Sáng 18-10, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị toàn quốc thúc đẩy đầu tư công năm 2025 (lần thứ 4).
Tỷ lệ giải ngân vẫn chưa đạt kỳ vọng
Theo Bộ Tài chính, tính đến hết ngày 16-10, tổng số vốn đầu tư công được giải ngân đạt gần 455 nghìn tỉ đồng, tăng hơn 14.500 tỉ đồng so với báo cáo ngày 30-9.
Có 9 bộ, cơ quan và 16 địa phương có tỷ lệ giải ngân trên bình quân chung cả nước. 6 địa phương đạt tăng trưởng 2 con số đều có tỷ lệ giải ngân cao, trên trung bình cả nước.
Tuy nhiên, tỷ lệ giải ngân vẫn chưa đạt kỳ vọng, khi 29 bộ, cơ quan trung ương và 18 địa phương có tỷ lệ giải ngân dưới mức bình quân chung cả nước.
Thủ tướng Chính phủ phê bình nghiêm khắc 20 bộ, cơ quan và 26 địa phương chưa phân bổ hết kế hoạch vốn được giao. Ảnh: VGP
Nhiều dự án, công trình quan trọng quốc gia đang được triển khai, dự kiến hết năm 2025 sẽ hoàn thành 3.254 km đường bộ cao tốc và 1.711 km đường ven biển (vượt chỉ tiêu đề ra).
Cả nước khởi công, khánh thành đồng loạt 80 dự án, với tổng vốn đầu tư 445 nghìn tỉ đồng kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước; 250 dự án với tổng mức đầu tư 1,28 triệu tỉ đồng kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh 2-9.
Phê bình nghiêm khắc những nơi có tỷ lệ giải ngân dưới mức trung bình
Chỉ rõ còn 20 bộ, cơ quan và 26 địa phương chưa phân bổ hết kế hoạch vốn được giao với số vốn 26,2 nghìn tỉ đồng, phát biểu kết luận, Thủ tướng Chính phủ phê bình nghiêm khắc và yêu cầu các bộ, cơ quan và địa phương này làm rõ trách nhiệm, nghiêm túc rút kinh nghiệm và đề ra giải pháp để thúc đẩy giải ngân.
Phân tích nguyên nhân tồn tại, hạn chế, Thủ tướng cho rằng nguyên nhân quan trọng nhất là do con người, cụ thể là công tác chuẩn bị dự án, phê duyệt chủ trương đầu tư và quyết định đầu tư, xây dựng kế hoạch vốn dẫn đến phải đề xuất điều chỉnh nhiều lần, tình trạng né tránh, sợ sai, sợ trách nhiệm.
Nhấn mạnh một số bài học kinh nghiệm, Thủ tướng cho rằng phải xem nhiệm vụ giải ngân đầu tư công là nhiệm vụ chính trị quan trọng; phải tập trung lãnh đạo, chỉ đạo; cán bộ phải nêu gương...
"Phải xác định giải ngân vốn đầu tư công vừa là chức trách nhiệm vụ theo thẩm quyền được giao, vừa là lương tâm, đạo đức công vụ của người cán bộ", Thủ tướng chia sẻ.
Một đồng không tiêu được cũng phải phân bổ cho nơi khác
Nhiệm vụ, giải pháp sắp tới, Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu các Bộ trưởng, Trưởng ngành, Chủ tịch UBND cấp tỉnh thường xuyên rà soát, đôn đốc, kịp thời phát hiện và tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc. Tránh tình trạng "trên nóng dưới lạnh" hay "trong cuộc họp thì rất nóng nhưng xong cuộc họp lại nguội".
Thủ tướng yêu cầu các bộ, cơ quan Trung ương và địa phương khẩn trương phân bổ chi tiết toàn bộ kế hoạch đầu tư công năm 2025, đặc biệt là kế hoạch vốn được giao từ nguồn tăng thu ngân sách Trung ương năm 2024.
Cùng với đó, thường xuyên rà soát, kịp thời điều chỉnh vốn từ dự án giải ngân chậm, hoặc không có khả năng giải ngân sang các dự án có khả năng giải ngân tốt.
"Một đồng không tiêu được cũng phải phân bổ cho nơi khác", Thủ tướng dứt khoát.
Thủ tướng nhấn mạnh phải điều chỉnh vốn đầu tư công kịp thời, một đồng không tiêu được cũng phải phân bổ cho nơi khác. Ảnh: VGP
Đặc biệt, Thủ tướng yêu cầu coi kết quả giải ngân là một trong những căn cứ quan trọng để đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ hằng năm, "thiếu trách nhiệm, sai phạm phải xử nghiêm, chậm trễ, vô cảm phải thay thế".
Người đứng đầu Chính phủ cũng yêu cầu quyết liệt thực hiện công tác giải phóng mặt bằng, kịp thời xử lý vướng mắc, tăng cường kiểm tra, giám sát; xử lý nghiêm các chủ đầu tư, ban quản lý dự án, nhà thầu cố tình gây khó khăn, cản trở làm chậm tiến độ; kiểm điểm, xử lý kịp thời các cán bộ yếu kém, tiêu cực, không hoàn thành nhiệm vụ.
Thủ tướng giao Bộ Xây dựng, Bộ NN&MT, UBND các tỉnh, thành phố tập trung tháo gỡ khó khăn, vướng mắc về khai thác khoáng sản là vật liệu xây dựng thông thường.
Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với các bộ, cơ quan, địa phương tổng hợp đề xuất điều chỉnh kế hoạch vốn năm 2025 từ các bộ, cơ quan, địa phương chậm phân bổ, chậm giải ngân sang các bộ, cơ quan, địa phương có khả năng giải ngân tốt. Nhiệm vụ này phải hoàn thành trước ngày 25-10.
Thủ tướng cũng yêu cầu các bộ ngành, cơ quan, địa phương chuẩn bị khởi công, khánh thành các công trình, dự án quy mô lớn vào ngày 19-12-2025 để chào mừng Đại hội XIV của Đảng.
Thủ tướng cũng cho biết sẽ tiếp tục phân công các thành viên Chính phủ nắm tình hình; hằng tháng sẽ tổ chức giao ban, kiểm điểm tiến độ của các công trình, dự án.
MINH TRÚC