Gia tộc Rothschild và vai trò 'quân sư' cho giới tài chính toàn cầu

10 giờ trướcBài gốc

Các thành viên gia tộc Rothschild trong giai đoạn thập niên 60 - 70

Gia tộc Rothschild là một trong những cái tên quyền lực và có tầm ảnh hưởng nhất trong lịch sử tài chính hiện đại. Câu chuyện về Rothschild không chỉ là bản hùng ca của sự thành công trong kinh doanh, mà còn là minh chứng sống động cho sức mạnh của tri thức, tầm nhìn và khả năng thích nghi với môi trường chính trị - kinh tế đầy biến động.

Vào tháng 12/2023, tạp chí Forbes xếp gia tộc Rothschild là gia đình giàu nhất thế giới, với tổng giá trị tài sản ròng lên tới hơn 20 nghìn tỷ USD.

DẤU ẤN TOÀN CẦU

Mayer Amschel Rothschild (1744–1812) sinh ra tại Judengasse, một khu ổ chuột chật chội ở Frankfurt (Đức). Dù có xuất thân khiêm tốn, nhưng ông đã sớm thể hiện tài năng đặc biệt trong lĩnh vực tài chính. Khi còn trẻ, ông làm nghề phân loại tiền xu và đổi ngoại tệ, sau rồi buôn bán tiền cổ quý hiếm. Qua đó, ông tiếp cận được nhiều nhà sưu tập giàu có, bao gồm cả các quý tộc Phổ. Đây chính là bước đệm giúp Mayer xây dựng mối quan hệ với giới thượng lưu châu Âu và bắt đầu ấp ủ một chiến lược phát triển dài hạn.

Gia đình ông Mayer và vợ có tất cả 10 người con. Trong đó, năm người con trai được đào tạo bài bản về ngôn ngữ, toán học và kinh doanh - đều là những nền tảng quan trọng giúp họ sớm sẵn sàng bước chân vào thương trường.

5 anh em lần lượt được cha cử đến các thủ đô lớn để mở rộng mạng lưới Rothschild trên khắp Châu Âu, ví dụ Nathan Rothschild tới London thành lập N.M. Rothschild & Sons, đóng vai trò trọng yếu trong việc tài trợ các dự án chính phủ Anh; James Rothschild sang Paris để xây dựng de Rothschild Frères và nhanh chóng thâm nhập tầng lớp thượng lưu Pháp; trong khi đó, Salomon bám trụ ở Vienna và trở thành nhà tài trợ chủ chốt của triều đình Habsburg tại Áo; còn Karl di chuyển tới Naples để chi nhánh Rothschild tại Italy và tham gia cả vào ngành công nghiệp rượu vang; riêng Amschel ở lại Frankfurt để cùng cha điều hành trụ sở chính.

Mayer Amschel Rothschild và 5 người con trai

Chính chiến lược phân bổ nhân lực thông thái này đã cho phép gia tộc Rothschild tiếp cận và kết nối nhiều thị trường tài chính khác nhau, hình thành nên một trong những mô hình ngân hàng quốc tế đầu tiên trong lịch sử nhân loại.

Thời kỳ Chiến tranh Napoleon (1803–1815) chính là phép thử đầu tiên cho khả năng vận hành toàn cầu của Rothschild. Thay vì chuyển tiền mặt đầy rủi ro qua biên giới, họ phát triển hệ thống chuyển khoản bằng tín phiếu - một hình thức giao dịch nhanh chóng, an toàn và hiệu quả. Nếu chính phủ Anh cần chi trả cho binh lính tại Áo, chi nhánh tại Vienna sẽ thanh toán, còn chi nhánh tại London sẽ thu tiền từ chính phủ Anh. Phương thức này đã định hình chuẩn mực cho ngân hàng quốc tế về sau.

bên cạnh đó, gia tộc Rothschild còn được biết đến với hàng loạt khoản tài trợ cho vay quy mô lớn tới nhiều quốc gia châu Âu.

Khi Cách mạng Công nghiệp lan rộng sau chiến tranh, gia tộc Rothschild nhanh chóng điều chỉnh trọng tâm kinh doanh, hướng sang tài trợ cho các dự án hạ tầng lớn như đường sắt, hầm mỏ, nhà máy - nền móng thiết yếu của nền kinh tế công nghiệp hiện đại. Họ không chỉ cung cấp vốn, mà còn quản lý dự án, tiêu chuẩn hóa hệ thống đường ray xuyên quốc gia, tạo điều kiện cho thương mại nội lục phát triển mạnh mẽ.

Đến giai đoạn thế kỷ 20 đầy thách thức với hai cuộc chiến tranh thế giới, sự trỗi dậy của chủ nghĩa quốc hữu hóa (hình thức kinh tế - chính trị trong đó nhà nước tiếp quản quyền sở hữu và kiểm soát đối với các tài sản, ngành công nghiệp hoặc doanh nghiệp tư nhân) và xu hướng phân tán thừa kế trong nội bộ gia tộc đã làm giảm dần tính tập trung quyền lực tài chính.

Tuy nhiên, thay vì rơi vào bờ vực suy tàn, gia tộc Rothschild lại bắt đầu tái cấu trúc để phù hợp với thế giới tài chính hiện đại. Họ mở rộng đầu tư vào ngành công nghiệp, xây dựng quan hệ chiến lược với các ngân hàng khác và củng cố vị thế thông qua các hoạt động từ thiện, bảo trợ nghệ thuật và hỗ trợ cộng đồng Do Thái.

KHÔNG ỒN ÀO, HẠN CHẾ RỦI RO: BÍ QUYẾT GÌN GIỮ DI SẢN ROTHSCHILD

Gia tộc Rothschild chính là một trong những lực lượng tiên phong trong việc hình thành thị trường vốn quốc tế. Họ là những người đầu tiên phát hành trái phiếu liên quốc gia quy mô lớn, kết nối nhu cầu vốn giữa các nước thông qua mạng lưới ngân hàng gia đình.

Như sử gia Moran Gal-On nhận định: “Mặc dù Mayer Amschel là người sáng lập, nhưng Nathan Rothschild mới là người có công đưa gia tộc lên tầm cỡ đế chế toàn cầu”. Từ việc đầu tư khôn ngoan vào Sở giao dịch chứng khoán London, đến hoạt động buôn lậu hàng hóa Anh bất chấp lệnh cấm của Napoleon, Nathan Rothschild đã thể hiện phong cách kinh doanh liều lĩnh nhưng mang đến hiệu quả đáng kinh ngạc.

Tại Anh, N.M. Rothschild & Sons chuyển mình từ ngân hàng truyền thống sang công ty tư vấn đầu tư với vai trò nổi bật trong lĩnh vực sáp nhập & mua lại (M&A). Ở Pháp, dù ngân hàng bị quốc hữu hóa vào thập niên 1980, các thành viên trong gia đình thành lập lại Rothschild & Cie Banque để tiếp tục hoạt động độc lập. Năm 2003, hai chi nhánh Anh và Pháp sáp nhập, hình thành nên Rothschild & Co., một trong những doanh nghiệp tài chính có ảnh hưởng nhất thế giới hiện nay.

Một trong những ví dụ tiêu biểu là vai trò cố vấn chiến lược của Rothschild cho ngân hàng lớn nhất khu vực São Paulo Banco Bradesco trong quá trình mua lại mảng kinh doanh của HSBC tại Brazil trị giá 5,2 tỷ USD vào năm 2015. Đây là một thương vụ phức tạp, đòi hỏi sự phối hợp giữa nhiều quốc gia cùng hệ thống pháp lý khác nhau. Và Rothschild đã thể hiện khả năng điều phối quốc tế và am hiểu thị trường bản địa một cách xuất sắc.

Rothschild cũng từng tham gia cố vấn cho quá trình tái cấu trúc mảng ngân hàng tư nhân của HSBC, sau khi chi nhánh tại Thụy Sĩ của ngân hàng này vướng vào bê bối giúp khách hàng giàu có trốn thuế.

Gần đây nhất, HSBC cũng đã nhờ Rothschild tư vấn bán ArrowXL - một công ty logistics lớn thuộc sở hữu của gia đình Barclay - để thu hồi khoản nợ hơn 143,5 triệu bảng Anh.

Ngoài ra, Rothschild còn góp mặt trong nhiều thương vụ liên quan đến Deutsche Bank, Crédit Agricole, và UBS - đặc biệt là các thương vụ hợp nhất ngân hàng sau các biến động kinh tế.

Điểm nổi bật của Rothschild & Co là họ không tập trung vào mảng đầu tư rủi ro cao, mà thay vào đó chú trọng tư vấn tài chính độc lập, minh bạch và bền vững cho các tập đoàn lớn, chính phủ và tổ chức quốc tế. Trong năm 2023, Rothschild & Co là nhà tư vấn hàng đầu về M&A tại châu Âu cả về giá trị và số lượng (196 thương vụ, tổng trị giá 73,6 tỷ USD), theo dữ liệu từ GlobalData.

Ngoài hoạt động trong lĩnh vực tư vấn tài chính, Rothschild & Co còn đồng hành cùng nhiều quốc gia như Venezuela, Albania trong việc tái cấu trúc nợ, quản lý nợ công… Điều này cho thấy, dù không trực tiếp chi phối thị trường như các “ông lớn” ngân hàng JPMorgan Chase hay Goldman Sachs, Rothschild vẫn đóng vai trò then chốt trong các thương vụ phức tạp, nhạy cảm và mang tầm quốc gia.

Tại khu vực Đông Nam Á, Rothschild & Co cũng đang ngày càng tham vọng mở rộng tầm ảnh hưởng. Ở Việt Nam, Edmond de Rothschild từng bắt tay cùng ngân hàng BIDV để đào tạo, nâng cao năng lực triển khai dịch vụ Private Banking đạt chuẩn quốc tế, hướng đến phát triển các sản phẩm đầu tư chuyên biệt, giải pháp dịch vụ thông minh, hiệu quả và an toàn dành cho cho khách hàng cao cấp Việt Nam.

Một số thành viên hiện tại của gia tộc Rothschild. Trong đó James Rothschild (ảnh thứ 2 từ trái sáng) là con rể của gia tộc Hilton

Ngày nay, gia tộc Rothschild không chỉ hiện diện trong lĩnh vực tài chính, mà còn đầu tư vào bất động sản, nông nghiệp, năng lượng, và đặc biệt là ngành rượu vang cao cấp, với hơn 12 nhà máy rượu tại Pháp, Mỹ, Nam Mỹ và Úc.

Trong thời hiện đại, mặc dù không còn nắm giữ vị thế thống trị như thời hoàng kim thế kỷ 19, gia tộc Rothschild vẫn duy trì quyền lực vững vàng, nắm trong tay tầm ảnh hưởng sâu rộng trong ngành tài chính, ngân hàng thương mại và đầu tư toàn cầu.

Mỹ Hân

Nguồn Thương Gia : https://thuonggiaonline.vn/gia-toc-rothschild-va-vai-tro-quan-su-cho-gioi-tai-chinh-toan-cau-post561269.html