Tiếp theo, Thổ Nhĩ Kỳ đã tiến hành điều tra chống lẩn tránh phòng vệ thương mại với biện pháp chống bán phá giá vào năm 2023 và kết quả là tất cả doanh nghiệp hợp tác trong vụ việc đều được mức thuế 0%.
Đáng chú ý, Hoa Kỳ là nước đã tiến hành điều tra 3 biện pháp phòng vệ thương mại với Việt Nam là chống bán phá giá, chống trợ cấp và tự vệ sau đó tiến hành điều tra mở rộng của các biện pháp trên là điều tra chống lẩn tránh về chống bán phá giá và chống trợ cấp.
Ông Đỗ Ngọc Hưng - Tham tán thương mại Hoa Kỳ cho biết, nhu cầu sử dụng pin năng lượng mặt trời của Hoa Kỳ rất lớn với giá trị nhập khẩu hàng tỷ USD mỗi năm.
Mặc dù vậy, việc phải đối mặt với các vụ việc phòng vệ thương mại đã gây khó khăn lớn cho ngành sản xuất pin năng lượng mặt trời trong nước.
Do đó, doanh nghiệp chủ động cần chuyển đổi sản xuất và ứng phó với các vụ kiện phòng vệ thương mại, nhằm giảm rủi ro và tăng lợi thế cho hàng hóa xuất khẩu.
Tấm pin năng lượng mặt trời đối mặt với điều tra phòng vệ thương mại
Trước đó, Bộ Thương mại Mỹ (DOC) đã thông báo áp mức thuế chống bán phá giá sơ bộ dao động từ 21% đến 217% đối với tấm pin mặt trời nhập khẩu từ bốn nước Đông Nam Á gồm Malaysia, Campuchia, Thái Lan và Việt Nam. Quyết định này được đưa ra sau khi cuộc điều tra của Bộ Thương mại Mỹ (DOC) kết luận ban đầu rằng, các nhà sản xuất ở bốn nước này, phần lớn là các công ty Trung Quốc đầu tư, ồ ạt bán pin mặt trời vào Mỹ ở mức giá thấp hơn chi phí sản xuất.
Mức áp dụng với Việt Nam là từ 53,3%, có những công ty phải chịu mức thuế 271,28%. Cụ thể, pin mặt trời từ nhiều nhà xuất khẩu tại Việt Nam, bao gồm JA Solar Vietnam, Jinko Solar (Vietnam) Industries, Boviet Solar Technology và Trina Solar Energy Development Company, chịu mức thuế từ 53,3% đến 56,51%. Các nhà xuất khẩu pin mặt trời còn lại của Việt Nam chịu mức thuế 271,28%. Pin mặt trời từ Campuchia đối mặt mức thuế 117,12%, trong khi đó, mức thuế áp vào pin mặt trời từ Thái Lan dao động từ 77,85-154,68%.
Đây chỉ là các mức thuế sơ bộ và mức thuế cuối cùng, có thể tăng, giảm so với mức ban đầu hoặc được hủy bỏ, sẽ được DOC đưa vào ngày 18/4/2025. Trước mắt, các nhà xuất khẩu pin mặt trời của Đông Nam Á phải đặt cọc tiền thuế chống bán phá giá khi bán sản phẩm sang Mỹ.
Ngọc Châm