Loạt yếu tố hỗ trợ giá vàng tăng
Giá vàng trong nước liên tục phá đỉnh. Phiên giao dịch ngày 4/9, giá vàng miếng SJC niêm yết ở mức cao kỷ lục 132,4-133,9 triệu đồng/lượng (mua vào - bán ra). Giá vàng nhẫn cũng tiếp tục tăng lên mốc kỷ lục mới. Vàng nhẫn thương hiệu Bảo Tín Minh Châu niêm yết 126,5-129,5 triệu đồng/lượng, tăng hơn 1,3 triệu đồng/lượng so với sáng 3/9.
Trong khi đó, giá vàng thế giới sau khi lên sát 3.580 USD/ounce - mức kỷ lục mọi thời đại, đã hạ nhiệt nhưng vẫn vượt xa ngưỡng 3.500 USD/ounce.
Chia sẻ với PV VietNamNet, ông Huỳnh Trung Khánh, Phó Chủ tịch Hiệp hội Kinh doanh vàng Việt Nam, cố vấn của Hội đồng vàng thế giới tại Việt Nam, phân tích loạt yếu tố hỗ trợ giá vàng tăng.
Trước hết, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) gần như chắc chắn sẽ giảm lãi suất trong cuộc họp tháng 9 tới, ít nhất 25 điểm và có thể giảm tiếp vào tháng 12. Việc hạ lãi suất khiến đồng USD suy yếu, đã mất giá khoảng 9-10% từ đầu năm đến nay, đẩy giá vàng lên cao.
Cùng với đó, kinh tế Mỹ đối mặt với lạm phát và nguy cơ đình lạm, khiến các quỹ đầu tư tìm đến vàng như kênh trú ẩn. Kinh tế toàn cầu cũng bất ổn sau chính sách áp thuế đối ứng của Mỹ, đặc biệt là quan hệ thương mại Mỹ - Trung Quốc, làm gia tăng lo ngại của nhà đầu tư. Tình hình địa chính trị căng thẳng khi xung đột Nga - Ukraine chưa ngã ngũ, chiến sự Israel - Hamas vẫn tiếp diễn.
Tâm lý thấy giá vàng liên tục tăng mỗi ngày càng kích thích người dân mua vào. Ảnh: Nam Khánh
Ngoài ra, giá vàng thế giới tăng còn do các ngân hàng trung ương tiếp tục gia tăng mua vàng, với lượng mua thường trên 1.000 tấn/năm.
Yếu tố thời vụ cũng góp phần hỗ trợ giá vàng, khi nhu cầu vàng nữ trang, vàng vật chất thường tăng mạnh vào quý IV và quý I hằng năm, trùng mùa cưới hỏi và lễ hội.
“Theo dự báo của một số chuyên gia ngân hàng, đến cuối quý IV năm nay, giá vàng thế giới có thể đạt 3.600-3.700 USD/ounce và mức 4.000 USD/ounce hoàn toàn có thể xảy ra vào cuối quý I/2026. Dự báo 6 tháng tới, giá vàng tăng lên mức kỷ lục mới”, ông Khánh cho hay.
Với thị trường trong nước, ông Khánh nhận định giá vàng sẽ theo xu hướng thế giới, song mức chênh lệch với giá quốc tế vẫn rất cao, khoảng 20 triệu đồng/lượng. Nguyên nhân chính là thiếu nguồn cung, trong khi nhu cầu mua vẫn rất cao. Việc giá tăng liên tục mỗi ngày càng kích thích tâm lý gom vàng, trong khi hầu như không có người bán.
Đồng quan điểm, TS Nguyễn Tuấn Anh - Giảng viên Tài chính, Đại học RMIT Việt Nam, cho rằng, yếu tố chính đẩy giá vàng thế giới lên cao, vượt mọi đỉnh lịch sử và tăng hơn 90% kể từ cuối năm 2024 là do kỳ vọng Fed cắt giảm lãi suất mạnh để kích thích kinh tế Mỹ, làm suy yếu USD và thúc đẩy vàng như tài sản trú ẩn.
Ngoài ra, bất ổn địa chính trị, bao gồm căng thẳng Trung Đông và sự xáo trộn trong chính sách của chính quyền Tổng thống Donald Trump. Đơn cử, việc ông Trump chỉ trích Fed hoặc cách ông can thiệp vào chọn thành viên Fed đang làm giảm niềm tin vào thị trường, khiến nhà đầu tư đổ xô vào vàng.
Cùng với đó là việc ngân hàng Trung ương các nước như Trung Quốc và Ấn Độ mua vàng mạnh. Cụ thể, Ngân hàng Trung ương Trung Quốc đã tăng dự trữ vàng lên đến 2.280 tấn vào cuối 2024. Ngân hàng Ấn Độ cũng tăng tỷ trọng vàng trong dự trữ ngoại hối từ 6,9% lên 11,4%.
Ông Tuấn Anh dự báo, giá vàng thế giới có thể tiếp tục tăng ngắn hạn, đạt 3.675 USD/ounce vào quý IV/2025 (theo JP Morgan) hoặc 3.700 USD/ounce (theo Goldman Sachs). Tuy nhiên, mức giá có thể điều chỉnh nếu Fed cắt lãi suất chậm hoặc tình hình địa chính trị dịu bớt. Về dài hạn, giá vàng có thể lên 4.000 USD/ounce trong năm 2026.
“Trong nước, giá vàng SJC có thể ổn định hơn từ quý IV/2025 khi doanh nghiệp mới tham gia sản xuất, nhưng giá vẫn neo ở mức cao. Các yếu tố ảnh hưởng ở đây là chỉ số giá tiêu dùng (CPI) Việt Nam dự kiến ở mức 4-5% và VND yếu, giảm 2-5% so USD”, ông Tuấn Anh nói.
Khi nào giá vàng trong nước hạ nhiệt?
Chuyên gia Huỳnh Trung Khánh cho rằng, mức chênh lệch lớn giữa giá trong nước và quốc tế chỉ có thể thu hẹp khi thị trường có thêm nguồn cung.
"Chỉ khi một lượng vàng đáng kể được đưa ra thị trường thì giá mới có thể giảm, mức giảm nhiều hay ít phụ thuộc vào số cung thực tế. Ví dụ, nếu thị trường cần 2-3 tấn mỗi tháng, nhưng có 1 tấn được bán ra thì giá chỉ hạ nhẹ. Khi cung đáp ứng đủ cầu, giá mới có thể tiệm cận với thế giới. Nếu Ngân hàng Nhà nước không bán vàng dự trữ như năm ngoái, giá trong nước vẫn sẽ neo cao. Chỉ khi cơ quan này công bố thời điểm cấp phép, quota nhập khẩu, thị trường mới có cơ hội hạ nhiệt”, ông nói.
Tuy nhiên, theo ông Khánh, kịch bản bán vàng dự trữ như năm ngoái khó xảy ra. Bởi, sau khi Nghị định số 232 được Chính phủ ban hành, sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 24 về quản lý hoạt động kinh doanh vàng, Ngân hàng Nhà nước vẫn phải chờ thông tư hướng dẫn.
"Quy trình cấp phép nhập khẩu, sản xuất vàng miếng hay nữ trang cần thời gian triển khai và xét duyệt theo nhu cầu thực tế, có thể kéo dài ít nhất 2-3 tháng. Trong bối cảnh đó, khả năng giá vàng trong nước hạ nhiệt là rất thấp, đặc biệt khi tâm lý người dân lo ngại hôm nay không mua thì ngày mai giá còn tăng cao", ông Khánh phân tích.
Lý giải việc giá vàng trong nước khó giảm dù Nghị định 232/2025 xóa độc quyền sản xuất vàng miếng SJC đã ban hành, ông Tuấn Anh nhận định, thời gian triển khai chính sách chậm với các quy định liên quan, dẫn đến cung vàng nguyên liệu chưa tăng ngay. Nhu cầu vàng tại nội địa cao với dự báo tăng 32,85% trong năm 2025. Ngoài ra, niềm tin của người dân vào vàng SJC vẫn mạnh, dẫn đến hành vi đầu cơ và tích trữ.
Vị chuyên gia cho rằng Ngân hàng Nhà nước nên can thiệp biện pháp mạnh để thu hẹp chênh lệch bằng một số giải pháp.
Chẳng hạn, bán vàng dự trữ qua đấu giá và bán trực tiếp qua ngân hàng thương mại, như đã làm năm 2024, để tăng cung ngắn hạn. Giám sát hạn ngạch nhập khẩu minh bạch. Ngân hàng Nhà nước cần phối hợp Bộ Tài chính, giảm thuế xuất khẩu vàng trang sức về 0%. Xây dựng sàn giao dịch vàng quốc gia để tăng minh bạch cho thị trường vàng.
Nguyễn Lê
Trần Chung