NỘI DUNG
1. Giá trị dinh dưỡng của hạt sen
2. Lợi ích sức khỏe từ hạt sen
3. Những ai nên sử dụng hạt sen?
Hạt sen là một trong những dược liệu tự nhiên có nhiều tác dụng tốt cho sức khỏe, được sử dụng là nguyên liệu chế biến thức ăn hoặc là một vị thuốc dân gian.
Hạt sen được chế biến thành nhiều món ăn như chè sen, mứt sen, chè hạt sen long nhãn, chè hạt sen đậu xanh, thịt gà hầm hạt sen, móng giò hầm hạt sen... vừa ngon miệng, hấp dẫn lại có giá trị dinh dưỡng cao mà không gây hại cho cơ thể.
1. Giá trị dinh dưỡng của hạt sen
Theo Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ (USDA), một khẩu phần 30 g hạt sen sống chứa các chất dinh dưỡng sau:
25,2 calo
1,17 g protein
0,15 g chất béo
4,9 g carbohydrate
Hạt sen đã được nghiên cứu và có nhiều tác dụng với sức khỏe.
Hạt sen cũng bao gồm một lượng nhỏ vitamin và khoáng chất, bao gồm canxi, sắt, kali, magie và kẽm. Ngoài các thành phần chính, hạt sen còn chứa cả các acid amin như threonin, methionin, leucin, isoleucin và phenylalanin. Ngoài ra, hạt sen còn có 2,11% dầu béo gồm các acid béo.
2. Lợi ích sức khỏe từ hạt sen
Theo các nghiên cứu hiện đại, hạt sen có chứa các chất albumin, chất béo, chất đường, canxi, phospho, sắt... có tác dụng hỗ trợ hạ huyết áp, phòng chống thiếu máu trong cơ tim, ức chế sức co thắt của tim...
2.1. Hạt sen có tác dụng hỗ trợ giảm huyết áp
Lợi ích của hạt sen được nghiên cứu kỹ lưỡng nhất bao gồm đặc tính chống khối u và tác dụng tích cực đối với bệnh tăng huyết áp. Một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Y học tự nhiên Trung Quốc tháng 11/2016 cho thấy các alkaloid trong hạt sen có thể làm giảm huyết áp ở chuột bị tăng huyết áp. Kết quả này tương đương với các loại thuốc dùng để điều trị tăng huyết áp.
2.2. Hạt sen giàu chất chống oxy hóa, chống viêm hiệu quả
Theo một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Frontiers in Plant Science vào tháng 6/2016, toàn bộ cây sen đều ăn được và có lợi nhưng lợi ích của hạt sen đặc biệt đáng chú ý. Nghiên cứu cho biết hạt sen nổi tiếng với hàm lượng flavonoid và alkaloid. Các chất chuyển hóa này có khả năng chống oxy hóa, chống mất trí nhớ, chống viêm và chống khối u.
Theo TS.BS Nguyễn Trọng Hưng - Viện Dinh dưỡng Quốc gia, những nghiên cứu gần đây cho thấy hạt sen (của cả sen trắng và sen hồng) có thể làm giảm tình trạng viêm. Một nghiên cứu năm 2013 cho thấy hai loại polysaccaride trong hạt sen có hiệu quả chống viêm rất lớn.
2.3. Hạt sen có thể ức chế tế bào ung thư
Trong một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Molecules vào tháng 11/2016, các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng hạt sen có tác dụng ức chế đáng kể đối với tế bào ung thư ở cả người và động vật. Phát hiện của họ cũng cho thấy phản ứng miễn dịch được cải thiện ở chuột bị khối u. Các nhà nghiên cứu tin rằng hạt sen có thể hữu ích để kiểm soát khối u ung thư.
Tuy nhiên, điều quan trọng cần lưu ý là đây là một nghiên cứu sơ bộ và cần thêm nhiều nghiên cứu sâu rộng hơn để xác nhận những phát hiện này ở người.
2.4. Hạt sen tốt cho sức khỏe tim mạch
Trong hạt sen có các alkaloid có tác dụng cường tim. Nghiên cứu đã phát hiện chất liensinine trong hạt sen có tác dụng đối kháng canxi và ổn định nhịp tim. Hạt sen và củ sen có chứa một loại enzyme đặc biệt có tác dụng "hàn gắn, phục hồi" protein trong cơ thể con người bị tổn thương, giúp chống lão hóa.
Hàm lượng magie có trong hạt sen sẽ tạo ra sự tích cực đáng kể đối với tình trạng tim mạch. Magie và folate sẽ làm giảm nguy cơ mắc bệnh mạch vành và các bệnh khác liên quan đến tim.
2.5. Hạt sen ít chất béo, phù hợp với người muốn giảm cân
Các loại hạt thường được cho là nguồn cung cấp acid béo omega-3 từ thực vật. Tuy nhiên, thông tin dinh dưỡng của hạt sen chỉ ra rằng loại hạt này chứa nhiều carbohydrate và protein hơn chất béo. Điều này đáng chú ý đối với những người tuân theo tỷ lệ dinh dưỡng đa lượng cụ thể, chẳng hạn như chế độ ăn nhiều chất béo hoặc ít chất béo.
Hạt sen phù hợp với chế độ ăn kiêng ít calo. Mặc dù không phải là thực phẩm thần kỳ giúp giảm cân nhưng hàm lượng calo thấp trong hạt sen khiến chúng trở thành món ăn vặt lý tưởng cho những người đang áp dụng chế độ ăn kiêng thâm hụt calo. Khi lượng calo tiêu thụ ít hơn lượng calo đốt cháy, dù thông qua tập thể dục hay chế độ ăn kiêng, cân nặng có thể giảm.
Muốn sử dụng hạt sen làm bài thuốc có hiệu quả cần theo chỉ định của thầy thuốc.
3. Những ai nên sử dụng hạt sen?
Hạt sen là thực phẩm bổ dưỡng, rất tốt cho người già yếu, trẻ em. Theo các tài liệu y học từ xưa thì hạt sen (liên nhục) có vị ngọt tính bình, bổ dưỡng an thần; tim sen vị đắng tính hàn, trị sốt cao mê sảng, huyết áp cao, chứng mất ngủ; gương sen vị đắng sáp, tính ôn, dùng trị các chứng băng lậu ra máu...
Hạt sen là vị thuốc quý, có tác dụng bổ dưỡng, an thần, đặc biệt dùng hỗ trợ điều trị các chứng tiêu chảy kéo dài, suy dinh dưỡng. Hạt sen còn có tác dụng tăng cường tì vị, bảo đảm dinh dưỡng cho toàn thân, điều hòa sự thu nạp thức ăn, tiểu đục và một số bệnh phụ nữ. Dùng cho người bị bệnh lâu ngày, người cao tuổi, sau sinh cơ thể suy nhược...
Hạt sen thường được chọn làm các món ăn để bồi bổ sức khỏe cho các thành viên trong gia đình như: chè sen, mứt sen, thịt gà hầm hạt sen, móng giò hầm hạt sen... Hạt sen không độc, không có cấm kỵ đặc biệt nhưng người bị đầy bụng, không tiêu, táo bón nên hạn chế dùng.
Tuy nhiên, theo TS.BS Nguyễn Trọng Hưng, việc ăn quá nhiều hạt sen có thể gặp một số vấn đề như: gây táo bón, đầy bụng, khó tiêu bởi hạt sen chứa nhiều chất dinh dưỡng. Do đó, không nên dùng liên tục hạt sen trong vòng 1 tuần. Sau khi sử dụng vài ngày, tạm nghỉ để cơ thể có thời gian hấp thụ sau đó tiếp tục sử dụng tiếp.
Thiên Châu