Gia tộc Rothschild: Đế chế ngân hàng kín tiếng và giàu có nhất lịch sử

5 giờ trướcBài gốc

Gia tộc Rothschild thế hệ đầu tiên - những người đặt nền móng cho một đế chế tài chính toàn cầu

Gia tộc Rothschild là một trong những dòng họ lâu đời, giàu có và có ảnh hưởng sâu rộng nhất trong lịch sử thế giới. Vào thế kỷ 18, họ gần như kiểm soát toàn bộ ngành tài chính - ngân hàng toàn cầu và được xem là những người đặt nền móng cho hệ thống ngân hàng hiện đại. Dù sở hữu khối tài sản khổng lồ và tầm ảnh hưởng bao trùm nhiều quốc gia, gia tộc Rothschild lại nổi tiếng với lối sống kín đáo và những bí mật luôn khiến công chúng tò mò.

LỊCH SỬ HÌNH THÀNH

Nhiều gia tộc tài phiệt Do Thái gắn bó mật thiết với thành phố Frankfurt on Main của Đức và gia tộc Rothschild cũng không phải là ngoại lệ. Từ cuối thế kỷ 17, Frankfurt on Main đã trở thành trung tâm tài chính hàng đầu của nước Đức, với mạng lưới thương mại rộng khắp kết nối các đô thị lớn của châu Âu.

Thành phố này còn sở hữu một trong những sàn giao dịch chứng khoán lâu đời nhất thế giới. Ngay từ thế kỷ 16, các hội chợ Frankfurt đã là nơi diễn ra các giao dịch lớn về cổ phiếu. Sang thế kỷ 18, người Do Thái gần như độc quyền trong lĩnh vực kinh doanh kim loại quý, kim cương và hàng hóa xa xỉ trên khắp châu Âu.

Sự hiện diện của người Do Thái trong hệ thống tài chính châu Âu càng trở nên nổi bật sau cuộc Chiến tranh Napoleon (1803–1815), đánh dấu sự vươn lên mạnh mẽ của gia tộc Rothschild.

Người sáng lập gia tộc này là Mayer Amschel, sinh năm 1743 tại khu ổ chuột dành cho người Do Thái ở Frankfurt on Main. Cha ông là Amschel Moses Bauer, người điều hành một văn phòng đổi tiền, được nhận diện bằng biểu tượng tấm khiên đỏ có hình đại bàng mạ vàng.

Từ hình ảnh ấy, Mayer Amschel chọn "Rothschild" có nghĩa là "chiếc khiên đỏ". Từ đó, tên của Mayer Amschel được đổi thành Mayer Rothschild.

Năm 12 tuổi, Mayer Rothschild đến Hanover học việc tại ngân hàng Oppenheimer - một gia tộc ngân hàng Do Thái có tiếng. Trở về Frankfurt, ông bắt đầu sự nghiệp với việc kinh doanh tiền đúc từ kim loại quý và các món đồ cổ, đặc biệt là huân chương và huy chương xưa.

Có giả thuyết cho rằng chính hoạt động buôn bán tiền đúc là nền tảng đầu tiên tạo nên khối tài sản khổng lồ của gia tộc Rothschild. Từ năm 1764, Mayer Rothschild đã cung cấp tiền xu và vàng cho Hoàng đế William IX cùng Bá tước Hesse-Kassel – một trong những vị quân chủ giàu có nhất châu Âu thời đó.

Mayer Amschel Rothschild (1744–1812) là người đã đặt nền móng cho mô hình ngân hàng hiện đại

Đến năm 1769, ông chính thức điều hành một ngân hàng tư nhân và trở thành nhà cung cấp tài chính chủ yếu cho gia tộc Hesse-Kassel.

Để duy trì sự bền vững và phát triển lâu dài cho dòng họ, Mayer Rothschild đã lập ra một bộ luật gia tộc gồm 6 điều cốt lõi:

Điều 1: Quyền điều hành doanh nghiệp chỉ được trao cho các thành viên nam trong gia tộc. Việc kinh doanh chỉ dành cho nam giới, và chỉ những người con trai trong dòng trực hệ mới có quyền thừa kế. Trong mỗi gia đình, con trai cả là người đứng đầu, đưa ra quyết định dựa trên sự đồng thuận với các thành viên khác.

Điều 2: Nam giới chỉ được kết hôn với chị em họ thuộc thế hệ thứ hai nhằm giữ gìn tài sản và danh tiếng cho gia tộc. Nữ giới chỉ được phép kết hôn với tầng lớp quý tộc và phải giữ nguyên đức tin Do Thái giáo.

Điều 3: Không ai trong gia tộc được kê khai hay tiết lộ quy mô tài sản, kể cả khi bị triệu tập ra tòa. Mọi mâu thuẫn nội bộ phải được giải quyết trong gia đình.

Điều 4: Các thành viên phải sống hòa thuận, tin tưởng và yêu thương lẫn nhau, đồng thời chia sẻ lợi nhuận một cách công bằng.

Điều 5: Tất cả phải duy trì lối sống tiết kiệm, khiêm tốn – một yếu tố then chốt tạo nên sự thịnh vượng của gia tộc.

Điều 6: Quyền lãnh đạo thuộc về người có năng lực làm giàu vượt trội nhất cho gia tộc, bất kể tuổi tác hay thời gian hoạt động. Nhờ cơ chế tập trung quyền lực này, gia tộc Rothschild có thể vượt qua mọi cuộc khủng hoảng tài chính trên thị trường.

NHỮNG "TRỤ CỘT" ĐẦU TIÊN CỦA GIA TỘC ROTHSCHILD

Mayer Rothschild là người đặt nền móng cho khối tài sản khổng lồ của gia tộc Rothschild. Ông có năm người con trai gồm Amschel, Solomon, Nathan, Karl và James, tất cả đều mang họ Rothschild.

Rothschild là một trong những gia tộc giàu có bền vững nhất thế giới

Chính các con trai của Mayer Rothschild là những người đã nhân lên khối tài sản của gia tộc gấp hàng nghìn lần, bằng việc kiểm soát các ngân hàng đặt tại những thành phố lớn nhất châu Âu. Amschel Rothschild, con trai cả, tiếp quản ngân hàng tại Frankfurt on Main sau khi Mayer Rothschild qua đời vào năm 1812. Tuy nhiên, do không có con, quyền quản lý ngân hàng này sau đó được chuyển giao cho các cháu trai của ông.

Nathan Rothschild là người thành lập chi nhánh tại London với việc thành lập ngân hàng N. M. Rothschild & Sons vào năm 1811. Đến năm 1814, ngân hàng này đã tài trợ cho cuộc chiến chống lại Napoleon, góp phần nâng cao vị thế của dòng họ tại Anh.

Năm 1816, Solomon Rothschild mở ngân hàng tại Vienna và đặt nền móng cho chi nhánh Rothschild tại Áo. Ngoài vai trò là nhà tài chính, ông còn là nhà công nghiệp và địa chủ lớn nhất nước Áo, sở hữu các mỏ than ở Vitkovica cùng một nhà máy sản xuất nhựa đường tại Dalmatia.

Mặc dù đi ngược với quy định hôn nhân nội tộc trong bộ luật gia tộc, Nathan Rothschild kết hôn với Chana Cohen - con gái của tỷ phú Barent Cohen, người Do Thái giàu nhất châu Âu thời bấy giờ. Con trai của họ, Lionel Rothschild, tiếp tục mở rộng ảnh hưởng của gia tộc tại nước Anh. Một điểm thú vị là Karl Marx, người sáng lập chủ nghĩa Marx - thuộc dòng họ bên ngoại của Barent Cohen, tức có mối quan hệ họ hàng xa với nhà Rothschild.

Gia tộc Rothschild đã nhanh chóng xây dựng đế chế tài chính tại Anh, dựa trên sự liên kết chặt chẽ giữa các gia đình tài phiệt Do Thái có quan hệ thân tộc. Nathan Rothschild chính là nhà tài trợ chủ yếu cho việc thành lập Ngân hàng Anh trong hai năm 1825-1826, củng cố thêm vai trò then chốt của dòng họ trong hệ thống tài chính Anh.

Đến năm 1885, Nathaniel Rothschild, con trai của Nathan đã trở thành người Do Thái đầu tiên được phong huân tước và gia nhập câu lạc bộ các huân tước của nước Anh. Thủ tướng Anh David Lloyd George từng gọi Nathaniel Rothschild là "người đàn ông quyền lực nhất nước Anh" vào năm 1909.

Karl Rothschild, con trai thứ tư của Mayer, thành lập chi nhánh ngân hàng tại Naples và trở thành chủ ngân hàng của Giáo hoàng cũng như Vương quốc Sicilia. Ông giữ vai trò then chốt trong việc mở rộng ảnh hưởng của dòng họ tại miền Nam châu Âu.

Con trai út, James Rothschild, phát triển sự nghiệp tài chính tại Paris và thành lập công ty De Rothschild Frères. Ông từng là nhà tài trợ cho các phong trào cách mạng ở châu Âu thế kỷ 19, đồng thời là đồng minh của nước Mỹ và bạn thân của Tổng thống Abraham Lincoln. James Rothschild từng tuyên bố: “Vũ khí đích thực không được cất giữ trong kho trang bị của các bộ trưởng chiến tranh ngu ngốc, mà là trong ngân hàng của tôi.”

GIA TỘC GIÀU NHẤT THẾ GIỚI TRONG LỊCH SỬ HIỆN ĐẠI

Gia tộc Rothschild nổi tiếng không chỉ bởi khối tài sản khổng lồ mà còn bởi sự kín đáo tuyệt đối trong việc công bố quy mô tài chính của mình. Họ tuân thủ nghiêm ngặt các điều lệ do chính triều đại gia tộc đặt ra và chưa từng tiết lộ chính thức giá trị tài sản. Tuy nhiên, theo các ước tính thận trọng từ giới phân tích tài chính, tính đến năm 2024, tổng tài sản của gia tộc Rothschild có thể vượt mốc 3.500 tỷ USD.

Bên cạnh khối tài sản hữu hình được định lượng bằng USD, gia tộc Rothschild còn sở hữu một loại tài sản vô hình có giá trị không hề thua kém, đó chính là tài nguyên thông tin. Từ những năm đầu thế kỷ 19, họ đã xây dựng một mạng lưới đại lý và hệ thống thu thập thông tin nhanh nhạy, được xem là hiệu quả nhất thế giới vào thời điểm đó.

Một lâu đài cổ châu Âu thuộc sở hữu của gia tộc cho đến ngày nay

Chính nhờ nắm bắt thông tin sớm và chính xác, gia tộc Rothschild trở thành những người đầu tiên biết được các sự kiện trọng đại đang diễn ra tại thủ đô các nước, từ đó tận dụng lợi thế để thu lợi nhuận khổng lồ trên thị trường tài chính và sàn giao dịch chứng khoán. Việc thu thập thông tin về đối thủ cạnh tranh được thực hiện bằng mọi phương pháp không bị pháp luật cấm đoán, giúp họ luôn đi trước một bước trong các hoạt động tài chính và đầu tư.

Nathan Rothschild, một trong những nhân vật quyền lực nhất của gia tộc từng tuyên bố rằng: “Ai sở hữu thông tin sẽ kiểm soát thế giới.” Ông chính là người đầu tiên biết tin Napoleon đại bại trong trận Waterloo, một thông tin có giá trị chiến lược trên thị trường. Với lợi thế thông tin này, Nathan Rothschild đã kiếm được 40 triệu bảng Anh, một con số không hề nhỏ vào lúc bấy giờ chỉ thông qua các giao dịch trên sàn chứng khoán.

Có thể thấy, trong suốt tầm 200 năm, độ giàu có của gia tộc Rothschild có thể coi là vô song. Trong thời đỉnh cao, tổng tài sản của gia tộc ước tính lên tới 1.000 tỷ USD theo tỷ giá hiện tại. Rothschild vì vậy cũng được coi là gia tộc giàu nhất thế giới trong lịch sử hiện đại.

Yên Đan

Nguồn Thương Gia : https://thuonggiaonline.vn/gia-toc-rothschild-de-che-ngan-hang-kin-tieng-va-giau-co-nhat-lich-su-post561261.html