Giải mã cú sập giá kinh hoàng, xóa sổ hàng tỉ USD tiền số

9 giờ trướcBài gốc

Sự kiện này một lần nữa gióng lên hồi chuông cảnh báo về tính biến động cao, thiếu minh bạch và rủi ro hệ thống của thị trường tài sản số chưa được kiểm soát.

Cú sốc trên thị trường tiền số

Thị trường tiền số toàn cầu, dẫn đầu là Bitcoin, vừa trải qua một đợt bán tháo kỷ lục, khiến giá Bitcoin có thời điểm trượt xuống dưới mức 104.000 USD, sau khi đã chạm mức cao gần 125.000 USD trước đó.

Thị trường tiền số toàn cầu, dẫn đầu là Bitcoin, vừa trải qua một đợt bán tháo kỷ lục. Ảnh minh họa Ai

Nguyên nhân Bitcoin suy giảm là do hoạt động chốt lời kéo dài trên thị trường tiền mã hóa, được thúc đẩy bởi tâm lý thận trọng của nhà đầu tư. Tâm lý này xuất phát từ sự không chắc chắn của căng thẳng thương mại Mỹ - Trung, chính sách lãi suất và nỗi lo về một đợt điều chỉnh toàn cầu.

Các nhà phân tích kỹ thuật đang theo dõi sát sao mức tâm lý 100.000 USD. Nếu Bitcoin phá vỡ dưới các mức này, thị trường có thể đối mặt với một đợt điều chỉnh sâu hơn kể từ giữa năm ngoái.

Tuy nhiên, giới đầu tư vẫn nhớ như in sự kiện cách đây một tuần. Thời điểm đó, chỉ trong vòng 24 giờ, ước tính hơn 19 tỉ USD giá trị các vị thế tiền mã hóa đã bị thanh lý. Đây được gọi là sự kiện thanh lý trong một ngày lớn nhất trong lịch sử thị trường tiền mã hóa, ảnh hưởng đến hơn 1,6 triệu nhà đầu tư.

Nhiều nhà đầu tư này đã sử dụng đòn bẩy tài chính trên sàn giao dịch Binance để khuếch đại lợi nhuận, nhưng cũng đẩy họ đến những khoản lỗ kỷ lục.

Các altcoin (thuật ngữ chỉ tất cả các loại tiền mã hóa khác ngoài Bitcoin) chịu thiệt hại nặng nề hơn nhiều, đặc biệt là những đồng được giao dịch trên Binance, với nhiều đồng giảm 99,99-100% chỉ trong vài phút. Có thể kể ra như Cosmos (ATOM), IoTeX (IOTX), và Enjin (ENJ), mà giá của chúng trên Binance đã chạm mức 0 trong thời gian ngắn.

Khi giá tiền số bắt đầu giảm, hệ thống của Binance tự động bán các altcoin được sử dụng làm tài sản thế chấp để bù đắp các khoản lỗ. Điều này gây ra thêm áp lực bán, đẩy giá giảm nhanh hơn nữa.

Khi giá lao dốc, hệ thống giao dịch của Binance trở nên quá tải. Một số người dùng báo cáo tài khoản bị treo, lệnh cắt lỗ (stop-loss) không khớp, và các giao dịch bị trì hoãn.

Đồng thời, một số nhà phân tích cho rằng các nhà tạo lập thị trường như Wintermute đã rút thanh khoản khỏi Binance do những sự chậm trễ này. Điều đó có nghĩa là không còn lệnh mua nào trong một vài khoảnh khắc, do đó hệ thống đã hiển thị giá "bằng 0" cho một số đồng tiền số, mặc dù các token này vẫn còn giá trị ở những nơi khác.

Một sự cố sụp đổ nhanh tương tự đã xảy ra vào năm 2017, khi Ethereum giảm xuống còn 0,10 USD trên sàn GDAX sau một loạt các lệnh bán tự động ồ ạt.

Nghị quyết số 5/2025 là một dấu mốc quan trọng, đánh dấu bước chuyển từ nhận thức sang hành động trong việc xây dựng khung chính sách cho tài sản mã hóa tại Việt Nam.

Hướng đến sự bền vững

Ông Trần Hoàng Sơn, Giám đốc chiến lược thị trường VPBankS Research cho biết, thị trường tiền mã hóa, đặc biệt là Bitcoin, có biên độ biến động quá rộng, có thể là 5-10% chỉ trong một phiên, thậm chí có những altcoin rơi đến 80-90% trong vài ngày.

Khi sự biến động lớn này kết hợp với tỷ lệ đòn bẩy cao trên các sàn giao dịch tập trung như Binance, khả năng bị thanh lý là rất cao. Thực tế, với mức đòn bẩy quá lớn, không có một "chiếc áo giáp" nào có thể giúp nhà đầu tư trụ vững trước những cú sập nhanh như vậy.

Biến động lớn chỉ thích hợp cho những nhà đầu tư mạo hiểm và có khả năng chịu đựng rủi ro cực cao, có công cụ cắt lỗ nghiêm ngặt. Nếu giao dịch phái sinh trong những phiên thị trường hỗn loạn sẽ dẫn đến xác suất bị thanh lý gần như chắc chắn.

Chính vì những rủi ro khó lường này, đầu tư dài hạn là chiến lược bền vững nhất. Hoặc có thể thực thi chiến lược mua trung bình giá (DCA) liên tục trong một khoảng thời gian dài vẫn là cách tiếp cận được đề xuất. Những nhà đầu tư áp dụng DCA trong vài năm qua hầu hết đã có lợi nhuận tốt.

Việt Nam, một trong những quốc gia có tỷ lệ người dùng tiền mã hóa lớn nhất thế giới, đang đứng trước một thời điểm then chốt để thể hiện vai trò quản lý và định hướng. Nghị quyết số 5/2025 đã đặt ra mục tiêu rõ ràng về việc phát triển nền kinh tế số ổn định và bền vững, trong đó có việc nghiên cứu và ứng dụng công nghệ chuỗi khối (blockchain) và tài sản số.

Cú sập trên thị trường tiền số vừa qua đã cho thấy, sự ổn định và bền vững phải là ưu tiên hàng đầu, và chỉ có một khung pháp lý vững chắc mới có thể biến công nghệ tiền số thành động lực phát triển kinh tế số theo đúng tinh thần mà Nghị quyết số 5 đã đề ra.

Tiến sĩ Phạm Nguyễn Anh Huy, Đại học RMIT Việt Nam cho biết, Nghị quyết số 5 là một dấu mốc quan trọng, đánh dấu bước chuyển từ nhận thức sang hành động trong việc xây dựng khung chính sách cho tài sản mã hóa tại Việt Nam.

Về mặt ý nghĩa, đây là lần đầu tiên Chính phủ xác lập một cơ chế thí điểm có định hướng, cho phép thử nghiệm, giám sát và đánh giá hoạt động phát hành, giao dịch và quản lý tài sản mã hóa trong một môi trường được kiểm soát.

Điều này giúp lấp đầy khoảng trống pháp lý vốn tồn tại nhiều năm qua, đồng thời tạo hành lang để các doanh nghiệp công nghệ, tổ chức tài chính và nhà đầu tư tham gia một cách minh bạch, có trật tự hơn.

“Nhà nước cần xây dựng quy trình cấp phép rõ ràng, có tiêu chuẩn kỹ thuật và an toàn thông tin cụ thể đối với các sàn giao dịch, tổ chức lưu ký và đơn vị phát hành. Tôi cũng đề xuất thiết lập cơ chế sandbox mở rộng để hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ và khởi nghiệp công nghệ tài chính, giúp họ tiếp cận hướng dẫn kỹ thuật, mẫu báo cáo và tiêu chuẩn kiểm toán hợp đồng thông minh.

"Cuối cùng, Chính phủ nên bắt đầu chuẩn bị từ sớm cho giai đoạn sau 2028, bằng cách tổng kết kết quả thí điểm, tham khảo kinh nghiệm quốc tế và tiến hành soạn thảo khung pháp luật toàn diện, đảm bảo Việt Nam vừa bảo vệ được lợi ích quốc gia vừa thúc đẩy đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực tài chính số” – Tiến sĩ Phạm Nguyễn Anh Huy khuyến nghị.

Bài học từ cú sập về 0: Rủi ro kép từ thị trường và công nghệ

Cú sập giá của các altcoin về 0 trên Binance là lời cảnh báo đanh thép cho nhà đầu tư. Rủi ro không chỉ đến từ sự biến động của thị trường, mà còn từ chính nền tảng công nghệ của các sàn giao dịch.

Trong những thời điểm hỗn loạn, hệ thống có thể quá tải, các lệnh cắt lỗ có thể không hoạt động và tài sản của nhà đầu tư có thể bị thanh lý ở những mức giá không tưởng. Đây là rủi ro mà không một "chiếc áo giáp" nào có thể bảo vệ nếu chỉ dựa vào phân tích thị trường đơn thuần.

PHƯƠNG MINH

Nguồn PLO : https://plo.vn/video/giai-ma-cu-sap-gia-kinh-hoang-xoa-so-hang-ti-usd-tien-so-post876129.html