Sáng 3-6, Chủ tịch UBND TPHCM Nguyễn Văn Được chủ trì phiên họp kinh tế xã hội tháng 5, nhiệm vụ - giải pháp tháng 6-2025.
Quang cảnh phiên họp. Ảnh: VIỆT DŨNG
Giải ngân thấp, đề xuất "luồng xanh"
Liên quan đến giải ngân vốn đầu tư công, Giám đốc Sở Tài chính Lê Thị Huỳnh Mai cho biết nỗ lực, quyết tâm hành động cao nhất để hoàn thành mục tiêu giải ngân kế hoạch đầu tư công lũy kế đến quý 2 đạt tỷ lệ 30%. Theo bà Lê Thị Huỳnh Mai, TPHCM xác định mục tiêu cả năm là phấn đấu giải ngân đạt tỷ lệ 100% trên tổng số vốn Thủ tướng Chính phủ giao.
Tuy nhiên, phần lớn vốn đầu tư công của TP sẽ giải ngân vào thời điểm cuối quý 4, khi các dự án có kế hoạch giải ngân vốn lớn của thành phố hoàn thiện thủ tục đầu tư liên quan công tác bồi thường giải phóng mặt bằng. Đây cũng là một trong những lý do chính dẫn đến tỷ lệ giải ngân trong các tháng đầu năm của thành phố chưa cao, khó bám sát tỷ lệ bình quân chung của cả nước.
Giám đốc Sở Tài chính Lê Thị Huỳnh Mai báo cáo tại phiên họp. Ảnh: VIỆT DŨNG
Theo lãnh đạo Sở Tài chính, trong các tháng đầu năm, 4 dự án BOT theo Nghị quyết 98, dự án xây dựng cầu đường Bình Tiên; dự án nạo vét, cải tạo môi trường, xây dựng hạ tầng rạch Văn Thánh – chỉ tính riêng phần vốn bồi thường giải phóng mặt bằng có thể giải ngân gần 41.000 tỷ đồng, chiếm 48% tổng kế hoạch vốn đầu tư công năm 2025 của TPHCM (hơn 85.500 tỷ đồng).
Từ nay đến hết tháng 6, TPHCM sẽ giải ngân thêm một số dự án có vốn lớn như bồi thường hỗ trợ, tái định cư dự án cao tốc TPHCM – Mộc Bài đoạn qua TPHCM hơn 4.300 tỷ đồng; mua sắm trang thiết bị 3 bệnh viện cửa ngõ 1.300 tỷ đồng... tổng cộng hơn 7.400 tỷ đồng...
Theo Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển TPHCM Trương Minh Huy Vũ, giải ngân đầu tư công thấp là một trong hai điểm yếu nội tại đã được TPHCM nhận diện rõ. Trong số các giải pháp, ông đề xuất xây dựng và ban hành 1 cơ chế “luồng xanh”, giúp đẩy nhanh tiến độ các dự án đầu tư công, đầu tư tư và FDI mang tính trọng điểm của TPHCM, tập trung vào 5 nhóm đối tượng sau: dự án đầu tư công vốn lớn, dự án FDI trọng điểm, công nghệ cao (xanh + số), nhà ở xã hội và hạ tầng - đường sắt đô thị.
TS Trương Minh Huy Vũ phát biểu tại phiên họp. Ảnh: VIỆT DŨNG
Sắp xếp bộ máy đảm bảo hoạt động trôi chảy
PGS-TS Trần Hoàng Ngân, đại biểu Quốc hội, trợ lý Bí thư Thành ủy TPHCM đánh giá những kết quả kinh tế xã hội TPHCM đạt được trong tháng 5 là khá “bất ngờ”, rất có ý nghĩa bởi năm 2025 là năm đặc biệt. Cùng với các hoạt động kỷ niệm đại lễ của đất nước, năm 2025 còn diễn ra nhiều cuộc cách mạng: tinh gọn bộ máy, khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số.
Theo PGS-TS Trần Hoàng Ngân, TPHCM cần đặc biệt ưu tiên để từ 1-7 tới đây sau khi sắp xếp, hoạt động của phường xã phải hết sức trôi chảy để đáp ứng được yêu cầu của người dân, doanh nghiệp. Đó là minh chứng cho việc tinh gọn bộ máy là hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả.
Cùng với đó, Sở Tư pháp cùng các sở ngành phải đẩy nhanh chuẩn bị thể chế hóa, cụ thể hóa các Nghị quyết, luật mà Quốc hội thông qua ở kỳ họp 9, trong đó có Nghị quyết 198 về cơ chế chính sách đặc biệt với kinh tế tư nhân. Bởi kinh tế tư nhân với TPHCM rất quan trọng, chiếm tới 70% vốn đầu tư xã hội, 60% GDP, trong khi cả nước thì kinh tế tư nhân chiếm 55% vốn đầu tư xã hội. Nên phải cụ thể hóa, triển khai sớm, đưa ra các thông điệp nhanh cho khối doanh nghiệp tư nhân.
Trong đó, về quỹ bảo lãnh tín dụng doanh nghiệp vừa và nhỏ đã được nhắc đến từ lâu nhưng chưa làm được. Đồng chí kiến nghị dùng ngân sách cấp vốn cho quỹ này, kết hợp với một số ngân hàng để hỗ trợ cho doanh nghiệp.
Chi cục trưởng Chi cục Thống kê TPHCM Nguyễn Khắc Hoàng cũng nhìn nhận, tiếp đà tăng trưởng quý 1, kinh tế xã hội TPHCM trong tháng 4-5 có nhiều khởi sắc.
Chi cục trưởng Chi cục Thống kê TPHCM Nguyễn Khắc Hoàng phát biểu tại phiên họp. Ảnh: VIỆT DŨNG
Tuy nhiên ông nhìn nhận 6 tháng cuối năm sẽ khó khăn hơn. Trong đó, thuế đối ứng của Mỹ sẽ là một trở ngại cho sản xuất của TPHCM. Giải ngân đầu tư công là một trong các động lực, nhưng đến nay vẫn rất thấp, tới 28-5 mới đạt hơn 10%. Môi trường kinh doanh vẫn chưa có chuyển biến tích cực, dù so với các tháng đầu năm, tỷ lệ doanh nghiệp tham gia và rút khỏi thị trường là 1:1 đã tốt hơn các tháng đầu năm, nhưng so với các năm trước vẫn cao và cao hơn cả nước (10:8). Ông cho rằng TPHCM cần rà lại điểm nghẽn trong môi trường đầu tư.
Lãnh đạo Chi cục Thống kê TPHCM cũng bày tỏ quan tâm đến chỉ số giá tiêu dùng 5 tháng là 4,27%, cao hơn nhiều so với cả nước và các địa phương lân cận. Trong đó, các nhóm ngành vật liệu xây dựng, nhà ở, giáo dục y tế là ba nhóm có chỉ số tương đối cao. Bài toán đặt ra cho TPHCM là chương trình kích cầu tiêu dùng, bình ổn giá cần đẩy mạnh.
“Kết quả 5 tháng là bước chạy đà khá tốt so với các năm trước, nhưng nhìn lại động lực và cú hích đi nhanh thì chưa rõ nét, TPHCM vẫn dựa vào các động lực truyền thống là đầu tư, xuất khẩu, tiêu dùng”, ông Nguyễn Khắc Hoàng nhìn nhận.
Giám đốc Sở Công thương Bùi Tá Hoàng Vũ phát biểu. Ảnh: VIỆT DŨNG
Kiểm tra hàng giả còn bị “đối phó”
Trong tháng 5, qua thanh tra, kiểm tra TPHCM phát hiện nhiều cơ sở bán thuốc, thực phẩm chức năng và mỹ phẩm giả hoặc không đạt tiêu chuẩn công bố.
Bà Phạm Khánh Phong Lan, Giám đốc Sở An toàn thực phẩm cho biết các cơ quan đã “rất tập trung” cho công tác kiểm tra xử lý, nhưng thực tế có tình trạng đối phó từ các cơ sở. Đoàn kiểm tra đến nhà thuốc thì nhà thuốc nói không có bán thực phẩm chức năng. Đi kiểm tra lòng xe điếu thì chủ cơ sở báo là không có lòng xe điếu. Thậm chí có một trường hợp, do số tiền phạt rất lớn nên họ đã khiếu nại tới UBND TPHCM, trong đó có một nội dung khiếu nại là tại sao kiểm tra đột xuất mà không thanh tra theo kế hoạch? Bà Phong Lan cho biết sẽ có kế hoạch tái kiểm tra các cơ sở.
Trong khi đó, Giám đốc Sở Công thương Bùi Tá Hoàng Vũ cho biết, trong 5 tháng kiểm tra 404 vụ, xử lý 392 vụ với 61.000 sản phẩm, tịch thu lượng lớn sản phẩm. Sở Công thương hai năm qua đã chủ trì triển khai chương trình “Tích xanh trách nhiệm”, các nhà bán lẻ lớn liên kết với nhau, nếu một nhãn hàng không đảm bảo chất lượng thì toàn bộ hệ thống tham gia chương trình này sẽ không nhận hàng của đơn vị đó nữa. Sau 2 năm triển khai, thì đây là giải pháp rào cản thị trường rất hữu hiệu để ngăn các nhà sản xuất không đảm bảo chất lượng như công bố.
NGÔ BÌNH - MAI HOA