Ngày 20/10, Phó chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Dương Đức Tuấn ký ban hành công văn về việc tăng cường giải pháp bình ổn giá và cập nhật công bố giá vật liệu xây dựng trên địa bàn thành phố.
Tình trạng tăng giá vật liệu xây dựng gây áp lực cho các nhà thầu thi công. Ảnh: Tiến Hào.
Công văn được ban hành nhằm thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Công điện số 85/CĐ-TTg về tăng cường giải pháp bình ổn giá vật liệu xây dựng, trên cơ sở báo cáo của Sở Xây dựng tại Văn bản số 13700/SXD-KTXD.
Theo đó, UBND thành phố giao Sở Xây dựng chủ trì xây dựng Quy chế phối hợp giữa các sở, ngành, địa phương và các tổ chức, cá nhân trong việc cung cấp, tổng hợp, công bố giá vật liệu xây dựng của thành phố; đồng thời rà soát, đề xuất vị trí bãi tập kết vật liệu bỏ đi, phương án đầu tư công nghệ tái chế nhằm tận dụng tối đa nguồn vật liệu sẵn có.
Sở Nông nghiệp và Môi trường được giao khảo sát, đánh giá trữ lượng mỏ vật liệu, xây dựng quy hoạch khai thác khoáng sản, kịp thời gia hạn hoặc bổ sung sản lượng khai thác cho đơn vị đủ điều kiện, đồng thời tổng hợp nhu cầu vật liệu cho những dự án trọng điểm giai đoạn 2025 - 2030.
Sở Công thương tăng cường kiểm tra, xử lý hành vi đầu cơ, thao túng giá, buôn bán vật liệu không rõ nguồn gốc, trong khi Sở Tài chính chịu trách nhiệm giám sát diễn biến thị trường, kiểm soát việc kê khai, niêm yết giá, đảm bảo công khai, minh bạch.
Công văn cũng yêu cầu Thuế TP Hà Nội phối hợp cung cấp thông tin giá bán vật liệu của các tổ chức, cá nhân để làm cơ sở công bố giá định kỳ. Công an thành phố kiểm tra, xác minh, xử lý hành vi cung cấp thông tin giá không trung thực hoặc xuất hóa đơn sai thực tế.
Đối với các Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng, thành phố yêu cầu khi lập dự án phải khảo sát kỹ nguồn cung vật liệu, tính toán tổng mức đầu tư sát thực tế, đồng thời nghiên cứu phương án thiết kế tối ưu, hạn chế đào bỏ và tận dụng vật liệu hiện hữu.
UBND các xã, phường được yêu cầu tăng cường kiểm tra hoạt động kinh doanh, tập kết vật liệu trái phép, rà soát hiện trạng mỏ vật liệu và nhu cầu vật liệu xây dựng phục vụ những công trình hiện nay và giai đoạn 2026 - 2030.
UBND các xã, phường được yêu cầu tăng cường kiểm tra hoạt động khai thác, kinh doanh, tập kết vật liệu.
Theo ghi nhận của phóng viên Báo xây dựng, hiện nay trên địa bàn TP Hà Nội, tình trạng giá vật liệu xây dựng đang tăng mạnh, tập trung cát, đá, gạch xây dựng và bê tông. Tình trạng tăng giá này gây áp lực cho các nhà thầu thi công.
Theo đó, tăng mạnh nhất là cát xây dựng (tăng đến hơn 50% so với đầu năm 2025) do công tác siết chặt khai thác, khiến nguồn cung khan hiếm. Đá xây dựng cũng tăng 10 - 18% tùy loại do chi phí vận chuyển và khai thác tăng cao. Bê tông tăng giá 30%.
Một nhà thầu thi công cho biết, tình trạng giá vật liệu tăng cao và khan hiếm ảnh hưởng tiến độ công trình. Đồng thời, do hợp đồng ký kết với chủ đầu tư từ đầu năm với đơn giá cùng thời điểm, nên đến nay, nhà thầu cũng đang phải chật vật trong việc bù đắp chi phí mua vật liệu theo giá hiện hành.
Theo đại diện Công ty CP Xây dựng Phục Hưng Holdings, tùy theo từng loại công trình, chi phí vật liệu xây dựng thường chiếm từ 50% đến hơn 70% dự toán chi phí xây dựng. Giá vật liệu xây dựng tăng cao gây áp lực lớn lên chi phí xây dựng của các nhà thầu, trong đó có Phụng Hưng Holings.
Để khắc phục khó khăn do giá cả vật liệu tăng cao bất thường, trong ngắn hạn, công ty này đang triển khai hai nhóm giải pháp chính.
Đầu tiên, thương thảo với chủ đầu tư để trình bày rõ biến động giá, chứng minh việc tăng giá là khách quan, ngoài tầm kiểm soát và có thể coi đây là trường hợp bất khả kháng. Từ đó đề xuất chủ đầu tư điều chỉnh đơn giá, gia hạn tiến độ, tăng tỷ lệ thanh toán và rút ngắn thời gian các hồ sơ thanh toán giai đoạn.
Thứ hai, nhà thầu tập trung quản lý chi phí và vật tư. Tối ưu biện pháp thi công, giảm hao hụt vật liệu, tăng năng suất lao động, áp dụng cấu kiện đúc sẵn để giảm chi phí tổng thể.
Trong dài hạn, công ty sẽ đa dạng hóa hệ thống nhà cung cấp, đồng thời tăng cường ứng dụng vật liệu mới, vữa trộn sẵn và các loại cấu kiện đúc sẵn. Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ và BIM, lên kế hoạch chi tiết và thời gian cấp vật tư vật liệu về tới công trường và có kế hoạch đặt hàng, giữ hàng từ sớm.
Ngày 17/10, Bộ Xây dựng có công điện gửi các tỉnh, thành phố đề nghị tăng cường kiểm soát cung - cầu và giá vật liệu xây dựng.
Theo Bộ Xây dựng, đến ngày 14/10, mới 14 địa phương công bố giá vật liệu tháng 9 và quý III/2025, nhiều nơi vẫn dừng ở mức tháng 8 hoặc quý II. Một số địa phương chậm công bố đơn giá nhân công, giá ca máy và chỉ số giá xây dựng theo quy định.
Trong 9 tháng năm 2025, giá cát, đá xây dựng tăng mạnh, đặc biệt cát tự nhiên có thời điểm tăng tới 58,4%, giá đá tăng 10 - 18% qua từng quý.
Bộ Xây dựng yêu cầu các địa phương khẩn trương công bố giá, xác định nguyên nhân biến động, triển khai giải pháp ổn định thị trường và báo cáo kết quả về bộ để theo dõi, tổng hợp.
Mai Thu
Tiến Hào