Thị trường vàng vẫn chưa thực sự ổn định bền vững. (Ảnh: Vietnam+)
Từ đầu tháng Mười, giá vàng trong nước liên tục tăng, gây lo ngại về tình trạng bất ổn trên thị trường tài chính. Tính đến 15 giờ ngày 14/10, giá vàng miếng SJC trong nước đã đạt mức 146,1 triệu đồng/lượng, cao nhất từ trước đến nay, cao hơn hồi đầu tháng Mười 7,7 triệu đồng mỗi lượng.
Việc giá vàng tăng cao có thể là dấu hiệu của sự không ổn định trong nền kinh tế. Khi niềm tin vào các kênh đầu tư khác giảm sút, người dân và nhà đầu tư có xu hướng tìm đến vàng như một phương thức bảo vệ tài sản. Điều này dẫn đến sự mất cân đối cung - cầu trên thị trường vàng, khi nhu cầu tăng mạnh nhưng nguồn cung lại hạn chế.
Các chuyên gia cho rằng, việc tăng giá vàng có thể phản ánh sự bất an trong cộng đồng và gây ra tác động tiêu cực lên nền kinh tế. Ngân hàng Nhà nước cần có các biện pháp kiểm soát, ổn định thị trường vàng, tránh để tình trạng này kéo dài, vì nó có thể tạo ra những bất ổn không chỉ trong thị trường vàng mà còn trong các lĩnh vực kinh tế khác.
Giải pháp điều tiết từ Ngân hàng Nhà nước
Trước tình hình vàng "nóng bỏng tay" trong những ngày qua, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng thừa nhận thị trường vàng hiện nay vẫn chưa ổn định bền vững và chịu ảnh hưởng lớn từ tâm lý người dân và các kỳ vọng trong bối cảnh kinh tế bất ổn.
Ngân hàng Nhà nước đã có báo cáo gửi Quốc hội về các giải pháp trong việc quản lý và kiểm soát thị trường này. Theo đó, trong năm 2024, Ngân hàng Nhà nước đã triển khai các giải pháp đồng bộ để xử lý tình trạng chênh lệch giá vàng miếng trong nước và thế giới. Cụ thể, Ngân hàng Nhà nước đã tổ chức đấu thầu vàng miếng và bán vàng miếng trực tiếp ra thị trường, nhằm thu hẹp chênh lệch giá giữa hai thị trường này.
Tính đến thời điểm đầu năm 2025, chênh lệch giá vàng miếng SJC trong nước và thế giới đã được thu hẹp đáng kể, giảm từ mức 25% xuống còn khoảng 5%-7%. Tuy nhiên, kể từ giữa tháng 4/2025, sự chênh lệch lại gia tăng trở lại và đã vượt qua mốc 10 triệu đồng/lượng, tương đương với tỷ lệ 12% do nhiều yếu tố tác động, đặc biệt là sự bất ổn từ tình hình kinh tế toàn cầu và căng thẳng địa chính trị.
Thống đốc đã chỉ ra ba nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng chênh lệch giá vàng tăng cao. Thứ nhất là do giá vàng thế giới liên tục tăng mạnh, ảnh hưởng bởi diễn biến kinh tế toàn cầu và các yếu tố như chiến tranh thương mại, chính sách thuế quan của Mỹ, và sự suy yếu của đồng USD.
Thứ hai, tâm lý kỳ vọng giá vàng sẽ tiếp tục tăng trong bối cảnh lãi suất thấp và nguồn cung vàng bị hạn chế đã khiến người dân đổ xô vào mua vàng.
Thứ ba, một số doanh nghiệp và cá nhân có thể lợi dụng biến động của thị trường để đầu cơ và thao túng giá, dẫn đến những biến động bất thường.
Cũng theo Thống đốc, trước tình hình này, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 232/2025/NĐ-CP, xóa bỏ cơ chế độc quyền Nhà nước về sản xuất vàng miếng, cho phép mở rộng đối tượng sản xuất vàng miếng và nhập khẩu vàng nguyên liệu. Điều này sẽ giúp tăng cường nguồn cung vàng trên thị trường, đồng thời làm giảm chênh lệch giá giữa vàng trong nước và vàng thế giới.
Ngân hàng Nhà nước cũng cho biết sẽ phối hợp với các bộ, ngành liên quan (Bộ Công an, Bộ Công thương, Bộ Tài chính…) để tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra hoạt động của các doanh nghiệp kinh doanh mua, bán vàng. (Ảnh: Vietnam+)
Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cũng cho biết, Ngân hàng Nhà nước đã phối hợp với các bộ, ngành liên quan để thanh tra, kiểm tra hoạt động kinh doanh vàng, nhằm phát hiện và xử lý nghiêm các hành vi đầu cơ, thao túng thị trường. Các cơ quan chức năng cũng đã chỉ đạo tăng cường công tác kiểm tra, đảm bảo rằng các doanh nghiệp kinh doanh vàng thực hiện nghiêm các quy định pháp luật.
Tương lai của thị trường vàng
Mặc dù đã đưa ra nhiều biện pháp, song Ngân hàng Nhà nước thừa nhận, thị trường vàng vẫn chưa thực sự ổn định bền vững, vẫn chịu tác động bởi yếu tố tâm lý, kỳ vọng. Do vậy, bên cạnh các giải pháp từ phía Ngân hàng Nhà nước, để ổn định thị trường vàng một cách bền vững cần có sự vào cuộc đồng bộ của các Bộ, ngành, địa phương theo chỉ đạo của Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ.
Trong thời gian tới Ngân hàng Nhà nước tiếp tục làm tốt công tác truyền thông để kịp thời cung cấp các thông tin về chủ trương, giải pháp, chính sách quản lý thị trường vàng, ổn định tâm lý thị trường.
Bên cạnh đó, khẩn trương phối hợp với các bộ, ngành nghiên cứu một số giải pháp để sớm áp dụng theo lộ trình, trong đó bao gồm tham khảo kinh nghiệm quốc tế để đề xuất việc thành lập sàn giao dịch vàng.
Ngân hàng Nhà nước cũng cho biết sẽ phối hợp với các bộ, ngành liên quan (Bộ Công an, Bộ Công thương, Bộ Tài chính…) để tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra hoạt động của các doanh nghiệp kinh doanh mua, bán vàng và các chủ thể khác tham gia thị trường trong việc chấp hành các quy định về hoạt động kinh doanh vàng để kịp thời phát hiện xử lý nghiêm các hành vi vi phạm theo thẩm quyền và báo cáo các cấp có thẩm quyền các biện pháp xử lý phù hợp.
Các chuyên gia cho rằng với mức giá vàng đang ở mức cao kỷ lục, thị trường vàng trong nước hiện nay đang đối mặt với nhiều thách thức về ổn định và sự can thiệp của các yếu tố ngoại vi. Việc thực hiện các biện pháp kiểm soát và quản lý hiệu quả sẽ là chìa khóa để duy trì sự ổn định của thị trường vàng, đồng thời bảo vệ nền kinh tế khỏi những biến động không lường trước được./.
(Vietnam+)