Điều này báo hiệu một sự thay đổi trong cách tiếp cận của Mỹ đối với nỗ lực làm trung gian hòa giải để chấm dứt cuộc xung đột.
Thái độ im lặng của chính quyền Trump
Tổng thống Donald Trump không đưa ra phản ứng công khai ngay lập tức đối với các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái lớn của Ukraine, có tên gọi “Chiến dịch Mạng nhện” nhằm vào sân bay quân sự ở sâu trong lãnh thổ Nga, ngay trước khi các phái đoàn Ukraine và Nga gặp mặt trực tiếp tại Istanbul.
Tổng thống Trump. Ảnh: Reuters
Các cuộc đàm phán mới nhất của Nga và Ukraine phần lớn diễn ra theo định dạng do chính quyền ông Trump thiết lập. Trong cuộc đàm phán Nga-Ukraine vào tháng 5/2025, Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio đã tham dự, nhưng Washington tỏ ra thất vọng vì Nga chỉ cử phái đoàn các nhà ngoại giao cấp thấp tới đàm phán.
Trong cuộc đàm phán lần này, Ngoại trưởng Rubio và các quan chức cấp cao khác của chính quyền ông Trump thậm chí có ít vai trò hơn và thể hiện kỳ vọng thấp hơn. Theo Bộ Ngoại giao Mỹ, ông Rubio đã có cuộc điện đàm với Bộ trưởng Ngoại giao Nga Sergey Lavrov, nhắc lại lời kêu gọi của Tổng thống Trump về việc Nga và Ukraine cần phải tiếp tục đàm phán trực tiếp để đạt được hòa bình lâu dài".
Vòng đàm phán thứ hai giữa Nga và Ukraine cũng diễn ra trong thời gian ngắn - hơn 1 giờ đồng hồ và kết thúc mà không có bất kỳ đột phá lớn nào. Sau khi cuộc đàm phán kết thúc, các quan chức Mỹ nói rằng họ thất vọng nhưng không ngạc nhiên trước danh sách dài các điều khoản mà Nga yêu cầu phải đáp ứng trước khi đồng ý ngừng bắn trong 30 ngày. Theo các quan chức này, danh sách mà Moscow đưa ra bao gồm một số điều khoản mà cả Ukraine lẫn chính quyền ông Trump đều cho là không thể thực hiện được và đây có thể là nỗ lực của Moscow nhằm trì hoãn các cuộc đàm phán có ý nghĩa.
Trước đó, Tổng thống Trump đã bày tỏ sự không hài lòng về việc thiếu những bước tiến thực tế có thể dẫn tới hòa bình. Các quan chức trong chính quyền cho biết, nếu như trước đây ông Trump chỉ trích cả Ukraine và Nga thì hiện giờ ông lại tỏ ra thờ ơ hơn.
Tổng thống Trump từng cảnh báo sẽ áp đặt các lệnh trừng phạt mới đối với Nga nhưng sau khi vòng đàm phán thứ hai kết thúc hôm 2/6 không có dấu hiệu nào cho thấy chính quyền có kế hoạch thực thi động thái này. Trong bối cảnh các cuộc đàm phán không mang lại kết quả như kỳ vọng, quy mô các cuộc tấn công của Nga và Ukraine tiếp tục gia tăng. “Chiến dịch Mạng nhện” mà Ukraine tiến hành nhằm vào vào nhiều sân bay trên khắp nước Nga đã gây bất ngờ. Một số nguồn tin cho biết, Kiev đã dành hơn một năm lên kế hoạch cho chiến dịch này và họ đã bí mật cài cắm các máy bay không người lái ở sâu trong lãnh thổ Nga.
Giới quan sát cho rằng, ngoài đòn đánh vào tài sản quân sự của Nga, cuộc tấn công còn được xem như thành công mang tính biểu tượng đối với Kiev, nhằm chứng minh rằng họ vẫn có thể gây thiệt hại lớn cho đối phương mặc dù bị áp đảo về hỏa lực và quân số trên chiến trường.
"Những ai nói rằng Nga đang chiến thắng cần phải xem lại. Ukraine đang tự mình chống đỡ, mặc dù sự hỗ trợ mà họ nhận được từ Mỹ và các quốc gia khác không đủ. Tổng thống Trump muốn ngừng bắn. Điều đó có thể xảy ra, nhưng chỉ khi ông thực hiện lời đe dọa sẽ gây áp lực cực lớn đối với Nga", ông Clifford D. May, người sáng lập kiêm Chủ tịch của Quỹ Bảo vệ Dân chủ nhận định.
Tổng thống Trump vẫn chưa hành động
Một nhóm nghị sĩ lưỡng đảng Mỹ, do Thượng Nghị sỹ đảng Cộng hòa Lindsey Graham, tại bang Nam Carolina và Thượng nghị sỹ đảng Dân chủ Richard Blumenthal thuộc bang Connecticut dẫn đầu, đang cam kết thúc đẩy dự luật trừng phạt mạnh tay với Nga, theo đó sẽ áp thuế 500% đối với bất kỳ quốc gia nào mua các sản phẩm năng lượng của Moscow. Nhưng cho đến nay, ông Trump vẫn chưa hành động.
Hiện tại, Nga đang tỏ ra lạc quan về vị thế chiến trường của nước này khi thời tiết trở nên ấm áp hơn ở phía Nam, nhìn thấy nhiều cơ hội để giành thêm lãnh thổ Ukraine và có thêm đòn bẩy trước các cuộc đàm phán mới.
"Những tuyên bố công khai của các quan chức Nga tiếp tục chứng minh rằng Nga muốn hoàn thành mục tiêu giành thêm lãnh thổ rộng lớn hơn ở Ukraine ngoài 4 vùng mà họ đã tuyên bố sáp nhập ", Viện Nghiên cứu Chiến tranh có trụ sở tại Mỹ lưu ý.
Tổng thống Ukraine Zelensky tuyên bố, quốc gia này sẽ tiếp tục chống lại Nga chừng nào xung đột còn tiếp diễn: "Nếu họ không dừng lại, chúng tôi sẽ tiếp tục. Chúng tôi đang tìm kiếm những bước đi mạnh mẽ từ phía Tổng thống Trump để thúc đẩy các lệnh trừng phạt và buộc Nga phải chấm dứt cuộc chiến này”.
Nhưng tại Nhà Trắng, Thư ký báo chí Karoline Leavitt chỉ phản hồi lại các sự kiện mới nhất trong cuộc xung đột bằng cách nhắc lại lời kêu gọi hòa bình của Tổng thống Trump: “Cuộc chiến này cần phải chấm dứt. Tổng thống Trump muốn cuộc chiến này kết thúc tại bàn đàm phán và ông đã nêu rõ điều này với cả hai nhà lãnh đạo”.
Hồng Anh/VOV.VN (biên dịch)) Theo ABC News