Giải mã việc ngày càng nhiều du khách bị lạc, mất tích... khi đi du lịch trải nghiệm

16 giờ trướcBài gốc

Trong những năm gần đây, loại hình du lịch trải nghiệm - khám phá thiên nhiên như trekking, leo núi, cắm trại trong rừng… ngày càng thu hút giới trẻ và các nhóm du khách yêu thích vận động, phiêu lưu.

Tuy nhiên, đi cùng xu hướng này là hàng loạt sự cố đáng báo động: đi lạc, mất tích, tai nạn, thậm chí tử vong khi tham gia hành trình mà thiếu chuẩn bị hoặc kiến thức an toàn.

Mới đây nhất, vụ việc sáu du khách bị lạc trên núi Minh Đạm (Bà Rịa - Vũng Tàu) khiến lực lượng chức năng phải xuyên đêm tìm kiếm và giải cứu, một lần nữa đặt ra câu hỏi: Làm thế nào để loại hình du lịch này trở nên an toàn hơn, bền vững hơn?

Để làm rõ vấn đề, pv PLO đã có cuộc trao đổi với TS Dương Đức Minh - Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển kinh tế du lịch TP.HCM.

TS Dương Đức Minh, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển kinh tế du lịch TP.HCM. Ảnh: DL.

Phóng viên: Thưa ông, vì sao ngày càng có nhiều vụ du khách bị lạc hoặc gặp sự cố khi tham gia các hoạt động du lịch khám phá thiên nhiên như trekking, leo núi?

+TS Dương Đức Minh: Việc du khách bị lạc, tai nạn hay mất tích khi tham gia các hoạt động du lịch khám phá như trekking, leo núi bắt nguồn từ ba nguyên nhân chính: từ bản thân du khách, từ đơn vị tổ chức tour và từ cách quản trị điểm đến.

Nhiều người tham gia mà chưa được kiểm tra kỹ thể lực, sức khỏe tim mạch hay các bệnh nền, kỹ năng sinh tồn cũng rất hạn chế. Họ dễ rơi vào tâm lý chủ quan, đánh giá thấp mức độ nguy hiểm của hành trình.

Ngoài ra, không ít người đi tự túc, không có hướng dẫn viên chuyên trách, thiếu thiết bị định vị, liên lạc hay sơ cứu, cũng không lập phương án ứng cứu trong trường hợp khẩn cấp.

Ở góc độ điểm đến, nhiều nơi dù có tiềm năng cho hoạt động leo núi, trekking nhưng lại chưa xây dựng đầy đủ kịch bản trải nghiệm hoặc thông tin cảnh báo rủi ro cho du khách, đặc biệt là người đi tự do.

Khi xảy ra sự cố, việc thiếu chuẩn bị và cảnh báo từ đầu khiến khả năng phát hiện và phản ứng bị chậm trễ, làm tăng mức độ nguy hiểm.

Loại hình du lịch trải nghiệm khám phá thiên nhiên như trekking, leo núi, cắm trại trong rừng…được nhiều du khách yêu thích. Ảnh: DL.

Xây dựng hệ thống quản trị an toàn nhiều lớp

.Những kỹ năng hoặc trang thiết bị tối thiểu nào cần có khi tham gia tour trekking hoặc leo núi, dù chỉ là tour ngắn?

+ Ngay cả với những tour trekking ngắn, du khách vẫn cần được trang bị kỹ năng sinh tồn cơ bản và thiết bị chuyên dụng tối thiểu. Cụ thể, cần có: giày leo núi chuyên dụng, áo khoác nhẹ chống thấm, mũ, găng tay, đèn pin, thực phẩm, thuốc cơ bản, bản đồ hoặc la bàn, còi báo hiệu và điện thoại có pin dự phòng.

Về kỹ năng, người tham gia phải biết định hướng, kiểm soát nhịp thở và sức bền, phản ứng khi bị lạc hoặc chấn thương, và đặc biệt là kỹ năng phát tín hiệu cầu cứu. Ngoài ra, cần hiểu quy tắc di chuyển theo đội hình: không vượt hướng dẫn viên, không tách đoàn.

Tôi cho rằng cần có bộ tiêu chí tối thiểu bắt buộc cho mọi tour trekking, bao gồm buổi huấn luyện kỹ năng nhanh và kiểm tra thể lực sơ bộ trước khi khởi hành, nhằm loại trừ rủi ro từ những trường hợp không đủ năng lực.

.Với các địa phương có địa hình rừng núi, cần cải thiện những biện pháp gì để tăng tính an toàn cho du khách?

+ Các địa phương có rừng núi, nhất là nơi phát triển du lịch trải nghiệm, cần xây dựng hệ thống quản trị an toàn nhiều lớp. Việc đầu tiên là rà soát lại toàn bộ các tuyến trekking, phân loại theo mức độ rủi ro và đưa ra yêu cầu phù hợp cho từng nhóm đối tượng.

Mỗi tuyến cần được số hóa bản đồ địa hình, đánh dấu GPS các điểm quan trọng như vùng nguy hiểm, khu vực có sóng điện thoại, trạm nghỉ.

Chính quyền nên yêu cầu đăng ký hành trình bắt buộc cho tất cả đoàn trekking, khai báo chi tiết về số lượng người, lịch trình, người dẫn đoàn, thời gian dự kiến...

Bên cạnh đó, cần đào tạo và cấp phép riêng cho hướng dẫn viên trekking với kỹ năng sơ cứu, định hướng, cứu hộ. Địa phương cũng nên có đội phản ứng nhanh liên ngành gồm kiểm lâm, công an, y tế, đơn vị tổ chức sẵn sàng can thiệp khi có sự cố.

Đầu tư vào hệ thống biển báo, thiết bị định vị chia sẻ và ứng dụng cảnh báo khẩn cấp bằng công nghệ số là giải pháp chủ động phòng ngừa rủi ro, thay vì chỉ phản ứng sau khi tai nạn xảy ra.

An toàn - giáo dục - bảo tồn

.Ông có lời khuyên gì cho du khách, đặc biệt là các bạn trẻ, khi chọn du lịch trải nghiệm - khám phá thiên nhiên trong điều kiện nhiều rủi ro hiện nay?

+ Tôi muốn nhấn mạnh rằng du lịch trải nghiệm không phải là “chơi liều” hay “sống ảo”, mà là một hành trình rèn luyện bản thân có kiểm soát. Trước mỗi chuyến đi, các bạn trẻ cần đánh giá nghiêm túc thể lực, tiền sử bệnh nền và kinh nghiệm cá nhân.

Nếu chưa từng tham gia tour tương tự, hãy chọn hành trình dễ hơn, đi cùng đơn vị chuyên nghiệp và tham gia huấn luyện kỹ năng cơ bản.

Tuyệt đối không dùng giày sneaker trơn trượt, không mang balô quá nặng và không lạm dụng thiết bị điện tử thay cho khả năng định hướng thủ công. Hãy luôn giữ liên lạc với đoàn, không tách nhóm và thông báo hành trình cho người thân.

Quan trọng nhất là phải thay đổi tư duy: không phải điểm đến nào cũng được phép “chạm tới” nếu bạn chưa đủ điều kiện. Biết giới hạn và chủ động rút lui khi cần chính là tinh thần du lịch có trách nhiệm.

Theo chuyên gia cần có khung pháp lý rõ ràng cho loại hình du lịch mạo hiểm. Ảnh: DL.

.Làm sao để phát triển du lịch trải nghiệm bền vững, vừa thu hút du khách vừa đảm bảo an toàn và bảo vệ môi trường?

+ Muốn phát triển bền vững, du lịch trải nghiệm phải dựa trên ba trụ cột gắn kết: an toàn - giáo dục - bảo tồn. Trong đó, an toàn không chỉ là giảm tai nạn mà còn là công cụ kiểm soát việc tiếp cận điểm đến có trách nhiệm.

Vì vậy, chúng ta cần có khung pháp lý rõ ràng cho loại hình du lịch mạo hiểm, phân cấp độ tuyến, quy định kiểm tra sức khỏe, năng lực và thiết bị trước khi tham gia. Mỗi tour nên lồng ghép yếu tố giáo dục môi trường và kỹ năng sinh tồn, để du khách vừa tận hưởng vừa học cách ứng xử với thiên nhiên.

Ngoài ra, phải thiết lập cơ chế kiểm soát sức chứa đối với từng tuyến du lịch mạo hiểm. Đầu tư vào chuyển đổi số, xây dựng bản đồ số sinh thái, tích hợp công nghệ AI cảnh báo thời tiết, hệ thống báo hiệu khẩn cấp và cơ sở dữ liệu sức khỏe du khách sẽ tạo nên một hệ sinh thái du lịch trải nghiệm an toàn - công bằng - bền vững.

Khi đó, mỗi người chỉ tiếp cận thiên nhiên khi đã sẵn sàng và tôn trọng thiên nhiên bằng cách rút lui đúng lúc.

Xin cảm ơn ông.

DI LINH

THU TRINH

Nguồn PLO : https://plo.vn/giai-ma-viec-ngay-cang-nhieu-du-khach-bi-lac-mat-tich-khi-di-du-lich-trai-nghiem-post863962.html