Giải mã công thức tăng trưởng hai con số cho TP.HCM trong nhiệm kỳ mới

35 phút trướcBài gốc

Tranh luận giữa khát vọng và thực tiễn

Với kinh nghiệm 5 nhiệm kỳ tham gia biên tập văn kiện Đại hội Đảng bộ TP.HCM, TS Trần Du Lịch nhận định, dự thảo Báo cáo chính trị lần này đã tích hợp ba trong một (bao gồm kinh tế - xã hội, chính trị và xây dựng Đảng) một cách súc tích, ngắn gọn, đánh giá đúng thành tựu và chỉ rõ các hạn chế.

Theo Tiến sĩ Trần Du Lịch, 10 nhiệm vụ trong nhiệm kỳ tới đã cơ bản thể hiện tinh thần tiên phong thực hiện "bộ tứ trụ cột" của đất nước. Đặc biệt, ông cho rằng, mục tiêu 10% mà TP.HCM đặt ra là còn “dè dặt” so với vai trò đầu tàu và đề nghị cần điều chỉnh cao hơn để thể hiện rõ khát vọng.

TS Trần Du Lịch (ảnh: Hà Khánh)

“Nếu tình hình thuận lợi, thế giới thuận lợi và việc triển khai “bộ tứ trụ cột” mang lại hiệu quả cao thì tăng trưởng trên 10% không phải khó, nhưng nếu tình hình ngược lại thì 9-10% đã khó. Thứ hai là TP.HCM đi tiên phong trong kỷ nguyên mới, cả nước đều tăng trưởng 2 con số hết thì TP thể hiện tính tiên phong ở chỗ nào. Tôi biết TP đã cân nhắc kỹ, lên phương trình toán, nhưng đây là quyết tâm chính trị, khát vọng là chính. Tôi đề nghị điều chỉnh 10,5 – 11%” - TS Trần Du Lịch cho biết.

Tuy nhiên, nhìn từ góc độ thực tiễn, GS Nguyễn Trọng Hoài lại đưa ra một phép tính thận trọng hơn.

GS Nguyễn Trọng Hoài cho rằng, mục tiêu tăng trưởng hai con số cần dựa trên các điều kiện thực tế, bởi nếu “khát vọng mà không có cơ sở, rất khó cho 5 năm sau”.

Mục tiêu tăng trưởng 10% và GRDP bình quân đầu người 14.000 - 15.000 USD vào năm 2030 là con số lý tưởng, nhưng cần tính đến bối cảnh GRDP bình quân đầu người của TP.HCM hiện chưa đồng đều.

GS - TS Nguyễn Trọng Hoài (ảnh: Hà Khánh)

GS Nguyễn Trọng Hoài phân tích, đến 2024, TP.HCM mới đạt 7.800 USD/người. Nếu tăng trưởng 8,5%/năm thì đến 2025 chỉ đạt 8.200 USD.

Ngay cả khi tăng trưởng 10%/năm, đến 2030, GRDP bình quân cũng chỉ đạt khoảng 13.000 USD, vẫn chưa tới mốc 14.000 USD.

“TP.HCM sẽ như thế nào để vừa thể hiện khát vọng, vừa có cơ sở. Tôi nghĩ bối cảnh này, chúng ta không thể lên ngay 10% được mà nên đặt ra mục tiêu tăng trưởng từ 9 - 11% với những kịch bản giả định theo bối cảnh thế giới, bối cảnh trong nước, theo 4 trụ cột mà chúng ta triển khai… Cái này phụ thuộc vào kế hoạch hành động sau đó” - GS Nguyễn Trọng Hoài cho biết.

Bổ sung cho góc nhìn này, GS-TS Nguyễn Trọng Hoài đề nghị dự thảo cần làm sâu sắc hơn bài học kinh nghiệm về nội hàm “dám nghĩ, dám làm”.

Ông nhấn mạnh, chính tinh thần tiên phong, luôn đề xuất những cơ chế vượt trội như Trung tâm tài chính quốc tế, Cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ, mô hình TOD, hay các Nghị quyết 54, 98... đã giúp Trung ương tạo ra thể chế phù hợp, giúp TP.HCM vượt khó. “Đây là bản sắc, đặc thù của TP.HCM”.

Nhấn mạnh về hệ quả chính sách, TS Vũ Thành Tự Anh, nguyên Giám đốc Trường Chính sách công và Quản lý Fulbright, nhìn nhận mục tiêu 10% thể hiện quyết tâm chính trị lớn. Trụ cột phát triển TP.HCM thời gian tới vẫn là chuyển đổi số, phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và kinh tế tư nhân.

Tuy nhiên, ông lưu ý rằng mục tiêu tăng trưởng không chỉ là một con số. Đi đôi với nó là hàng loạt chính sách, cách phân bổ và huy động nguồn lực, tín dụng, đầu tư công… và phải tính đến hệ quả vĩ mô.

TS Vũ Thành Tự Anh (ảnh: Hà Khánh)

Do đó, khi đặt mục tiêu cao, phải lường trước rủi ro và có phương án quản trị. TS Vũ Thành Tự Anh cho rằng, yếu tố quản lý rủi ro chưa được thể hiện rõ nét trong dự thảo Báo cáo chính trị. Theo ông, “muốn đi nhanh, chúng ta phải có động cơ tốt, phải có bộ thắng tốt và đặc biệt chúng ta phải có bảo hiểm tốt.

“Đây là lợi thế mà chúng ta không thể không tận dụng. Vấn đề còn lại là tận dụng nó như thế nào và điều đó có nghĩa là chúng ta phải có một chiến lược tích hợp, năng lực quản trị hệ thống và có một hạ tầng kết nối thật tốt thì ba cái yếu tố ban đầu này mới thành lợi thế. Còn nếu như chúng ta vẫn để tình trạng phân mạch, chúng ta không có chiến lược thích hợp, chúng ta không kết nối được thì ba thế mạnh này vẫn là tách rời nhau” - TS Vũ Thành Tự Anh phân tích.

Hướng biển và liên kết để bứt phá

Nhiều chuyên gia cho rằng, dự thảo cần làm rõ bài toán quy hoạch trên không gian mới, tận dụng lợi thế mới để TP.HCM trở thành một siêu đô thị đa trung tâm, bám theo sông và hướng ra biển.

TS Nguyễn Thị Hậu, Tổng Thư ký Hội Khoa học Lịch sử TP.HCM, cho rằng TP.HCM là “mặt tiền” hướng biển của cả vùng Đông Nam Bộ. Đây là lợi thế cực lớn nhưng quan điểm “hướng biển” trong dự thảo còn khá mờ nhạt.

TS Nguyễn Thị Hậu, Tổng Thư ký Hội Khoa học Lịch sử TP.HCM (ảnh: Hà Khánh)

Bà đề nghị TP.HCM cần tận dụng thế mạnh này về kinh tế, quốc phòng; đồng thời tính toán kỹ lưỡng các kịch bản ứng phó biến đổi khí hậu để phát triển đô thị ven biển bền vững.

Dưới góc nhìn quy hoạch, TSKH-KTS Ngô Viết Nam Sơn đánh giá, sau sáp nhập, TP.HCM đã trở thành một siêu đô thị với diện tích và dân số vượt trội. Theo ông, lâu nay, TP.HCM mong muốn phát triển liên kết vùng nhưng chưa thể triển khai. TP đã có quy hoạch vùng được phê duyệt nhưng các địa phương vẫn làm theo kiểu “mạnh ai nấy làm”.

Khi sáp nhập, 3 trên 4 địa phương trong tứ giác kinh tế vùng Đông Nam bộ trước đây đã gộp lại, tạo “thời cơ vàng” để hình thành vùng đô thị TP.HCM mạnh, nếu làm tốt khâu kết nối với Tây Ninh và Đồng Nai.

Theo KTS Ngô Viết Nam Sơn, cần làm lại quy hoạch vì quy hoạch mới không thể đơn thuần “cộng” 3 quy hoạch cũ.

“Tôi nghĩ không đơn giản là bài toán cộng của 3 cái này lại mà xài được đâu, quy hoạch này hoàn toàn phải làm lại, bởi vì mở ra rất nhiều tiềm năng mới. Chúng ta nếu muốn đạt được một tầm nhìn đột phá, phát triển mạnh hơn và hướng tới mục tiêu là tăng trưởng hai con số thì tôi nghĩ rằng phải tận dụng cơ hội này” - KTS Ngô Viết Nam Sơn nhấn mạnh.

TSKH-KTS Ngô Viết Nam Sơn (Ảnh: Hà Khánh)

KTS Ngô Viết Nam Sơn gợi ý định hướng phát triển đa cực: TP.HCM là trung tâm tài chính, đổi mới sáng tạo; vùng Bình Dương trước đây phát triển công nghiệp công nghệ cao và Bà Rịa - Vũng Tàu cũ tập trung vào kinh tế biển và du lịch, tất cả được liên kết chặt chẽ.

Để làm được điều này, thành phố cần sự hỗ trợ từ Trung ương và cơ chế huy động vốn xã hội hóa để phát triển hạ tầng chiến lược, như: Vành đai 4 nối thẳng tới cụm cảng Thị Vải – Cái Mép – Cần Giờ, trục TOD kết nối vùng Bình Dương cũ – TP.Thủ Đức cũ, và Bà Rịa - Vũng Tàu trước đây và kết nối sân bay Long Thành.

TP.HCM định hướng bám sông, hướng biển và liên kết để bứt phá (ảnh minh họa)

Các chuyên gia khẳng định, dù TP.HCM đặt mục tiêu kinh tế cao đến đâu cũng phải bảo đảm cân bằng với giá trị văn hóa, xã hội; xây dựng một thành phố có thu nhập cao nhưng đời sống tinh thần người dân cũng phải phong phú, hạnh phúc.

Theo dự thảo Báo cáo Chính trị, Đại hội đại biểu Đảng bộ TP.HCM lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030 có chủ đề "Xây dựng Đảng bộ và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh, tiên phong cùng cả nước bước vào kỷ nguyên mới, phát triển kinh tế - xã hội nhanh và bền vững, chất lượng sống cao, hội nhập quốc tế sâu rộng”.

Đại hội có nhiệm vụ kiểm điểm, đánh giá công tác lãnh đạo, chỉ đạo, thực hiện nhiệm vụ chính trị của các Đảng bộ nhiệm kỳ 2020 - 2025; đề ra phương hướng, mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp đột phá giai đoạn 2025 - 2030, tầm nhìn đến năm 2045, nhằm sắp xếp lại nguồn lực, tổ chức lại không gian phát triển, cụ thể hóa các động lực tăng trưởng mới, xây dựng TPHCM thành trung tâm kinh tế, tài chính, dịch vụ, logistic hàng đầu cả nước, phát triển thông minh, hiện đại, tăng trưởng xanh, bền vững, vươn tầm khu vực và thế giới.

Giai đoạn 2025 - 2030, TPHCM đặt ra một số mục tiêu cụ thể như tốc độ tăng trưởng GRDP bình quân 10%/năm. Đến 2030 GRDP bình quân đầu người đạt 14.000 - 15.000 USD.

Tổng vốn đầu tư xã hội bình quân 5 năm khoảng 35 - 40% GRDP.

Giai đoạn 2026 - 2030, đóng góp của năng suất các nhân tố tổng hợp (TFP) vào tăng trưởng GRDP đạt khoảng 55 - 60%.

Tổng chi xã hội cho nghiên cứu phát triển (R&D) đạt 2 -3% GRDP, bố trí 4 - 5% tổng chi ngân sách hàng năm cho khoa học, công nghệ, chuyển đổi số.

Kinh tế số chiếm trên 30% GRDP

Tốc độ tăng năng suất lao động xã hội bình quân khoảng 7,5%/năm.

Hà Khánh/VOV-TP.HCM

Nguồn VOV : https://vov.vn/kinh-te/giai-ma-cong-thuc-tang-truong-hai-con-so-cho-tphcm-trong-nhiem-ky-moi-post1222530.vov