Cảnh trong phim “Địa đạo”.
Cụ thể trong thông báo của Hội Điện ảnh mời các cơ sở và cá nhân tham gia dự Giải Cánh diều đã nêu: Tác phẩm và cá nhân đạt giải thưởng sẽ được trao cúp, bằng chứng nhận và tiền thưởng. Tuy nhiên, do có vướng mắc về định mức chi chung, nên nếu Hội không tháo gỡ được vướng mắc thì sẽ không có tiền thưởng cho giải Cánh diều 2025.
Chia sẻ về nguyên nhân, đại diện Hội Điện ảnh Việt Nam cho biết đây là vấn đề tạm thời và khó khăn chung của các Hội Văn học nghệ thuật chuyên ngành Trung ương năm 2025, trong đó có Hội Điện ảnh.
Được biết những năm qua có một quỹ giải thưởng theo quyết định số 25/TTg của Thủ tướng Chính phủ dành cho các hội văn học-nghệ thuật hàng năm để động viên, khích lệ lao động sáng tạo của hội viên, văn nghệ sỹ. Giải Cánh diều cũng được phân bổ ngân sách từ Quỹ này.
Tuy nhiên từ năm 2024, dựa trên quy định về luật ngân sách Nhà nước, việc chi ngân sách phải theo định mức kinh tế kỹ thuật. Đại diện Hội Điện ảnh cho biết: Việc này rất khó áp cho giải thưởng của các hội, hiện có một liên hiệp và 10 hội văn học nghệ thuật. Mỗi hội và liên hiệp có một giải với cơ cấu và số lượng giải khác nhau. Vì vậy nếu yêu cầu một con số ấn định hay định mức chung cho tất cả là một nhiệm vụ bất khả thi.
Được biết vào năm 2024, Liên hiệp các hội văn học nghệ thuật cùng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Bộ Nội vụ đã tham gia xây dựng định mức chung này nhưng chưa tìm được lời giải.
Cũng trong năm 2024, giải Cánh diều lần 22 đang trong giai đoạn tổ chức cũng suýt phải dừng lại vì quyết định mới. Sau khi Hội đã trình Thủ tướng Chính phủ xin ý kiến khẩn, quỹ mới được giải ngân để tổ chức lễ trao giải và trao tiền thưởng.
Về hướng giải quyết của Hội Điện ảnh, đại diện Hội cho biết đã thông báo tới các hội viên văn nghệ sỹ và các tập thể, cá nhân tham gia dự giải. Hiện hội đang làm việc với các đối tác khác để huy động kinh phí xã hội hóa.
“Bây giờ là tháng 10 rồi, nếu trường hợp vướng mắc không được giải quyết thì giải Cánh Diều năm nay có thể không có kèm tiền thưởng. Tôi nghĩ đây không chỉ là vấn đề của Hội Điện ảnh mà của tất cả các hội thành viên Hội Văn học nghệ thuật Việt Nam. Mặc dù số tiền thưởng không nhiều nhưng nếu có sẽ khích lệ lao động nghệ thuật của văn nghệ sĩ. Vì chúng tôi rất tôn trọng công sức lao động của các văn nghệ sĩ nên muốn thông báo sớm để họ chuẩn bị tâm lý khi tham gia giải” - đại diện Hội cho biết.
Đại diện hội cũng nói trong những năm gần đây, Hội đã nỗ lực tham gia nhiệm vụ văn hóa xã hội chung, tổ chức giải Cánh diều ở nhiều nơi như Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, Nha Trang (Khánh Hòa) để quảng bá địa phương thông qua điện ảnh. Với giải Cánh diều năm nay, Hội tiếp tục làm việc với nhiều bên để tìm hướng giải quyết. Cũng như bảo vệ quyền lợi của các hội viên và tác giả dự giải về tinh thần cũng như vật chất cụ thể, tùy theo điều kiện của hội. Dự kiến lễ trao giải được tổ chức đầu tháng 12 tại Hà Nội.
Theo thông báo của Hội Điện ảnh, Giải thưởng Cánh Diều 2025 tiếp tục đề cao những tác phẩm điện ảnh và phim truyền hình mang dấu ấn sáng tạo, đậm bản sắc dân tộc, giàu giá trị nhân văn và có tác động tích cực tới đời sống xã hội.
Cơ cấu giải thưởng năm nay giữ nguyên so với năm trước, gồm các hạng mục: Cánh Diều Vàng, Cánh Diều Bạc và Bằng khen, trao cho những tác phẩm xuất sắc nhất thuộc các thể loại: phim truyện điện ảnh, phim truyện truyền hình, phim tài liệu, phim khoa học, phim hoạt hình, phim ngắn cùng công trình nghiên cứu, lý luận – phê bình điện ảnh, truyền hình.
Bên cạnh giải tập thể, ban tổ chức còn trao các giải cá nhân cho đạo diễn, biên kịch, quay phim, nhạc sĩ, kỹ thuật âm thanh, cùng Nam – Nữ diễn viên chính và phụ xuất sắc ở từng thể loại.
Năm 2025 được dự đoán là mùa giải sôi động khi điện ảnh Việt ghi nhận sự bứt phá cả về số lượng lẫn chất lượng tác phẩm. Có thể kể đến những bộ phim nặng ký tham dự giải Cánh Diều năm nay như: "Mưa đỏ", "Thám tử Kiên: Kỳ án không đầu", "Bộ tứ báo thủ", "Tử chiến trên không", "Nụ hôn bạc tỷ", "Lật mặt 8: Vòng tay nắng" và "Địa đạo: Mặt trời trong bóng tối"…
P.Anh